vianneyjubelboek - Heilige Lebuinus

Tegen de oude parochiekerk van Ars aan werd ter ere van
de H. Joannes Vianney een basiliek gebouwd. In deze
basiliek rusten zijn beenderen en zijn Vianney’s oude
preekstoel en biechtstoel te zien. De oude pastorie met de
oorspronkelijke inrichting zijn in Ars ook nog te
bewonderen.
HET TIJDSGEWRICHT WAARIN HIJ LEEFDE.
Het Frankrijk van die tijd was verscheurd door allerlei
strijd op sociaal, economisch en godsdienstig vlak. In
1563 was het Concilie van Trente afgelopen en werden er
drastische maatregelen genomen op het gebied van de
priestervorming ( oprichting van seminaries) en op het
gebied van de liturgie, de uitgaven van het brevier (1568),
de uitgave van het Missale Romanum (1570) onder paus
Pius V., het Rituale Romanum (1614). Daarnaast
verbeterde er Pastoraal- liturgisch veel. Groot waren de
inspanningen van Franciscus van Sales’ (1567- 1622) met
zijn beroemd boek: “introduction à la vie dévote.”
Medewerkster van Franciscus was Jeanne Francoise de
Chantal, die door haar contemplatieve leven het werk van
Franciscus ondersteunde. Ook Vincentius a Paulo (1581-
1660) die de oprichter was van de Congregatie van de
missies (lazaristen), charitatieve bewegingen,
volksmissies, en zielzorg onder minderbedeelden, heeft
een duit in het zakje gedaan.
9
Tevens werd door Louise de Marillac medewerkster van
Vincentius, de zorg van de zieken geregeld. Ook was Jean
Baptiste de la Salle (1651- 1717) onderwijshervormer en
bedenker van de kweekschool actief. Hij is de oprichter
van de broeders van christelijke scholen. Sinds het edict
van Nantes (1598) was er godsdienstvrijheid, ook na het
genade edict van Nîmes in 1629. In 1685 werd onder
Lodewijk XIV het edict van Nantes opgeheven en hebben
de zogenaamde hugenoten Frankrijk grotendeels
verlaten. Pas in 1787 werd onder Lodewijk XVI
burgerlijke gelijkberechtiging met de Katholieken
geregeld.
De kerk van Frankrijk ging in de 17
10
de eeuw haar eigen
weg. Het z.g Gallicanisme stak weer de kop op. Ondanks
de eenheid die Trente wilde brengen, gingen verschillende
bisdommen en bisschoppen op het gebied van pastorale
en liturgische zorg hun eigen weg. De macht van de paus
moest beperkt blijven in Frankrijk, vooral bij
benoemingen e.d. Pithou schreef in 1594 een boek ‘Les
libertes de L’Eglise Gallicane’. Er werden nieuwe
misteksten gecomponeerd, nieuwe gebeden die qua lengte
de compacte Latijnse oraties ver achter zich lieten.
Tevens mag de opkomst van het verlichtingsdenken niet
worden onderschat. Kerk en staat moesten uit elkaar. Het
is de tijd van het Theïsme, God als de grote
klokkenmaker. Eénmaal alles in beweging, dan trekt God
zich terug.
Daarnaast was er de opkomst van het jansenisme:
Jansénius van Iper (1585- 1638) met zijn boek
Augustinus ( gepubliceerd na zijn dood in 1640,
drie delen waar met voortdurend beroep op Augustinus
geleerd wordt dat de oorspronkelijke genade tot de natuur
van Adam behoorde. De zonde zou daarom de menselijke
natuur zo danig verdorven hebben dat zij slechts – zij het
zonder uiterlijke dwang en schuld- zondigen kan.