Bijlage 3 - Gemeente Teylingen

Door een te kleine gemeenschap werd in 1860 (tot 1920) het burgemeesterschap verenigd met dat
van Oegstgeest. De vooruitgang ging ook aan Voorhout niet voorbij. De bevolking groeide in 1880
langzaam naar ongeveer 1.100 inwoners. Ook ziet men aan het einde van de negentiende eeuw de
opkomst van de bloembollencultuur. De voor het grondgebied van de gemeente Teylingen zo kenmerkende
strandwallen zijn grotendeels afgegraven en/of omgezet niet alleen ten behoeve van de
bloembollenteelt, de vraag naar zand voor de verbetering van grond elders, de aanleg van
(spoor)wegen en uitbreidingswijken of zelfs als ballast voor schepen. De top van de strandwallen is
oorspronkelijk ontkalkt door verwering door relatief zuur regenwater. Het op die manier ontkalkte zand
is in principe niet geschikt voor de bollenteelt. Daarom zijn vooral vanaf het begin van de vorige eeuw
de strandwallen op grote schaal (verder) afgegraven en geëgaliseerd. De kalkloze gronden zijn als
gevolg van het zogenaamde diepdelven (gedeeltelijk) kalkrijk geworden. Diepdelven, en het nog veel
desastreuzere omspuiten, gebeurde om de gronden kalkrijk te maken en daarmee geschikt voor de
bloembollenteelt. In veel gevallen zijn de strandwallen ongeveer tot 0 m NAP afgegraven. Ook het in
de strandvlakten gevormde veen is vaak afgegraven; enerzijds voor de turfwinning enkele eeuwen
geleden en anderzijds om ook hier een geschikte grond voor de bollenteelt te verkrijgen.
In de jaren vijftig van de 20 e eeuw en daarna ontkwam Voorhout niet aan de verstedelijking. Nieuwbouwwijken
werden aan het dorp toegevoegd.
Historisch kaartmateriaal
De situatie van het plangebied is op verschillende historische kaarten als volgt:
Tabel I. Geraadpleegd historisch kaartmateriaal 5
Bron Periode Kaartblad Schaal Omschrijving plangebied Bijzonderheden/directe omgeving
Kadastrale kaart (Minuutplan)
1819 Gemeente
Voorhout,
sectie B,
blad 02
1:2.500 In agrarisch gebruik, bouwland. (Voorloper van) Jacoba van Beierenweg
reeds aanwezig ten noordwesten. Ten
zuidwesten de dorpskern van Voorhout
met bijbehorende kerk.
Militaire topografische kaart
(Bonneblad)
Militaire topografische kaart
(Bonneblad)
1898 402 1:50.000 In agrarisch gebruik, bouwland. Spoorlijn aanwezig. Voorloper van de
straat Kerkzicht als ontsluitingsweg van
een ten zuidoosten gelegen boerderij.
1926 402 1:50.000 In agrarisch gebruik, bouwland. Voorzichtige uitbreiding van bebouwing
binnen oorhout, voornamelijk langs de
Jacoba van Beierenweg.
Topografische kaart 1965 30 F 1:25.000 In agrarisch gebruik, bouwland. Woonpercelen direct ten noordwesten
plangebied.
Topografische kaart 1981 30 F 1:25.000 Zuidoostelijke helft bebouwd
met huidige woning.
Geen bijzondere veranderingen anders
dan verdere ontwikkeling van bebouwde
kom Voorhout.
Het geraadpleegde historisch kaartmateriaal laat de historische situatie van het plangebied zien vanaf
het begin van de 19 e eeuw. Het plangebied was destijds in gebruik als bouwland (zie figuur 4). De
(voorloper van) Jacoba van Beierenweg was reeds aanwezig ten noordwesten, de lengterichting van
een hoger gelegen strandwal volgend. Ten zuidwesten lag de dorpskern van Voorhout met bijbehorende
N.H. kerk. Deze kerk dateert uit de 14 e eeuw en in 1913/14 heeft aanbouw plaatsgevonden.
5 www.watwaswaar.nl
12086020 TEY.WIS.ARC Pagina 5 van 24