ÂÊÁËÈÍÎÏ van piskijkers en heelmeesters - Museum Boerhaave

ÂÊÁËÈÍÎÏ
Museum Boerhaave: Algemene
Natuurwetenschappen (ANW)
Apothekerspotten
De apotheker bewaarde zijn geneesmiddelen
en de grondstoffen voor zijn
geneesmiddelen in zijn winkel in afsluitbare
vaten en potten.
Rond 1500 werden in Italië apothekerspotten
gemaakt, die wel albarelli
genoemd werden, naar het Perzische
woord voor kruidvat,
'el barani'. In de 16e eeuw vestigden
Italiaanse makers zich in en om
Antwerpen. De daar wonende pottenbakkers
namen hun vormen en aard van
beschildering over en zo ontstonden er
producten, waarvan niet valt uit te maken
of zij nu in de Zuidelijke Nederlanden of
in Italië gemaakt zijn.
In 1585 namen de Spaanse overheersers
Antwerpen in en vluchtten vele pottenbakkers
naar het noorden. In de
Noordelijke Nederlanden werden van
majolica (aardewerk met tinglazuur) al
spoedig de eerste lage zalfpotten
gemaakt, met kenmerkende blauwe of
meerkleurige bandvormige versiering.
Om zalf aan de patiënten naar huis mee
te geven gebruikten apothekers ook kleine,
van grof geglazuurd aardewerk
Apothekerspotten
van PISKIJKERS en HEELMEESTERS 37 / 44
gemaakte potjes.
Bij archeologisch stadskernonderzoek
komen deze eenvoudige potjes in grote
aantallen boven de grond, in veel variëteiten.
Dit doet vermoeden dat zij bijproduct
waren van pottenbakkers, die ook
gewoon gebruiksaardewerk maakten.
Vanaf 1620 wordt het Noord-Nederlandse
aardewerk steeds minder kleurig beschilderd
en uiteindelijk beperkt men zich tot
een beschildering in blauw. Het 'Delfts
blauw' is tot aan het begin van de 19e
eeuw niet meer weg te denken uit het
interieur van de Nederlandse apotheek.