Management Scope 11 2007

Banken nu nog weinig Europees...
Europese omzet buiten thuisland t.o.v. totale omzet
gemiddelde van top100 bedrijven per sector
Life sciences 84%
Consumentenproducten 74%
Industrie en zakelijke diensten 66%
Olie, gas en mijnbouw 57%
Verzekeringen 53%
Energie en water 31%
Banken 27%
Telecom en media 24%
en Mastercard betaalsystemen in huis die nu al in ieder Europees land
werken. De Europese banken zijn nog over iets dergelijks aan het
vergaderen. Als er al een paar grote, pan-Europese banken waren
geweest, was deze beschamende en mogelijk schadelijke situatie niet
ontstaan.
Europese toezichthouder
Pan-Europese banken zullen niet alle problemen oplossen. Want terwijl
de banken zelf al Europees aan het worden zijn, blijft het toezicht op
de banken nog altijd een nationale zaak. In 2001 besloot de politiek
dat een Europese financiële markt geen Europese toezichthouder
nodig heeft. In plaats daarvan kwam een systeem waarbij nationale
toezichthouders onderling bepalen wie op welk onderdeel van Europees
opererende banken toezicht houdt. Een typisch Europese oplossing
die zowel de kool als de geit probeert te sparen. Dat kan aardig
werken zolang het rustig blijft op de financiële markten. Maar in tijden
van crisis schiet zo’n omslachtig en onduidelijk toezichtsysteem tekort.
Iedereen is verantwoordelijk, dus niemand is verantwoordelijk. De volgende
stap in het financiële eenwordingsproces is daarom het toezicht
een niveau hoger te tillen. Kleine banken mogen onder controle van
de nationale toezichthouders blijven. De Europese spelers krijgen een
bijpassende Europese toezichthouder.
Dat is niet alleen veilig, maar ook eerlijk. Een markt kan pas werken
26 MANAGEMENT SCOPE
bron: Bruegel.org
Advertentie
... maar dat verandert snel
Aandeel Europese bankactiva buiten thuisland
van acht grootste Europese banken
1997 2006
HSBC 4% 12%
RBS 1% 7%
Santander 8% 58%
BNP Paribas 19% 20%
ING 11% 16%
UniCredit 17% 70%
Barclays 8% 20%
ABN Amro 15% 43%
Gemiddeld* 13% 24%
* Gewogen gemiddelde op basis van bankvermogen. bron: Bruegel.org
als de spelregels voor iedereen gelijk zijn en voor iedereen op dezelfde
manier worden gehandhaafd. Concurrentie tussen grote Europese
banken kan de burger, het bedrijfsleven en de banken zelf veel goeds
brengen, zoals hogere productiviteit, lagere kosten, innovatieve financiële
diensten en beter gespreide risico’s. Maar doelmatig toezicht is
daarbij een eerste voorwaarde. Alleen als dat gegarandeerd is, zijn de
grote pan-Europese banken een echte aanwinst.
Of daar een Nederlandse bank bij zal zijn, is maar helemaal de vraag.
Misschien dat ING Europese ambities heeft. En wie weet trekt Dirk
Scheringa nog eens Europa in. Of Nederland gaat Estland achterna, en
alle nationale banken komen in handen van het buitenland. In dat laatste
geval hoeft er ook geen man overboord te zijn. Dat blijkt wel uit de
ervaringen van de voormalige Oostblok-landen. Tijdens de roebelcrisis
van eind jaren negentig stokte de kredietverlening in veel Oost-Europese
landen. Uit onderzoek van De Nederlandsche Bank blijkt dat het
juist de buitenlandse banken waren die de kredietkraan nog enigszins
open hielden. Terwijl de eigen banksector vol op de rem trapte, voorkwamen
de grote Europese banken dat de economische ontwikkeling
van landen als Estland stagneerde. Buitenlandse inmenging op de nationale
financiële markt is soms zo gek nog niet.
Wat vindt u ervan? www.managementscope.nl