20.09.2013 Views

Download hier - Made-in-Europe.nu

Download hier - Made-in-Europe.nu

Download hier - Made-in-Europe.nu

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Bert Lauwers, hoogleraar bij de<br />

KU Leuven, is voorzitter van<br />

een werkgroep van de CIRP,<br />

een mondiale organisatie<br />

waar<strong>in</strong> wetenschappers en<br />

onderzoekers uit de <strong>in</strong>dustrie<br />

elkaar ontmoeten. Een<br />

researcher van Pratt & Whitney,<br />

de Amerikaanse fabrikant van<br />

vliegtuigmotoren, is vicevoorzitter.<br />

Doel van de<br />

werkgroep is om meer <strong>in</strong>zicht<br />

te krijgen <strong>in</strong> de <strong>in</strong>teractie tussen<br />

een bewerk<strong>in</strong>gstechnologie en<br />

het materiaal. “Daaruit willen<br />

we nieuwe<br />

technologieën<br />

afleiden”, verduidelijkt<br />

Lauwers. Daarmee<br />

moeten grenzen <strong>in</strong> de<br />

verspan<strong>in</strong>g verlegd<br />

worden. De<br />

werkgroep is<br />

halverwege de<br />

tijdspanne van drie jaar die is<br />

uitgetrokken. Recent is een<br />

overzicht gepubliceerd van<br />

hybride processen <strong>in</strong> de<br />

verspan<strong>in</strong>g.<br />

Trill<strong>in</strong>gen verlagen slijtage<br />

Tijdens de themadag over het<br />

verspanen van moeilijke<br />

materialen, georganiseerd door<br />

het Mikrocentrum bij TNO <strong>in</strong><br />

E<strong>in</strong>dhoven, gaf Bert Lauwers<br />

een overzicht van de resultaten<br />

tot nog toe. En – belangrijker<br />

nog – de potenties die hij en<br />

zijn mede-onderzoekers zien.<br />

Een van de kansrijke<br />

ontwikkel<strong>in</strong>gen is volgens hem<br />

het trill<strong>in</strong>gsondersteunend<br />

H Y B R I D E T E C H N I E K E N<br />

verspanen. Hierbij beweegt het<br />

gereedschap met een<br />

frequentie van 10 tot 80 kHz <strong>in</strong><br />

een amplitude van 1 tot 15<br />

micron <strong>in</strong> de lengtericht<strong>in</strong>g of<br />

eleptisch. Zit de frequentie <strong>in</strong><br />

het onderste bereik, dan is er<br />

sprake van ultrasoon<br />

ondersteund draaien. Bert<br />

Lauwers: “Met name bij het<br />

draaien geeft dit veel effect. De<br />

proceskrachten dalen,<br />

waardoor de gereedschapslijtage<br />

lager is, er m<strong>in</strong>der<br />

braamvorm<strong>in</strong>g optreedt en de<br />

De laserstraal verlaagt de<br />

hardheid van titaan en<br />

Inconel precies op de plek<br />

waar je wilt verpanen<br />

oppervlaktekwaliteit verbetert.”<br />

Door het gereedschap te laten<br />

trillen, kun je bij het draaien de<br />

m<strong>in</strong>imale snedediepte<br />

verhogen.<br />

Optische kwaliteit <strong>in</strong> staal<br />

Het Fraunhofer IPT <strong>in</strong> Aken<br />

heeft voor dit trill<strong>in</strong>gsondersteund<br />

draaien een<br />

gereedschaphouder<br />

gepatenteerd. Het Duitse<br />

<strong>in</strong>stituut slaagt er<strong>in</strong> <strong>hier</strong>mee<br />

staal te bewerken <strong>in</strong> een<br />

optische kwaliteit. Ook <strong>in</strong><br />

Leuven zelf houden de<br />

wetenschappers zich met deze<br />

techniek bezig. In tegenstell<strong>in</strong>g<br />

tot de Duitse aanpak,<br />

onderzoeken de Belgische<br />

wetenschappers of je ook het<br />

werkstuk met behulp van een<br />

piëzo actuator kunt laten trillen<br />

en wat het effect daarvan is.<br />

“Afhankelijk van de materialen<br />

is de oppervlaktekwaliteit soms<br />

beter, soms slechter”, meldt<br />

Lauwers <strong>hier</strong>over. Het bedrijf<br />

MP Interconsult<strong>in</strong>g past het<br />

trill<strong>in</strong>gsconcept dan weer toe bij<br />

het vonken. “Door het werkstuk<br />

te laten trillen, kunnen ze sneller<br />

diepe gaten maken en daalt de<br />

gereedschapslijtage”, zegt Bert<br />

Lauwers <strong>hier</strong>over.<br />

Laser Ondersteun<strong>in</strong>g<br />

van het verspan<strong>in</strong>gsproces<br />

door de laser is<br />

enkele jaren geleden al<br />

getoond door het<br />

Fraunhofer ILT <strong>in</strong> Aken.<br />

De kle<strong>in</strong>ere Duitse<br />

mach<strong>in</strong>ebouwer Rötgers past<br />

het <strong>in</strong>middels toe <strong>in</strong> een van de<br />

mach<strong>in</strong>es. Bert Lauwers: “De<br />

laser maakt het materiaal<br />

zachter waardoor het m<strong>in</strong>der<br />

moeilijk te verspanen is. Vooral<br />

bij materialen zoals Inconel en<br />

titaanleger<strong>in</strong>gen kun je met de<br />

warmte van de laser de<br />

hardheid op de plek die je wilt<br />

bewerken omlaag halen.”<br />

Vooral dit laatste is belangrijk.<br />

Want doordat je met de laser<br />

heel lokaal warmte kunt<br />

<strong>in</strong>brengen, verander je alleen<br />

de hardheid op de plek die je<br />

wilt bewerken. Bert Lauwers<br />

ziet veel toekomst <strong>in</strong> deze<br />

technologie, die echter nog<br />

<strong>Made</strong>-<strong>in</strong>-<strong>Europe</strong>.<strong>nu</strong> digimagaz<strong>in</strong>e april 2011 31

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!