Beroepscompetentieprofiel Verzorgende-IG in de branche ... - a+o-vvt

van de cliënt kunnen emoties en mogelijke zorgen en problemen naar voren komen die de cliënt
met de verzorgende wil delen.
De verzorgende zoekt naar mogelijkheden om gericht aandacht te geven aan de emotionele
wensen en behoeften van de cliënt en diens mantelzorger, en ondersteunt daarmee de eigen
identiteit en levensinvulling van de cliënt. Ze is in staat tijdig veranderingen op emotioneel gebied
bij de cliënt te signaleren. Wanneer zij inschat dat herindicatie of verwijzing noodzakelijk is, zal zij
dit bespreekbaar maken en vervolgstappen zetten.
De verzorgende stimuleert de zelfregie en zelfredzaamheid van de cliënt en diens mantelzorger bij
de huishoudelijke activiteiten en bij de persoonlijke basiszorg. Ze draagt bij aan een situatie die het
de cliënt mogelijk maakt om zelf richting te geven aan zijn leven, binnen de eigen sociale setting..
De ondersteunende begeleiding wordt geboden in de vorm van het faciliteren,stimuleren,
motiveren en uitdagen van de cliënt. In situaties waarin de cliënt minder aanspreekbaar is of niet
de verantwoordelijkheid kan nemen voor zijn of haar eigen keuzes (bijvoorbeeld bij
psychogeriatrische cliënten of bij terminale zorg) wordt vaak een actievere houding van de
verzorgende gevraagd. Er is dan sprake van zorgsituaties waarbij het initiatief voor zorg en
activiteiten veelal bij de verzorgende ligt. Wanneer de verzorgende een meer activerende rol moet
innemen bij de cliënt, zal zij haar vorm van begeleiding en benadering doorspreken met een
collega, haar mantelzorgers, haar leidinggevende of een gedragsdeskundige.
De ondersteuning kan zich ook richten op een groep cliënten, bijvoorbeeld in kleinschalige
woonvormen. De ondersteuning aan de cliënt kan dan een bijdrage leveren aan het optimaal
samenwonen in groepsverband of in een buurt.
Bij psychogeriatrische cliënten kan bijvoorbeeld sprake zijn van gedragsproblemen. Het is daarom
belangrijk dat de verzorgende specifieke gedragstherapeutische benaderingswijzen kan toepassen
en verwijst naar andere hulpverleners indien de vraag haar competenties te buiten gaat. Voor
psychogeriatrische cliënten is kenmerkend dat zij de regie over het eigen leven verloren hebben en
niet kunnen herwinnen. Dat wil overigens niet zeggen dat zij geen geliefde gewoonten en
voorkeuren hebben bij de persoonlijke verzorging en het doorbrengen van de dag.
Vraaggerichtheid en maatwerk gerecht op kwaliteit van leven blijven ook hier het uitgangspunt –
het vraagt echter communicatief veel meer van de verzorgenden. Daarnaast zijn mantelzorgers
en/of wettelijk vertegenwoordiger het aanspreekpunt voor de verzorgende.
Binnen deze kerntaak kunnen de volgende deeltaken voorkomen:
- Observeren van behoefte aan ondersteuning bij mentaal welbevinden.
- Signaleren van veranderingen in mentaal welbevinden zoals vergeetachtigheid, somberheid en
depressieve gevoelens, stemmingswisselingen, gevoelens van eenzaamheid, boosheid,
onvermogen, angst en verdriet (die zich kunnen vertalen in gedragsproblemen)
- Afspraken maken met de cliënt ten aanzien van ondersteuning bij mentaal welbevinden, deze
vastleggen in het zorgleefplan en periodiek samen met de cliënt evalueren en zo nodig
bijstellen.
- Cliënt en diens mantelzorger emotioneel ondersteunen.
- Signaleren van overbelasting van de mantelzorgers.
- Tijdig inschakelen van andere deskundigheid.
- Cliënt praktisch ondersteuning bieden.
- Ondersteunen bij verwerking en hantering van de gevolgen van ziekte of beperkingen. verwijzen
naar andere hulpverleners indien de vraag buiten de competenties van de verzorgende valt.
Utrecht, januari 2012* Beroepscompetentieprofiel Verzorgende in de branche VVT
25