download pdf - Centrum voor Lokaal Bestuur

dAm
stemmen kregen, over hoe democratie
hier meer op straat speelt
dan ik in Nederland het gevoel
had. In april 2006 verhuisde ik
naar New York en in december
2006 werd ik tot secretaris verkozen.’
Wat doe je als secretaris?
‘Veel organisatorisch werk,
vooral voor de Dinner & Debate
avonden. Ik houd de website bij
en organiseer vergaderingen. We
hebben om de twee maanden bestuursvergaderingen
en er is één
jaarlijkse afdelingsvergadering,
die laten we doorgaans samenvallen
met de presentatie van het
meest recente themaboekje. Ook
niet-leden zijn dan uitgenodigd.’
Wat zijn de belangrijkste lessen
die de PvdA in Nederland van
New York kan leren?
De directe vorm van democratie
op lokaal niveau spreekt me erg
aan. Wil je hier gekozen worden
in de city council, dan moet je
echt de straat op. Nee, je hoeft
niet rijk te zijn: wel moet je door
je inhoudelijke punten goede
fundraisers zien te organiseren.
Je kunt hier niet vanuit een ivoren
toren gekozen worden. Je moet je
eigen constituency –achterban-
kweken en onderhouden. Die
gedachte hebben wij veel minder.
Overigens mag de City Council
wel wat meer aan het preventief
onderhoud van de infrastructuur
doen. Sommige plekken van de
metro doen eerder denken aan
derdewereldlanden. Goed, het
werkt allemaal prima, maar je
vraagt je soms af hoe lang nog.’
Hoe is het armoedebeleid in New
York?
Zelfs met een redelijke baan kun
je in New York soms nog steeds
niet goed rond komen. Ik heb
zelf mijn eigen bedrijf, Dutch
Moon Cookies (in chocolade gedipte
stroopwafels), en een aantal
van mijn medewerkers heeft nog
een of twee andere baantjes nodig
om rond te kunnen komen. En ja,
ze zijn allemaal legaal hier. Daar
komt bij dat enigszins betaalbare
huizen alleen in het uiteinde van
Queens of Brooklyn te vinden
zijn, wat dan weer veel reistijd
kost, waarin je niet kunt werken
en dus ook niets kunt verdienen.
New York is voor veel mensen een
moeilijke stad om te overleven.’
Wat is het leukste aan de PvdA
afdeling New York?
‘Ik vind de Dinner & Debates
enorm stimulerend. Ze brengen
goede discussies over het vergelijkend
perspectief op gang. Op
zo’n avond merk je pas echt hoe
verschillend je de verhouding tussen
beleid in de Verenigde Staten
en in Nederland kunt analyseren.
Het is zeer motiverend. Daarom
vind ik het ook jammer dat veel
mensen in Nederland, zelfs
PvdA-leden, vaak niet afweten
van het bestaan van buitenlandse
afdelingen. Zij hebben namelijk
echt iets te bieden. Daar ligt een
rol voor het partijbureau, met
name het Internationale Secretariaat,
om dat te verbreiden.’
Hans Anker
Penningmeester en medeoprichter
Consultant
Jij bent de aanstichter van dit
alles, als oprichter van de PvdA
New York?
‘Medeoprichter, samen met
Reinier Prijten en André Brands.
Reinier vroeg ooit aan Wouter
iNteRNet-teRReUR
JOOST PeeTOOM raadslid in Teylingen (Sassenheim, Voorhout, Warmond)
clmn
Foto Robert van Willigenburg/WFA
Rutger Castricum van GeenStijl vuurt vragen af op Ella Vogelaar.
Bos hoe hij de PvdA tot hulp kon
zijn vanuit New York. Wouter
zei gekscherend: ‘Dan richt je
toch een afdeling op?’ Dat bleek
helemaal niet zo’n gek idee te
zijn. We kwamen er achter dat er
al eerder een PvdA afdeling New
York had bestaan. Ik herinner
me nog vaag een motie van de
oude afdeling New York op het
verkiezingscongres van 1993 in
de RAI. Uiteindelijk hebben we
een nieuwe afdeling opgericht,
hoewel er technisch misschien
sprake is van een doorstart.’
De parallel die Jan-Jaap van den
Berg in het vorige nummer van
Lokaal Bestuur trekt tussen de
verhouding SGP-televisie en
PvdA-internet, verbaasde mij
behoorlijk. Waarom zouden wij,
PvdA-politici, eigenlijk bang
moeten zijn voor nieuwe media
en het nieuwe gebruik daarvan?
Of is het meer, dat wat op
verjaardagen en aan de toog werd
gezegd, en altijd vervloog, nu tot
in de eeuwigheid op het internet
blijft hangen?
Zelf volg ik de website GeenStijl
al een aantal jaren. Teveel aan testosteron?
Ja. Baldadig? Vaak wel.
Over de fatsoensgrens? Tja, de
site heet niet voor niets GeenStijl.
