Dichter op de Huid - O dubbel d

op de huid hebben aangebracht. De snelle visuele beoordeling
van het uiterlijk van de ander en zijn intenties is van levensbelang.
Vrienden en vijanden, seksueel gelijken of ongelijken. Woorden zijn
mooi maar de huid, haar geur, haar status kan allesbepalend zijn.
Mooie woorden vervagen bij de aanblik van een huid die ons niet
past. De eerste indruk ontlenen we aan onze huid, aan de decoratie
van onze huid, aan de kleren die wij over onze huid spannen.
De huid wordt een doek dat wij wassen en baden, verhullen en
onthullen, betekenen, doorboren, oprekken en besproeien met
anti-zweetmiddelen. De huid is het billboard geworden van onze
identiteit.
Al zeker zo’n tienduizend jaar manipuleren wij onze
oppervlakte. Met de toename van de technische mogelijkheden
veranderen slechts de middelen, niet de intenties. Van het
simpelweg aanbrengen van minerale kleurstoffen op de schaars
geklede huid zoals rode oker, gele oker, witte as en klei die in
archeologische opgravingen telkens teruggevonden worden in
Afrikaanse grotten, tot de zuid Amerikaanse ukurù, een rode
kleurstof die uit de zaden van het gelijknamige fruit wordt
getrokken. Van de houtskool uit Egypte die gebruikt werd om de
ogen sprekender mee te maken, tot het groene malachietpoeder
dat zij op hun oogleden smeerden en het rode oker of de carmijn
waarmee zij hun lippen voller maakten: het zijn de eco-varianten van
onze moderne misleidingtechnieken. Technieken waar de mode nog
dagelijks gebruik van maakt.
Ook minder milde en meer permanente krassen, tatoeages
en piercings ontstonden dankzij ons toenemend technisch vernuft.
Zodra de techniek er is, wordt er dankbaar gebruik van gemaakt om
het ook op ons eigen lijf toe te passen. Hoe gruwelijker de techniek
waarmee wij onze huid manipuleren, hoe meer de techniek in
oorsprong toegepast werd bij initiatieriten, riten die de overgang
van de mens van de ene levensfase naar de andere begeleidden.
Honderden krassen in de huid die van een jongen een man
maakten, patronen van littekens op het gezicht van jonge meisjes
die volwassen werden, Mandan-priesters die zich aan haken in borst
en rug op lieten ophangen in de Okipa-ceremonie, de heiligste
ceremonie van hun indianenstam. En dichterbij, kunstenaars die in
hun eigen vel kerfden bij wijze van demonstratie. De hardhandige
manipulatie van de huid, bracht ons dichter bij ons zelf, maakte dat
wij innerlijke groei door konden maken en een hogere staat van
bewustzijn bereikten, wat we daar ook onder verstonden.
vermogen om meer mensen te zien dan je kunt kennen. Eerst op
schilderijen, toen op foto’s, televisies, internet. Dagelijks zagen wij
vele onbekende gezichten aan ons voorbij trekken, we konden onze
obsessie met het zien niet meer beteugelen. Ons visuele perspectief
nam toe, en daarmee ook de wens om op anderen te lijken.
Anderen die er beter uit zagen, jonger, gezonder, gladder, strakker,
glanzender, doffer, gekleurder, gepierceder, gehangener, gebutster,
extremer, extremer, extremer. We zijn geobsedeerd geraakt.
De cosmetica van de huid is de laatste tientallen jaren een
integraal onderdeel geworden van ons modebeeld, van ons dagelijks
ritueel, van de identiteit die wij willen uitdragen. Van die identiteit
die wij wensen te zijn; en alles lijkt mogelijk. Als wij de vijftig
gepasseerd zijn moeten we nog steeds seksueel aantrekkelijk zijn met
een strak vel, ook al heeft dat in het geval van de meeste vrouwen
weinig biologische zin. We moeten viriel zijn en onze onbedwingbare
krachten manifesteren en daarom leggen wij een dwaalspoor aan
met tatoeages, haken en hightech huiden. Maar wie is nou wie aan
het misleiden, inmiddels?
De eeuwigdurende jeugd wordt ons aangesmeerd in
potjes die onze oppervlakte van twee kanten bestoken. Met extra
gezonde bacteriën van binnen en met nanodeeltjes van buiten. De
eeuwigdurende vitaliteit wordt ons door onze wassen neus geboord,
want de huid blijft de huid met een eigen fysica en een eigen
identiteit. Regenerist of degenerist. Vroeg of laat zal alles vergaan.
Wie zijn huid kent, kent zichzelf.
OVER / OP / IN / VOORBIJ DE HUID
Essay Billboard van onze identiteit
Ons dagelijks ritueel
In de afgelopen 150 jaar ontstond een ware industrie rondom de
verleiding en misleiding, maar ook rondom de sacrale functie van
de huid. Brandstof voor cosmetische fabrieken: een toename van het
6 Nationaal Glasmuseum Leerdam / Fort Asperen
Skin Deep / Dichter op de huid
7