Collega: - OK Nieuws

Ingezonden I
brief
Beste redactie,
Tot mijn grote verbazing zie ik in OK Operationeel 5/6 een foto op pagina 12 die mij
geheel tegen de borst stuit. Een leuke operatieassistente met een ketting om en
oorbellen in. Wat mijn gedachten hierbij zijn kunt u raden. En nadat ik de Zemblauitzending
over vieze ziekenhuizen heb gezien helemaal. Staan wij als beroepsgroep
nog steeds boven de wet en/of IGZ? Ik vind het jammer te moeten constateren dat
ik in mijn eigen vakblad nog steeds operatiekamers zie die zich niet houden aan de
WIP-richtlijnen (WIP = Stichting Werkgroep Infectiepreventie, red.). Verder hoop ik
dat de redactie van de LVO weet wat er speelt in het land der OK’s zodat men de volgende
keer nadenkt wat voor een foto men kan plaatsen in een vakblad. Ik denk dat
we iedere situatie moeten aangrijpen om onze beroepsgroep duidelijk te maken dat
ook wij bereid zijn te veranderen. Ik neem aan dat de foto is gemaakt op een operatiecomplex.
Daarmee wordt de suggestie gewekt dat je op een OKC wel met oorbellen en
kettingen mag lopen. Zodra wij omgekleed zijn heb je toegang tot de OK, en ik neem
aan dat een operatieassistent niet op de gangen wel oorbellen en kettingen draagt en
in de operatiekamers niet. Maar goed, ik snap de redenatie van een geposeerde foto
wel, maar nogmaals, mensen zien wat ze willen zien en de link is gauw gelegd: de
OK-assistent in het vakblad droeg ook oorbellen en een ketting. Dit geeft misschien
ook aan hoe moeilijk het is de beroepsgroep en specialisten te veranderen.
Met vriendelijke groet,
Karin te Spenke, praktijkbegeleider operatiekamers Ziekenhuisgroep Twente
Beste Karin,
De coverfoto en de foto behorende bij de rubriek ‘Collega’ zijn altijd geposeerde
foto’s die niet genomen zijn tijdens een werksituatie, en dus ook niet hoeven te
voldoen aan de kleding- en hygiënevoorschriften.
Daarnaast is de redactie het inhoudelijk niet eens met je kritiek. De WIP-richtlijnen
verbieden alleen hand- en polssieraden en zeggen niets over het dragen
van halskettingen en oorbellen. Uit hygiënisch oogpunt zijn die dus toegestaan,
net als piercings. Er bestaat geen bewijs dat kettingen, oorbellen en piercings
een rol spelen bij het veroorzaken van wondinfecties.
Operatieafdelingen verbieden ze vaak onder de noemer algemene discipline
en verwijzen daarbij dan ook nog weleens ten onrechte naar de IGZ en de WIP. Overigens laten
onderzoeken wel zien dat echte belangrijke hygiënemaatregelen (deurenbeleid, handhygiëne) door alle commotie veel te
weinig aandacht krijgen. Zaken die er toe doen voeren we dus niet uit en onbelangrijke zaken zorgen voor “schone schijn”.
Terecht schrijf je dat veranderen van “professionals” moeilijk is, maar de eerste stap van professioneel gedrag is het opvolgen
van richtlijnen die op basis van bewijzen zijn samengesteld. Eigen interpretaties daarvan hebben nogal eens nadelige gevolgen
van mild tot levensgevaarlijk.
In 2013 gaan we in OK Operationeel uitgebreid aandacht besteden aan de hygiënerichtlijnen.
Redactie OK Operationeel, Paul Meijsen
12 OK OPERATIONEEL SEPTEMBER/OKTOBER 2012
Sieraden (WIP-richtlijn):
Tijdens de werkzaamheden worden
geen ringen, armbanden of polshorloges
gedragen. Motivatie: ringen, armbanden
en polshorloges mogen niet
worden gedragen omdat:
• Zij in de weg zitten bij de uitvoering
van handhygiëne.
• Op de huid onder ringen en horloges
hogere aantallen bacteriën aanwezig
zijn dan op de overige huid van de
handen.
• Ringen kunnen leiden tot maandenlang
persisterende aanwezigheid van
potentieel pathogene bacteriën.
• Het dragen van ringen een risicofactor
is voor de aanwezigheid van
hogere aantallen bacteriën en ook
potentieel pathogene bacteriën op de
handen.
• Handhygiëne gemeten aan de reductie
van het aantal bacteriën op de
handen minder effectief is bij ringdragers.
Een piercing dient te worden verwijderd
wanneer het sieraad hinderlijk
is bij de correcte uitvoering van hygienemaatregelen,
of bij verzorging of
behandeling van patiënten, of wanneer
de piercing ontstoken is.
Bedeesd kwam de Belgische Hilde Alenis-Lemmens (47) in 1986 naar Nederland om zich te
specialiseren tot operatieassistent. De verpleegkundigeopleiding had ze toen al achter de rug.
