20.09.2013 Views

Turner en puberteit, hoe zit dat? - UZ Gent

Turner en puberteit, hoe zit dat? - UZ Gent

Turner en puberteit, hoe zit dat? - UZ Gent

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

1 meter 40<br />

Na de diagnose gaan de gesprekk<strong>en</strong> met de specialist vooral over het toedi<strong>en</strong><strong>en</strong> van groeihormon<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

later oestroge<strong>en</strong> om ook de <strong>puberteit</strong>sontwikkeling op gang te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>. Zonder groeihormoon zou Fay<br />

niet groter word<strong>en</strong> dan 1,40 m. Fay: “Dat wilde ik natuurlijk niet. Het liefst wilde ik groei<strong>en</strong> tot 1,60 m.<br />

Het groeihormoon toedi<strong>en</strong><strong>en</strong> doe ik gewoon zelf met e<strong>en</strong> naaldloze p<strong>en</strong>. Dat is niet echt vervel<strong>en</strong>d, het<br />

doet ge<strong>en</strong> pijn. Het is wele<strong>en</strong>s lastig als je bijvoorbeeld op reis gaat. Dan moet je ruim van tevor<strong>en</strong><br />

bed<strong>en</strong>k<strong>en</strong> <strong>hoe</strong>veel je moet me<strong>en</strong>em<strong>en</strong>, ook om<strong>dat</strong> het gekoeld moet zijn.”<br />

Nu is Fay 17 jaar <strong>en</strong> heeft ze bijna haar gew<strong>en</strong>ste l<strong>en</strong>gte van 1,60 m bereikt. Ondertuss<strong>en</strong> gebruikt<br />

ze ook oestroge<strong>en</strong>. Dit werkt op termijn de groeihormon<strong>en</strong> wel teg<strong>en</strong>. Daarom is het belangrijk om altijd<br />

in nauw overleg met de arts te bepal<strong>en</strong> wanneer het verstandig is te start<strong>en</strong> met oestroge<strong>en</strong>. Fay groeit<br />

nu nog e<strong>en</strong> klein beetje verder <strong>en</strong> langzaam komt ook de <strong>puberteit</strong> op gang. Diana: “Fay toont al wat<br />

meer emoties dan vroeger. Eerder was Fay vooral relativer<strong>en</strong>d <strong>en</strong> nuchter. Daar komt nu duidelijk<br />

verandering in. Ze krijgt meer belangstelling voor make-up, crèmes <strong>en</strong> kleding, <strong>en</strong> <strong>dat</strong> is leuk om te zi<strong>en</strong>.”<br />

Op stap?<br />

Op de middelbare school gaat het heel erg goed met Fay. Ze <strong>zit</strong> in het zesde jaar van het gymnasium <strong>en</strong><br />

heeft speciale belangstelling voor geschied<strong>en</strong>is <strong>en</strong> tal<strong>en</strong>, vooral Grieks <strong>en</strong> Latijn zijn favoriet bij haar. E<strong>en</strong><br />

studie oudheidkunde staat voor volg<strong>en</strong>d jaar op de planning. Sommige meisjes met het syndroom van<br />

<strong>Turner</strong> hebb<strong>en</strong> moeite met ruimtelijke verhouding<strong>en</strong> <strong>en</strong> plann<strong>en</strong> <strong>en</strong> organiser<strong>en</strong>, maar <strong>dat</strong> geldt niet voor<br />

Fay. “Fay is gek op ler<strong>en</strong> <strong>en</strong> studer<strong>en</strong>, soms zelfs e<strong>en</strong> beetje teveel. We vroeg<strong>en</strong> ons wel e<strong>en</strong>s af of Fay<br />

niet e<strong>en</strong>s wat vaker op stap zou will<strong>en</strong> met vri<strong>en</strong>dinn<strong>en</strong>; naar de bioscoop of winkel<strong>en</strong>. Dat is toch wat<br />

veel jonge meisjes graag do<strong>en</strong>? Maar Fay weet heel goed wat ze wil. Ze gaat graag met ons op stap <strong>en</strong><br />

ze vermaakt zich prima alle<strong>en</strong> op haar kamer. Nu dring<strong>en</strong> we er dus niet meer op aan. Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> maakt<br />

ze makkelijk contact met m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> <strong>en</strong> ze praat graag met ander<strong>en</strong> over haar hobby’s <strong>en</strong> interesses.” Fay<br />

begrijpt wat haar ouders bedoel<strong>en</strong>. “Ik weet <strong>dat</strong> meisjes van mijn leeftijd graag uitgaan <strong>en</strong> tijd met elkaar<br />

doorbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong>. Ik ga bijvoorbeeld wel mee uit et<strong>en</strong> met mijn klas, alle<strong>en</strong> heb ik niet zo’n be<strong>hoe</strong>fte aan e<strong>en</strong><br />

vri<strong>en</strong>dinn<strong>en</strong>club. Met mijn ouders <strong>en</strong> broertje Neal vind ik het gewoon gezellig”, zo vertelt Fay.<br />

‘Anders’<br />

Zowel op de basisschool als op de middelbare school is Fay nooit echt gepest. Natuurlijk viel haar l<strong>en</strong>gte<br />

wel op, maar daar bleef het bij. Toch is Fay zich ervan bewust <strong>dat</strong> klasg<strong>en</strong>ot<strong>en</strong> haar soms zi<strong>en</strong> als<br />

‘anders’. Fay: “Als het nodig is, kan ik heel goed sam<strong>en</strong>werk<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> groep. Maar als ik in de pauze in<br />

e<strong>en</strong> groep sta <strong>en</strong> het gaat over koetjes <strong>en</strong> kalfjes, dan kan ik wel e<strong>en</strong>s zomaar weglop<strong>en</strong> om<strong>dat</strong> het me<br />

niet boeit. Maar <strong>dat</strong> levert eig<strong>en</strong>lijk nooit problem<strong>en</strong> op, ik kan met iedere<strong>en</strong> goed opschiet<strong>en</strong>.”<br />

Fay is niet constant met het syndroom bezig. Niettemin loopt ze natuurlijk toch wel e<strong>en</strong>s teg<strong>en</strong> haar<br />

beperking<strong>en</strong> aan. Fay: “Ik heb altijd aan karate gedaan. Op e<strong>en</strong> gegev<strong>en</strong> mom<strong>en</strong>t kreeg ik last van mijn<br />

knie. Zowel de huisarts als de fysiotherapeut was van m<strong>en</strong>ing <strong>dat</strong> het ging om overbelasting van de<br />

pez<strong>en</strong>. Tot<strong>dat</strong> ik tijd<strong>en</strong>s gym viel <strong>en</strong> door hevige pijn mijn be<strong>en</strong> niet meer kon beweg<strong>en</strong>. Ik werd naar de<br />

eerste hulp van het ziek<strong>en</strong>huis gebracht. Uiteindelijk constateerde de orthopeed <strong>dat</strong> ik epifisiolyse had,<br />

e<strong>en</strong> verzwakking van de groeischijf tuss<strong>en</strong> de heupkop <strong>en</strong> het dijbe<strong>en</strong>.<br />

30

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!