05 magazine Leef!

1
2
3
4
5
6
Rond 1954, Leen van Duijn, midden Jan
van der Niet (de Spar) en Henk Vink later
terreinknecht bij VVNoordwijk.
Een dek vol koolvis was vroeger hard
werken met schipper Simon Klinkenberg.
Met petje zien we Ab Koeman en oa. Maart
Lindhout, Piet Koemans, Leen van der Niet
en Piet Wijnands.
Onder het voordek rond 1960 met Jaap
van der Niet (halfje), Jan Plug (Aal) en Jan
van der Niet (de Spar).
Bas en Cees van der Niet die een enorme
heilbot vasthoudt.
Cees van der Niet, geheel links, broer
Arie van der Niet en Jan van Beelen.
Aan dek van het grootste vissersschip,
de KW174, is het een enorm verschil met
vroeger zoals je ziet op foto 2.
Foto rechts: Bas van de Niet in het ruim
waar de vis nog in de frosters zit en worden
diepgevroren voor verpakking.
‘Vorig jaar maart is onze jongste kleinzoon
geboren en dan kan je gewoon
even facetimen, geweldig! We hebben
een satelliet, tv, internet, alles. Vroeger
belde je alleen in hoognodige gevallen
naar huis. Daar kreeg je drie minuten
de tijd voor en dat kostte ruim drie gulden
per minuut, dus reken maar uit.
Je had ook alleen maar een radiootje
om je een beetje te vermaken tussen
de bedrijven door. Daarbij had ook veel
minder tijd. Je draaide niet in ploegen
en het dek, dat vol lag met vis, moest
leeg. Dat ging wel eens zestig uur aan
een stuk door.
De locaties waar vroeger gevist werd
zijn nog steeds hetzelfde, maar de wijze
van vissen is anders. Voor de oorlog
moesten de vissers aan de kleur van het
water bepalen waar ze vis tegen konden
komen, nu wordt gewerkt met sonars ,
kleuren dieptemeters en sensors op de
netten en visboorden. De sensors die op
het net zitten geven de tonnage aan van
de hoeveelheid vis water die in het water
zit, zodat je het net op tijd kan binnenhalen.’
‘Bovendien heb je nu te maken
met visquotum: je mag niet méér
vissen dan je quotum. Elke dag moet je
In zijn vader’s voetsporen
Zoon Bas was ook zes toen hij een keer mee mocht met z’n vader. Op de Katwijk 74,
de Hendrika Johanna, vanuit IJmuiden. Bas herinnert het zich als de dag van gisteren:
‘Een hele ervaring hoor, negentien dagen aan een stuk. Vanaf dat moment mocht ik
iedere zomer mee, tot ik een jaar of 11 was en een vakantiebaantje kreeg in de zomer.’
Het zit duidelijk in de familie, de zucht naar de zee.
Cees: ‘Mijn vader en m’n schoonvader zijn in dezelfde periode gaan varen. Daarna ik,
daarna m’n broer nog een slordige zestien jaar als hoofdmachinist en ik nu als kok. Bas
heb ik op een gegeven moment van school gehaald. Die jongen werd doodongelukkig
daar. Hij was nog geen 17 jaar toen ik een baan voor ‘m had. Hij is gaan leren voor derde
stuurman, machinist en is steeds hogerop gegaan. Nu is hij zelf schipper,’ zegt hij trots.
de aantallen doorgeven naar de wal.
Sinds 1993-1994 vissen we ook in Namibië
en Mauritanië, maar deze plaatsen
zijn inmiddels ook gequoteerd.
Nu vissen we veel rond Ierland en de
Shetland Eilanden. Aanstaande april
ben ik tot september (met tussenpozen
dus: ‘zes-op-zes-af’) weer zoet in de
Stille Oceaan . Daar vissen we op (hors)
makreel, bij Chili. Dan vliegen we naar
Santiago, rijden van daaruit naar Valpareso,
de grootste havenstad van Chili,
en gaan daar aan boord.’
Hoe ziet Cees van der Niet zijn dagelijks
leven eruit over tien jaar? ‘Ik vaar niet
meer, maar fiets nog wel, hoop ik. Ik
ben een bezige bij. Ik help graag ‘s zomers
mee bij de strandtent van Van
Roon. Koken doe ik ook graag thuis en
ik help m’n kinderen. Nee, als ik stop
met varen straks, heb ik nog steeds een
volle agenda!’
Bas: ‘Op die Katwijk 32 heb ik twaalf jaar
gevaren. Mijn eerste schippersreis maakte ik
op m’n 28ste.’ Hij is nu 36, vader van twee
jongens en een meisje en vaart vijf jaar op
de Alida, de Schevingen 6, voornamelijk op
horsmakreel, sprot en haring. De eerste
keer dat hij bange momenten doormaakte
op zee was een reis waar windkracht 8 was
voorspeld, maar waar hij windkracht 12
voor zijn kiezen kreeg. ‘Heel beangstigend,’
herinnert hij zich. ‘We voeren nog met een
lege bak, dus het schip ging alle kanten op.’
De mooiste ervaringen zijn ieder jaar
opnieuw in de buurt van de Shetland
Eilanden. ‘In januari en februari zwemmen
dan hele groepen orka’s met het schip mee.
Deze fantastische zoogdieren jagen op
haring of makreel in die periode, prachtig
om in het echt te zien!’ De visserij vindt hij
geweldig. Net als zijn vader kan hij
honderduit vertellen. ‘Elke reis is anders:
weersomstandigheden, gedrag van de
vissen. Dat maakt dit vak zo boeiend. Als je
mij tien jaar geleden had gezegd dat ik nu
stuurman/schipper op de Alida zou zijn,
had ik je voor gek verklaard.’ Ook hij is trots
op wat hij heeft bereikt. Of, zoals hij het
zelf omschrijft: ‘Er is iets uit me gehaald dat
ik zelf nooit dacht in me te hebben.’
51