Rondom bestand van 2003 20-3 dd 17-8-10 - Atlantis

Dat het oude archief ook vele stukken bevat
aangaande persoonlijke aangelegenheden blijkt
eens te meer uit de navolgende waar gebeurde
verhalen...
Menslievend hulpbetoon
Zwemmen was ook in het begin van de negentiende
eeuw een geliefde bezigheid bij zomerse
temperaturen. Maar op de tweede juni 1822
liep het bijna verkeerd af. De drie vrienden
Roelof Reinders, Jan Marsch en Gerrit
Vlierman waren die dag vrij en besloten verkoeling
te zoeken in het frisse water van
Overijsselse Vecht. Aangekomen aan de waterkant,
sprongen zij van een steile oever in een
diepte van meer dan twintig voet water met de
bedoeling om naar de ondiepe overzijde te
zwemmen. Reinders zwom vlot naar de overkant,
maar Vlierman kon slecht zwemmen en
haalde het maar net. De onfortuinlijke Jan
Marsch zonk echter na enkele slagen weg in de
duistere diepte. Reinders zag het en begaf zich
zonder te bedenken naar de zinkende en
worstelende drenkeling met de bedoeling om
hem te redden. Maar een kat in nood maakt
rare sprongen en de in doodsangst verkerende
jongen greep zijn vriend om de hals waarna
beiden in de diepte verdwenen. De achtergebleven
Vlierman kon slecht zwemmen en
schreeuwde om hulp. Gelukkig was Gerrit
Veurink in de nabijheid aan het baden. Hij
kwam snel toelopen en sprong onmiddellijk
van de steile oever in de diepte. Jan Marsch
greep vervolgens echter ook hem om de hals,
waarop zij eveneens gezamenlijk op de grond
zonken. Maar het lukte Veurink, met medewerking
van Roelof Reinders, om Jan Marsch
van een gewisse dood te redden. Ze brachten
hem bewusteloos aan wal alwaar hij na verloop
van korte tijd weer tekenen van leven gaf
en spoedig herstelde. Zonder ondersteuning
kon de drenkeling naar huis lopen.
De burgemeester vond dat de redding door
Gerrit Veurink bekend moest worden gemaakt
aan de Koning en schreef daartoe een brief
met een kort relaas van de gevaarvolle en
menslievende daden aan de Gouverneur van
de Provincie. Hij stelde een beloning voor tot
aanmoediging van anderen. Een klein halfjaar
later wordt een bewijs van 's Konings goedkeuring
en tevredenheid naar de burgemeester
gezonden met het verzoek om het bewijs en de
daarbij behorende zilveren medaille op de
meest plechtige wijze aan de bekroonde Gerrit
Veurink uit te reiken.
In de gemeenteraadsvergadering van twee april
1823 werd in het bijzijn van de geredde Jan
Marsch op gepaste wijze en met veel eerbetoon
aan Gerrit Veurink het bewijs van 's Konings
goedkeuring en tevredenheid met de Zilveren
Erepenning voor Menslievend Hulpbetoon
door de burgemeester uitgereikt. De in 1822
ingestelde Erepenning voor
Menslievend Hulpbetoon is,
na de Militaire Wil-lems-
Orde uit 1815, de oudste
Nederlandse dapperheidsonder-scheiding.
De
Erepenning is van een
bijzondere aard. Het gaat bij
de Erepenning namelijk om
een vrijwillige moedige
daad, die is gericht op
menslievendheid.
Uitvoering: een Koninklijke
kroon, waaraan een ovalen
penning is bevestigd.
Op de voorzijde is
het 'beeld der
De Erepenning voor
Menslievend Hulpbetoon in
zilver
Naastenliefde' afgebeeld met langs de rand de
tekst 'Voor menslievend hulpbetoon'. Aan de
achterkant staan de woorden 'de Koning aan',
met daaronder de naam van de gedecoreerde.
De penning hangt aan een oranje lint van drie
cm breed met in het midden een rode bies van
0,7 cm, en is er in goud en zilver. De
oorspronkelijk penning heeft niet lang bestaan,
want bij Koninklijk Besluit no. 72 van 18
januari 1825 is zij weer afgeschaft. Het is
bekend dat zowel de gouden als de zilveren
penning werden verleend in diverse
afmetingen, afhangend van de graad van
menslievendheid: 50, 41 of 35 millimeter.
18