NSOB-14-10-Bundel-10-jaar-LTN-web-DEF
NSOB-14-10-Bundel-10-jaar-LTN-web-DEF
NSOB-14-10-Bundel-10-jaar-LTN-web-DEF
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
1<br />
Gezonde en gemene cycli<br />
Complexiteitstheorie in de toezichtpraktijk<br />
Jorren Scherpenisse, Mark van Twist, Martijn van der Steen & Nancy Chin-A-Fat<br />
Inleiding<br />
Ik voel me vaak alsof ik in een lift sta waarbij dezelfde knop me soms naar de <strong>10</strong> e<br />
brengt, soms naar de 3 e en dan weer naar de kelder. Hoe weet ik nu waar ik op<br />
moet drukken Zo vertelde een van de strategen van het ministerie van ocw<br />
ons. Zijn ongemak werd gedeeld door de andere beleidsmakers, toezichthouders<br />
en onderwijsbestuurders in de zaal. Interventies vanuit beleid en<br />
toezicht werken vaak goed, maar soms gaat het bij een school ook juist<br />
ineens helemaal mis.<br />
Hoe kan het dat eenzelfde sturingsinterventie of beleidsinstrument (bijvoorbeeld<br />
het kwalificeren van scholen als bijzonder zwak) tot zulke wisselende<br />
resultaten leidt ‘Vertel ons op welke knop we moeten drukken’,<br />
was de vraag die bij ons werd neergelegd. Dit vormde het startpunt van<br />
ons onderzoek naar zwakke scholen, waarin het inzicht ontstond dat de<br />
gevolgen van sturingsinterventies en de inzet van beleidsinstrumenten<br />
niet lineair verlopen maar juist grillig, onverwachts en onder invloed van<br />
de interactie tussen lokale stakeholders. Dezelfde patronen zagen we vervolgens<br />
terug in ons onderzoek naar incidenten als Amarantis en Ibn<br />
Ghaldoun. Het toezicht zat er vaak bovenop en er was sprake van beleidsingrepen,<br />
maar toch konden deze instellingen in grote problemen komen,<br />
resulterend in het faillissement van een onderwijsreus en de diefstal en<br />
verspreiding van 20 centrale examens. Grote incidenten als Amarantis en<br />
Ibn Ghaldoun lijken plotseling aan de oppervlakte te komen, maar als<br />
dieper wordt gekeken blijkt het onder de oppervlakte al jarenlang mis<br />
te zijn gegaan. Toezicht en beleid krijgen vormen te midden van allerlei<br />
circulaire dynamieken en de vraag is hoe de inzet van sturingsinterventies<br />
Gezonde en gemene cycli<br />
11