DIE ROL VAN TAALAKTIVISME BY DIE HERWAARDERING VAN ...

1.3. Probleemstelling en spesifieke fokus van die studie
Met die aanbreek van die demokratiese era is die nuwe regering onder meer met twee
uiteenlopende standpunte gekonfronteer: die Afrikaner wat ten alle koste Afrikaans en
Afrikaanse skole wou behou, en die Afrikataalsprekende gemeenskap wat toegang tot wit
skole en onderrig in Engels wou hê, en wat Afrikaans as instrument van uitsluiting
beskou het.
Alhoewel die Grondwet ʼn balans probeer vind tussen die aandrang van
Afrikaanssprekendes op moedertaalonderrig, en die eis van die meerderheid
Afrikataalsprekers op gehalte-onderrig in Engels in voormalige wit skole, blyk dit dat die
regering hoër waarde heg aan laasgenoemde eis. Volgens Lubbe (2006:3) kom dit
duidelik na vore in die uitsprake van regeringslui wat Afrikaanssprekendes se voorkeur
aan moedertaalonderrig deurgaans verdag wil maak. Gebaseer op die studies van
Schlemmer (2001) asook Giliomee en Schlemmer (2005) spreek Lubbe (2006) sy
kommer uit dat Suid-Afrikaners grootliks apaties teenoor hierdie toedrag van sake staan.
Teen hierdie agtergrond fokus die studie op taalaktivisme vir moedertaalonderrig, en in
besonder (a) hoe wydverspreid die verskynsel van taalaktivisme in Suid-Afrika voorkom,
(b) die vorme (indien enige) waarin taalaktivisme onder die verskillende
taalgemeenskappe figureer (c) of daar inderdaad ’n herwaardering van
moedertaalonderrig is en (d) watter rol (indien enige) taalaktivisme by die herwaardering
van moedertaalonderrig speel. Die studie is gedoen aan die hand van die tipologie van die
instrumente van taalaktivisme wat deur Martel (1999) bekendgestel en deur Lubbe et al.
(2004) asook deur Du Plessis (2006) verder ontwikkel is. Die tipologie onderskei die
hoofinstrumente van taalaktivisme wat deur taalaktiviste aangewend word, en gee ook ’n
waardering van watter instrumente meer sukses kan behaal. Die analise word dan aan die
hand van die definisies van taalaktivisme gedoen, soos in Hoofstuk 2 uiteengesit.
10