Ontoelaatbaar? GeenStijl zoekt
heel slim de grens op. Wie met
gerechtelijke procedures dreigt,
blijkt ook vaak juridisch weinig
gegronde argumenten te kunnen
vinden en wordt vervolgens
virtuoos de grond in geschreven.
Waarom zouden we, in de woorden
van Jan-Jaap, alleen maar
hopen dat er de ‘resterende 2 jaar
niet al teveel PvdA’ers aan ten onder
gaan’? Is daar dan gegronde
reden toe, meer dan bij andere
(linkse) politieke partijen?
Als de reaguurders van GeenStijl
bloed ruiken, dan schieten ze er
ook als piranha’s op af. Soms
uitermate unfair, soms niet onbegrijpelijk.
Als je wat langer de site volgt,
merk je ook dat bepaalde eigenschappen
je tot aangeschoten
Internet-terreur
Jan-Jaap van den Berg secretaris CLB
Maar de PvdA New York draait
nu…
‘Ja, en we doen alleen maar leuke
dingen. We houden ons zo min
mogelijk bezig met interne,
bureaucratische zaken. De PvdA
New York is een prettig anarchistisch
geheel.’
Welke lessen zijn er leren voor
Nederland?
‘Transparantie en accountability
zijn hier veel belangrijker dan
in Nederland. Afrekenbaarheid,
verantwoordelijkheid nemen voor
je optreden, laten zien dat je er
bent, dat is hier de normaalste
zaak van de wereld.’
Gerrit had het over de gekozen
burgemeester. Heb je de discussie
in Nederland gevolgd?
‘Ja. Wij hebben ons erg verbaasd
over wat er in Utrecht en Eindhoven
is gebeurd, waar de keuze
voor de bevolking werd beperkt
tot een PvdA-kandidaat en… een
PvdA-kandidaat. Zo zouden wij
het nooit doen. Dan zaai je alleen
maar meer wantrouwen en
cynisme.’
De PvdA in Eindhoven stelde
dat de voordracht van de gehele
rcts
wild kunnen maken. GeenStijl
heeft een hekel aan zurigheid,
taboes, dogmatiek, ‘geen daden
maar woorden’, huichelachtigheid,
zelfoverschatting, gedraai,
inconsequent gedrag, weglopen
en verstoppertje spelen. Dat heeft
niets met de inhoud van politiek,
maar alles met gedrag te maken.
Draai dit nu eens om: Zeg waar
het op staat. Doe wat je belooft.
Beloof niet meer dan je kunt
waarmaken. Gedraag je naar wat
je zegt. Sta voor je standpunt.
Wees waarachtig. Wees reëel. Sta
met beide benen op de grond.
Toon lef. Verantwoord je. Dat
kunnen PvdA’ers toch ook? Dit
kan ook bij GeenStijl wel op
enige waardering rekenen, of je
ten minste oninteressant maken
voor affakkeloperaties.
Je zo te gedragen is, los van de
inhoud, al lastig genoeg. Ik draai
als lokaal politicus al een aantal
jaren mee, het lukt mij ook zeker
niet altijd die hoge lat te halen. Ik
weet daarentegen wel goed, wat
ik wel en wat ik niet doe op mijn
weblog, bij LinkedIn en op mijn
Hyves-profiel. Ik zal dat blijven
doen, omdat ik in de supermarkt,
van de loodgieter en in de raadszaal
merk dat je daarmee ook heel
veel waardering kunt oogsten.
Onze partij moet geen SGP willen zijn. En overigens is ook de heeft gestaan, is in luttele minuten achter elkaar geplakt en
SGP uiteindelijk overstag gegaan. Lang, heel lang hebben de onderwerp van verdere speculatie. De afgelopen maanden
mannenbroeders de televisie verre van zich weten te houden: hebben diverse partijgenoten (wethouders, raadsleden, een
alleen de radio mocht verslag doen van de beginselvaste minister) dit mogen ervaren. Vervelend en unfair. Alleen:
partijbijeenkomsten, maar de tv – dat ‘oog van de duivel’ er valt niets aan te doen. Of wij als PvdA’ers nu blij zijn
– bleef taboe. En zie: inmiddels schuift voorman Bas van der met dergelijke websites of niet, zo werkt het inmiddels.
Vlies aan bij politieke praatprogramma’s.
