Vergoeding van immateriële schade wegens ... - VU-DARE Home

Vergoeding van immateriële schade wegens aantasting in de persoon
(in het eerste waarvan de ook bij het BGH bekende prinses Caroline van Monaco de
hoofdrol vertolkte) wierp namelijk een opmerkelijk licht op de functie van smartengeld
wegens een inbreuk op de privacy. 565
Het Cour de cassation heeft hierin besloten
dat de enkele inbreuk op de privacy van art. 9 Cc recht geeft op vergoeding van
immateriële schade. De rechter kan, indien de inbreuk eenmaal vaststaat, derhalve
smartengeld toekennen zonder te toetsen aan de vereisten van de Franse onrechtmatige
daad (art. 1382 Cc), te weten 'faute', schade en causaal verband. Sommige auteurs zijn
kritisch omdat ze vrezen dat zo de persoonlijkheidsrechten een bedreiging gaan
vormen voor het aansprakelijkheidsrecht, doordat zij buiten de traditionele vereisten
daarvan een afzonderlijke basis voor aansprakelijkheid verschaffen. De meeste schrijvers
zijn van mening dat hiermee sprake is van een boete.
In Engeland tenslotte, worden in de literatuur drie functies toegeschreven aan
'general damages': compensatie, handhaving van de rechten van de benadeelde en
straf. 566
'General damages' die wegens 'defamation' of 'false imprisonment' worden
toegekend kunnen echter niet gelijk worden gesteld aan smartengeld. 567
In zoverre
is het niet goed mogelijk om de functie van smartengeld te bepalen. Hoogstens kan
men spreken over de functie van 'general damages'. Het is onduidelijk of rechtspersonen
recht op smartengeld hebben wegens 'defamation'. 568
De hoogste (door de jury)
wegens 'defamation' toegekende bedragen aan 'general damages' komen overeen met
de hoogste bedragen die wegens fysiek letsel zijn toegekend. 569
Concluderend kan derhalve worden gesteld dat de mate waarin (openlijk) van de
compensatiefunctie afstand wordt genomen per rechtsstelsel verschilt, maar de tendens
als zodanig is onmiskenbaar. In alle onderzochte rechtsstelsels komt de toekenning
van smartengeld niet louter neer op compensatie van het ondervonden leed.
8. Evaluatie
8.1 Inleiding
278 In dit hoofdstuk zijn twee zaken onderzocht: 1) in welke gevallen en onder welke
voorwaarden geven aantasting van de eer en goede naam of van de privacy recht op
smartengeld? en 2) wat is de functie van de toekenning van smartengeld?
Rechtsvergelijking heeft zowel verschillen als overeenkomsten aan het licht gebracht
en in het onderstaande wordt de balans opgemaakt. Dit gebeurt ten aanzien van de
eerste vraag in nrs. 279-283 en ten aanzien van de tweede vraag in nr. 284.
565 Civ. Ie, 5-11-1996, JCP 1997, jur. 22805, note Ravanas en Civ. Ie, 25-2-1997, JCP 1997, H, jur. 22873,
note Ravanas, zie hiervoor nr. 254.
566 Zie hiervoor nr. 270.
567 Zie hiervoor nrs. 260-261, zie voor nadere bespreking van 'general damages' ook hiervoor nr. 48.
568 Zie hiervoor nr. 268.
569 Zie hiervoor nr. 269.
328