Van Otterplaat tot Groenveldsweid, jaargang 2007 - Stichting ...

De kerken en de kerkgang van de Broekers; 2007
De Gereformeerde kerk Vrijgemaakt
De kwestie waar het om ging was de doop. Voordien gaf
het nooit problemen maar toen het bindend voor een
mening moest, gaf het grote problemen. Dat namen de
‘bezwaarden’ (de huidige vrijgemaakten) niet en zo ontstond
er een scheuring. Zo ook in Broek waar de afgescheiden
kerk de ‘Artikel 3 kerk’ werd genoemd.
Na meerdere verzoeken aan de toenmalige synode, om
toch geen grote beslissingen te nemen, kreeg men als antwoord
dat ze zich erbij neer moesten leggen. Zo kwamen
honderden predikanten en kerkleden in gewetensnood.
Er was in 1946 een aantal van 216 kerken met ruim 77.000
leden die zich toen niet met deze leeruitspraken konden
verenigen.
Het kerkinterieur van de Gereformeerde kerk Vrijgemaakt.
Momenteel telt het kerkverband in Nederland ongeveer
130.000 leden, 280 kerken zo’n 300 predikanten. De vrijgemaakten
beschouwen zich als de wettige voortzetting
van de Gereformeerde kerk.
52 Oktober 2007
Het was lang een gesloten blok, maar de laatste vijf jaar komen
ook hier grote veranderingen. Of je nu in Maastricht,
Roodeschool, Den Helder of Axel kerkt, dezelfde opzet
van diensten worden ook evangelischer.
De kerk van Broek telt plusminus 275 leden, de morgendienst
trekt rond de tweehonderd kerkgangers en
een honderddertig in de middag. Het is ook een actieve
gemeente met heel veel jeugd, wat overigens ook landelijk
geldt. De kerk in Broek kampt al jaren met ruimtegebrek.
Uitbreiding is niet mogelijk in deze dichtbebouwde
dorpskern en men komt maar steeds niet met goede beslissingen.
Ten slotte nog iets over de Godsbeleving. Ze
zijn ondernemend van aard, de ligging is niet zwaarmoedig
en ze hebben een groot godsvertrouwen. Van de leden
heeft 95% geen twijfels over hun behoud.
De Doopsgezinde Kerk
De Doopsgezinde Kerk in Broek op Langedijk houdt de
datum van 30 november 1666 min of meer als officiële
oprichtingsdatum aan. Er zijn echter gegronde redenen
om aan te nemen dat het geen honderddertig jaar heeft
geduurd voordat volgelingen van de Friese prediker
Menno Simons vanaf Alkmaar naar de “Lange- en de
Koedijk” waren gekomen. In Alkmaar waren de ‘ketterse
mennisten’ al in het begin van de zestiende eeuw actief.
In het jaar 1531 worden aan de Ropjeskuil, toen nog de
Stropjeskuil, drie ‘doperse ketters’ met het zwaard onthoofd.
De mennisten in heel Nederland hebben het aanvankelijk
zwaar te verduren.
Ze werden vervolgd vanwege hun ketterse denken. Het
feit dat zij het zesde gebod: “Gij zult niet doodslaan” letterlijk
opvatten en consequent weigerden wapens te dragen
deed hen ten tijde van de Tachtigjarige
Oorlog weinig goeds.Zij moesten daardoor
hun diensten in schuilkerken, die
zij vermaningen noemen, houden. In
Langedijk, dat samen met Koedijk een
doopsgezinde gemeente vormt, ging
men met de kloet naar een van de vele
eilandjes om daar heimelijke diensten te
houden. Het ontbrak de doopsgezinde
kerk tot ver in de achttiende eeuw aan
daartoe opgeleide predikanten.
De kerkenraad heeft, gedwongen door
de gevaarlijke omstandigheden, weinig
of geen notulen van de vergaderingen
gemaakt. Omdat de oudste teruggevonden
geschriften over de doopsgezinden
in Langedijk dateren van 30 november
1666, wordt gemakshalve die datum
als oprichtingsdatum gehanteerd. In de
‘Mennonite Encyclopedia’ zijn echter al
aanwijzingen te vinden dat de mennisten
al rond 1550 in Langedijk actief waren.
Toen in 1810 de staat de rente-uitkering tot een derde
verlaagde, zat de doopsgezinde kerk in heel Nederland
aan de grond. Veel vermaningen gingen dicht, maar de