Flow magazine najaar 2012 - Linde Gas Benelux
Flow magazine najaar 2012 - Linde Gas Benelux
Flow magazine najaar 2012 - Linde Gas Benelux
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Ir. Radboud Vorage is projectdirecteur<br />
Aardwarmtecluster Koekoekspolder en<br />
senior adviseur bij AgriProject,<br />
een kennis- en adviesbureau op het<br />
gebied van duurzame landbouw.<br />
Hij werkte daarvoor bij de brancheorganisatie<br />
voor de land- en tuinbouw,<br />
LTO. Zijn opleiding: landbouwtechniek<br />
en bedrijfskunde aan de Wageningen<br />
Universiteit.<br />
dan in je buizen zowel water als gas.<br />
Water kun je wel terugpompen, maar gas<br />
niet. En dat gas lost ook niet zo makkelijk<br />
weer op in het water. Een bedrijf uit de<br />
olie- en gassector heeft nu een ontgasser<br />
ontworpen, waarmee we die twee kunnen<br />
scheiden. We willen het gas ook gaan<br />
gebruiken voor verwarming van de kassen.<br />
Er gaat ook veel tijd zitten in het kiezen<br />
van het boorbedrijf en het maken van<br />
goede contracten. En het kan ingewikkeld<br />
zijn om de financiering rond te krijgen.<br />
Bij ons hebben de gemeente Kampen en de<br />
provincie Overijssel dit ondersteund door<br />
een lening te verstrekken. Zij helpen ons<br />
ook inhoudelijk met vergunningen en<br />
risicomanagement.’<br />
Is er nog wel interesse in aardwarmte nu<br />
blijkt hoe lastig het kan zijn en bovendien<br />
de gasprijs niet meer zo hoog is<br />
Vorage: ‘Ja, veel bedrijven komen praten,<br />
of laten geologisch onderzoek doen.<br />
Niet alleen tuinders, ook bedrijven die<br />
bezig zijn met stadsverwarming, en<br />
energiebedrijven.<br />
Ik schat dat er de komende jaren zo’n<br />
drie tot vijf projecten per jaar bij zullen<br />
komen, ook voor stadsverwarming.<br />
Want een gemiddelde bron kan zo’n tweeà<br />
drieduizend huizen verwarmen.’<br />
De pionier en de CO 2<br />
-neutrale<br />
De grootste<br />
A+G van den Bosch had als eerste kassen met aardwarmte. Deze pionier<br />
kreeg van de minister van Economische Zaken een onderscheiding<br />
voor zijn bijdrage aan de Energietransitie. Hun aardwarmte komt in<br />
Bleiswijk (bij Zoetermeer) van 1,7 km diepte. Van den Bosch claimt<br />
inmiddels een CO 2<br />
-reductie van 74%. Oppervlakte bedrijf: 25 ha.<br />
Product: vleestomaten.<br />
De firma Ammerlaan kwam kort daarna. Aardwarmte is de enige<br />
warmtebron van de potplantenkweker in Pijnacker (bij Delft).<br />
Ze leveren ook warmte aan derden, en wel zoveel dat het compenseert<br />
wat men aan CO 2<br />
produceert tijdens transport tot aan de consument,<br />
in binnen- en buitenland. En dus meldt het bedrijf geheel CO 2<br />
-<br />
neutraal te zijn (MPS-A-certificering).<br />
(bronnen: voornamelijk informatie van genoemde bedrijven)<br />
De Green Well Westland is het grootste aardwarmteproject van<br />
Nederland, in diverse opzichten. Het verkeert nog in pilotfase,<br />
maar werkt al naar behoren.<br />
Kerngetallen:<br />
• Doel: aardgasverbruik terugdringen van 12 naar 5 miljoen m³/jaar.<br />
• Capaciteit installatie: bijna 50 liter per seconde, circa 180 m³/uur.<br />
Wat boven de energiebehoefte van Green Well Westland uitkomt,<br />
kan naar omliggende tuinbouwbedrijven.<br />
• Temperatuur: 87°C op het punt waar het bovengronds komt<br />
(wellhead).<br />
• Diepte van de bron: 2,6 km, het diepste van Nederland.<br />
• Transportleiding naar deelnemers (in Honselersdijk): 2,3 km.<br />
• Aantal deelnemers: 5, uitbreiding mogelijk naar zo’n 10.<br />
19 19