Van Otterplaat tot Groenveldsweid, jaargang 2007 - Stichting ...

Verbrand in een kwartier
De herbouw
Op de plaats van de boerderij kwam niet meer opnieuw
een stolp terug. In 1962 werd een dubbel woonhuis gebouwd
(nu Dorpsstraat 773 en 775). De familie Rijkes
keerde terug op de oude plek.
Aan de zuidkant kwamen Vader en Moeder te wonen,
met aan de noordkant hun oudste zoon Piet
Jammer is dat de boerenstolp niet als zodanig is herbouwd,
maar in 1959 werd er anders over gedacht dan
heden ten dage. Een dubbel woonhuis met losstaand bedrijfsgebouw
werd als veel praktischer ervaren.
Het nieuwe dubbele woonhuis in aanbouw
De waarde van historie werd toen veel minder erkend
dan nu en van karakteristieke dorpsgezichten had men al
helemaal niet gehoord. De linker woning van het dubbelwoonhuis
wordt nu nog steeds bewoond door de familie
Ben Rijkes en de rechter kant door de jongste dochter van
Piet, met haar gezin.
Bronnen:
• Gegevens van de familie Rijkes
via Ben Rijkes te Oudkarspel.
• Krantenbericht uit juni 1959.
• Foto’s Herman Möller, brandweercommandant Rutsen en
Dirk Rijkes jr.
Kerk- en Dergmeergemaal het
behouden waard
In de zestiger- en zeventiger jaren van de vorige eeuw
is het gehele gebied van het Groot Geestmerambacht
verkaveld. Daardoor zijn er nog maar weinig plekken te
vinden waar de graafmachines met hun gladstrijkende
werking aan zijn voorbijgegaan.
Eén van die plekken is gelegen ten westen van Oudkarspel
aan de Kerkmeerweg, waar deze met een bocht van ongeveer
negentig graden naar het westen afbuigt. Op het
iets boven het omringende land uitstekende, met knoestige
bomen versierde stukje grond van nauwelijks een
halve hectare groot, staat een uit 1916 daterend, enigszins
beschadigd gebouwtje. Vanuit dit gebouwtje werd
de onderbemaling van een drietal héél oude droogmakerijtjes
geregeld, tot rond 1970 het waterpeil in het
Geestmerambacht tot één niveau werd ‘gedegradeerd’.
Wijb Ouweltjes
Deze droogmakerijtjes zijn achtereenvolgens:
de Dergmeer ( droog ± 1542, 43 Ha ), de Kerkmeer (droog
1547, 61 Ha) en het Kromwater (droog 1546, 17 Ha). Het
waren meertjes die zijn ontstaan in het midden van de
dertiende eeuw toen het Geestmerambacht regelmatig
werd geteisterd door overstromingen, iets dat niet meer
gebeurde na de definitieve sluiting van de Westfriese
Omringdijk rond 320. In de ontstane meertjes zwom
de vis vrolijk rond, tot genoegen van de broodvissers uit
Oudkarspel. Zij zetten ’s morgens vroeg hun fuiken en
als zij ze de volgende dag lichtten, was de bun in de boot
weer vol. Dat werd anders toen Jan Jansz., baljuw van
de Nijenburg en schout Willem Jansz. uit Alkmaar hun
begerig oog naar het noorden richtten. Zij hadden landhonger
en besloten dat om te beginnen de Dergmeer best
drooggemalen kon worden.
Oktober 2007 33