Ze werkt nu in het Amphiaziekenhuis, locatie Langendijk, Breda.
land direct ging verdienen. En dankzij = Chirurgische Opleiding en Bijscholing
mijn verpleegkundige achtergrond kon Randstad Academies, red.), die iedere
‘Het idee ontstond rond mijn OK-stage. Het ik terecht in de gediplomeerdenflat, met twee jaar in Noordwijkerhout worden ge-
vak sprak me erg aan, maar de verhalen die grotere kamers en een andere sfeer dan de organiseerd. Bij deze na- en bijscholings-
de ronde deden over de mentaliteit van de leerlingenhuisvesting. Ik voelde me snel activiteiten zijn er ook parallelsessies voor
artsen schrokken me af. Destijds heerste in thuis, en bovendien ging ik ieder weekend operatieassistenten. En eind 2011 ben ik
België nog een enorme hiërarchie, en zo’n terug naar Antwerpen. Eerst per trein, later met twee collega’s en twee gynaecologen
werksfeer beangstigde me. Via mijn sta- carpoolend met een collega uit Mechelen.’ naar Straatsburg geweest voor het leren van
gebegeleider kwam ik terecht in Breda, in
de robotchirurgie die we nu uitoefenen bij
het toenmalige Sint Ignatiusziekenhuis. Na
de gynaecologie.’
een brief en telefonisch contact kreeg ik al ‘Wat me opviel was de vrijere houding
vrij snel de uitnodiging voor een persoon- van Nederlandse collega’s. Zelf heb ik echt
lijke kennismaking met Personeelszaken. moeten leren mondiger te worden en te
Mijn ouders gingen mee, want ik had nog zeggen dat ik denk dat iets beter kan. In ‘Haha, ik hang er een beetje tussenin. In
geen auto. Bovendien was het voor hen Nederland wordt dat meedenken aange- Nederland wordt gelachen om mijn “amai”
gevoelsmatig een hele stap dat hun jongste moedigd; er wordt vaak iets met je tips en “allé”, terwijl ze thuis in België grinni-
(van vier kinderen) nu ook de deur uit zou gedaan. In België wordt assertiviteit sneller ken om mijn Hollandse “kom op zeg”.
gaan. En nog wel naar het buitenland.’ beschouwd als “grote mond”. Ook contact Toen ik vorig jaar zomer mijn 25-jarig
tussen doktoren en patiënten en hun jubileum vierde, gebeurde dat op mijn
familie is in Nederland directer en opener. verzoek in een Bredaas café. Het werd een
‘Anders dan in België kon ik me in In België staat de dokter toch meer op bruisend feest met honderd collega’s. De
Nederland specialiseren tot operatieassis- afstand. Zelf spreek ik de artsen ook nog al- zeventien gynaecologen voor wie ik werk
tent. In het Belgische systeem is de voortijd aan met “u” en met hun achternaam.’ waren bijna allemaal van de partij. In
bereiding van de operatie meer een taak
België zou dat niet zo snel gebeuren. Hier-
van de specialisten onderling, terwijl ik
door voelde ik me als Belgische in Neder-
juist graag taken als instrumenteren en as- ‘Absoluut. In ben al twaalf jaar specialisatieland extra gewaardeerd. Ook door het bijsisteren
aan mijn pakket wilde toevoegen. oudste Gynaecologie, een interessant zondere cadeau: een “gouden” speculum
In Breda kreeg ik de kans me daarin te vakgebied waarin je niet snel “vastroest”, met de tekst: “Zegt de één(denbek) tegen
bekwamen. Op 30 juni 1986 kreeg ik mijn want dit heeft zo veel verschillende de ander: amai, die Hilde is een gouden
diploma verpleegkundige, en op 1 juli facetten. Ook de ontwikkelingen in het kracht.” Ik vind het “gewoon mijn job” om
startte ik het traject tot operatieassistent. vak volg ik met plezier, bijvoorbeeld door me voor 120 procent in te zetten, maar
Nog een voordeel was dat ik in Neder- het bezoeken van de COBRA-dagen (COBRA met dit compliment was ik echt verguld.’
Waarom maakt een Belgische de overstap
naar het Noorden?
Voelde het voor jezelf ook als ver weg?
Operatieassistent Hilde Alenis-Lemmens:
Geen cultuurshock?
Hoop je nog lang in Nederland te werken?
‘Ik spreek artsen nog
met “u” aan’
TEKST: LINDA VAN PELT | FOTO’S (INCLUSIEF COVER): EDWIN WIEKENS
Ben je gevoelsmatig een beetje Nederlandse
geworden?
OK OPERATIONEEL SEPTEMBER/OKTOBER 2012 13
OKO005 OKO005-0612.indd 0612 indd 12 12
9/3/12 5:13 PM OKO005 OKO005-0612.indd 0612 i dd 113 9/3/12 5:13 PM
OK OPERATIONEEL DECEMBER 2012 7