ontwerpbestemmingsplan mariënkroon - Gemeente Heusden

4 Conclusie
4.1 Beantwoording van de onderzoeksvragen
De onderzoeksvragen die in het Programma van Eisen zijn gesteld zullen hier worden
beantwoord op basis van de bevindingen van het proefsleuvenonderzoek.
- Zijn bewoningssporen aanwezig? Zo ja, wat is de aard, functie, gaafheid, kwaliteit, datering,
fasering en conserveringstoestand van deze sporen?
In alle werkputten zijn archeologische sporen aanwezig. Deze dateren uit de Late Middeleeuwen
en de Nieuwe tijd. Enkele sporen kunnen mogelijk op basis van hun onscherpe begrenzingen (en
de aanwezigheid van prehistorisch aardewerk in jongere sporen) in de prehistorie worden
gedateerd.
-Zijn er nog resten van de voorganger(s) van het huidige kasteel in de ondergrond bewaard
gebleven? Maakt een voorburcht deel uit van het complex? Gaat het hier om een kasteel met een
complex grachtensysteem?
Aan zowel de noord-, zuid,- als westzijde zijn resten van de voorganger van het huidige kasteel
aangetroffen. Het betreft hier delen van opgevulde waterlopen die zijn te interpreteren als delen
van een slotgracht. Van de gracht aan de zuidzijde is zowel de zuidelijke als de oostelijke
begrenzing aangetroffen. De begrenzing van dit spoor heeft een haaks verloop en zal een
vierkant of rechthoekig terrein hebben omsloten. Gezien de ligging ten opzichte van de huidige
kasteeltoren zal het hier gaan om de gracht van de voorburcht. De vondsten uit de bovenste
vullinglagen van de gracht aan zowel de noord- als zuidzijde dateren in de periode tussen circa
1300 en 1500. Deze grachtdelen zullen dan ook in dezelfde periode buiten gebruik zijn geraakt.
De vondsten uit de westelijke gracht hebben een veel latere datering. Deze gracht heeft nog tot
in de 20 e
eeuw gefunctioneerd.
- Waar zijn nog muurresten en/of uitbraaksleuven aanwezig?
- Wat is de datering van de aanwezige muurresten?
- Wat is de ruimtelijke spreiding van de muurresten, zowel verticaal als horizontaal?
- Kunnen uitspraken gedaan worden over de oorspronkelijke functie van de gebouwde elementen?
Wat was de functie van het complex in termen van weerbaarheid versus bewoning?
- Zijn uitspraken mogelijk over de bouw- en sloopgeschiedenis van de structuur waartoe de
muurresten behoren?
Gedurende het onderzoek zijn geen muurresten en/of uitbraaksleuven aangetroffen.
- Kunnen de aangetroffen archeologische resten iets zeggen over de oorspronkelijke lay-out van het
kasteel?
De aangetroffen grachtloop aan de zuidzijde (werkput 9) geeft een aanwijzing voor de locatie en
vorm van de voorburcht. Deze was aan de westzijde van de hoofdburcht gelegen en had een
vierkant of rechthoekig grondplan. De aanwezigheid van een wegtracé aan de noordoostzijde van
het abdijterrein (werkput 6) wijst er op dat de entree van het complex aan deze zijde moet
worden gezocht. Als we de oriëntatie van de bermgreppel en de karrensporen in een
denkbeeldige rechte lijn doortrekken dan lopen deze sporen naar een punt ergens tussen de
hoofd- en voorburcht in. De ouderdom hiervan kan echter niet nauwkeuriger worden bepaald
dan in de periode Late Middeleeuwen - Nieuwe tijd.
- Zijn er aanwijzingen voor eerdere bewoning op de plaats van het kasteel?
Er zijn verschillende sporen gevonden die op stratigrafische gronden een oudere datering
hebben. In enkele laat-middeleeuwse sporen zijn bovendien oudere scherven gevonden die
kunnen worden beschouwd als opspit. Deze scherven dateren uit de IJzertijd. Eén scherf kan
meer specifiek in de Late IJzertijd worden gedateerd. Verder is één scherf aangetroffen die
mogelijk uit de Vroege Middeleeuwen stamt.
ADC ArcheoProjecten Rapport 1155 Nieuwkuijk Mariënkroon
29