De opmars van internet betekent dat nieuws zich sneller
Iets dergelijks geldt ook voor onze PvdA in relatie tot dat verspreidt. Maar dat niet alleen. Het gehele medialandschap
andere machtige medium: internet. Waarschijnlijk heeft is inmiddels fundamenteel van karakter veranderd. En dat
u allemaal het pijnlijke interview gezien van Ella Vogelaar in een tijdsgewricht waarin het cynisme jegens de politiek
met een journalist van de website GeenStijl. Deze populaire wijdverspreid is. Helaas zijn politici in de ogen van veel
– zo u wilt populistische – website schept er een genoegen Nederlanders niet meer dan zakkenvullers, die alleen in
in vooral linkse politici (bij voorkeur PvdA’ers) in hun
de politiek zijn gegaan om zichzelf te belonen met dikke
hemd te zetten. Dat is niet zo vreemd, wanneer je beseft dat dienstauto’s, vergoedingen en wachtgelden. Kortom: een
GeenStijl eigendom is van De Telegraaf. En inderdaad zet die combinatie van internet en populisme als een voor politici
krant dit weblog doelbewust in, waarbij eerst iets sappigs dodelijke cocktail. Laten we hopen dat hier gedurende de
op GeenStijl verschijnt, om vervolgens door De Telegraaf resterende twee jaar niet al teveel PvdA’ers aan ten onder
te worden overgenomen. Overigens werd het filmpje van gaan.
Vogelaar uiteindelijk ook onderwerp van bespreking in de In het kandidaatstellingstraject voor de nieuwe raadsperiode
kwaliteitspers. Kenmerkend voor websites als GeenStijl is het vanaf 2010 zullen we hier vervolgens veel aandacht aan
ontbreken van een scheiding tussen privé en politiek. Hoor en moeten besteden. Dus wie nu nog PvdA-raadslid wil worden,
wederhoor vindt niet plaats, en de controleerbaarheid is niet kan beter eerst maar eens googelen op zijn eigen naam.
zo van belang. Een gerucht wordt dan al snel een nieuwsfeit, En laat het aanmaken van een Hyves-profieltje liever ook
tot vermaak van velen, maar de politicus zit ermee. Waar de maar achterwege. De SGP heeft het makkelijker: orthodoxe
webredactie wellicht nog enige fatsoensgrenzen in acht wil christenen surfen immers via zelfcensurerende providers
nemen, overschrijden de commentaren van veel bezoekers die zonder spam en porno. En op zondag is het reli-internet
grenzen met graagte. Telkens blijkt dan ook weer hoe goed gewoon uit de lucht.
het geheugen van internet is: alles wat ooit ergens online
gemeenteraad was, het was niet
slechts een keuze van de PvdA alleen,
maar van alle partijen.
‘Zo’n situatie mag en kun je niet
laten gebeuren. Op afstand ziet
het er ook uit als een valstrik
van je politieke tegenstanders.
Dus de VVD en het CDA bepalen
welke PvdA-kandidaten het beste
zijn? Dat krijg ik hier echt niet
uitgelegd, hoor. De PvdA moet
natuurlijk zelf beslissen wie haar
beste kandidaat is en dan de strijd
aanbinden met de kandidaten van
andere partijen. Dat is democratie
in actie.’
Is de manier van besturen anders
met een gekozen burgemeester?
‘Inhoud en stijl kun je niet los
van elkaar zien. Veranderingen
worden getriggerd door mensen
die het gewoon dóen. Bloomberg
heeft zijn eigen ‘mayoral pit’,
een grote open ruimte waar hij
samen met zijn medewerkers
kantoor houdt. De werkkamer
van oud-burgemeester Giuliani is
gereduceerd tot een soort wachtkamer,
is in feite buiten gebruik
gesteld. Met de mayoral pit laat
Bloomberg zien dat zijn team
met korte lijnen werkt en dat er
weinig bureaucratie is. Hij heeft
een slagvaardig bestuur dat er is
voor de mensen, dat is het beeld
dat de ruimte oproept en zo werkt
het ook in de praktijk. Steeds
meer burgemeesters komen nu
naar New York om te kijken hoe
Bloomberg te werk gaat.’
De lijnen zijn dus echt kort?
‘Ja. Neem criminaliteitsbestrijding.
Iedereen dacht dat na Giuliani’s
zero tolerance beleid het
verzadigingspunt wel bereikt zou
zijn, maar de criminaliteit is door
blijven dalen. Bloomberg heeft
dankzij korte lijnen veel efficien-
cy winst geboekt. Maar dit alles
vereist wel een burgemeester die
zelfvertrouwen heeft en daar het
voortouw in neemt. Iemand die
zijn gezag niet ontleent aan een
hiërarchische positie.’
Je raadt de Mayoral pit dus aan
voor Nederlandse burgemeesters?
‘Sterker nog: de PvdA afdeling
New York stelt hierbij een taart
in het vooruitzicht voor de eerste
Nederlandse burgemeester die
zoals Bloomberg te werk gaat. En
dan nu maar hopen dat het een
PvdA-burgemeester wordt die er
met die prijs vandoor gaat.’
Verder nog iets?
‘Rekeningrijden! Als je rekeningrijden
wilt invoeren moet je
echt naar het E-Z Pass systeem
hier komen kijken. Het werkt al
15 jaar zonder enig probleem in
twaalf staten. Amerikanen, buitenlanders,
ze betalen allemaal,
contant of elektronisch. Een
kind kan de was doen. Kun je zo
overnemen.’
17