MARTERPASSEN V - Zoogdierwinkel

Een schatting van het aantal boommarters
Konden we ze maar gewoon tellen! Maar omdat
dat niet gaat zijn we op schattingen
aangewezen. Overigens bestaan er heus wel
"betrouwbare" schattingen.
Ten aanzien van marters hebben we wèl een
groot aantal gegevens over hun geografische
verspreiding. En het zijn territoriale dieren.
Daarom moet hun verspreiding een eerste
indruk geven over het aantal. Als hun territoria
nu eens als dambordveldjes aan elkaar zouden
grenzen en als je zou weten hoe groot een
gemiddeld territorium was '" Maar het eersteis
Waal (Gooi, Utrecht, Veluwe) waar immers
geen steenmarters voorkomen; maar buiten dit
gebied is een correctie nodig, er kunnen
steenmarters in het bestand geslopen zijn. Deze
correctiefactor is heel willekeurig gesteld op
1/3. Willekeur, maar je hebt· niet beter.
Overigens zegt de verhouding tussen het aantal
"zekere" en het aantal "onzekere" waarnemingen
wel iets over de benodigde grootte
van die correctie. Zie kaarten!
Inmiddels heeft R. Schröpfer op de themadag
een onredelijke veronderstelling. En het Boommarter van 4 october 1996 een
gemiddelde territorium in Nederland kan aantalsmodel gepresenteerd waarbij hij wel heel
aanzienlijk afwijken van gegevens van elders - erg uitging van een gladgestreken versie van
de enige die we hebben (en die trouwens nog zijn waarnemingen aan (slechts) drie
enorm variëren). Bovendien verschillen de bezenderde boommarters waarvan het ei'
territoria van mannetjes en van wijfjes in ongeveer 1000 ha bezette, overlappend met
omvang en kennen we de verhouding der sexen twee maal 250 ha voor de twee !f!j!; dat vormen
niet.
wel mooie afgeronde getallen waarmee je snel
Maar toch. Gegevens uit Bialowieza (met een· rekent. Gemiddeld betekent dat 333 ha per
Poolse 1, uit te spreken als w) wijzen op marter. Nu toonde Schröpfer drie uitkomsten:
territoria van 223 (ei') en 149 ha (!j!) [18J, in een met één nest per 1000 ha, met 2 nesten per 1000
vrijwel ideale voedselsituatie; uit Schotland ha, en met drie. Hij gelooft dat van de jongen
("Strathglass") 621 ± 78 ha (0"),341 ± 119 (!f) (hij nam voorzichtigheidshalve 2 jongen per
[1]; uit het Teutoburger Wald, dus dicht bij nest aan) 3/4 omkomt. Dat ben ik met hem
Nederland 1100 (ei'), 333 (!f) ha [13]; uit de eens. Voor de berekening gebruikte hij de
Zwitserse Jura 400 ha (10 gevallen, ei' en!f gulden middenweg: 2!f !f11000 ha.
dooreen, minimum 150) [2].
Schröpfers model heeft aantrekkelijke kanten.
Zo kom je ertoe om zonder meer aan te nemen Nu in Nederland een inventarisatie wordt
dat het aantal marters per atlasblok gemiddeld uitgevoerd weergegeven op basis van
gesproken "niet groot" is. Het aantal bewoonde atlasblokken van 25 vierkante km heeft het
atlasblokken zegt dan toch al iets over het anderzijds veel voor om vanuit het atlasblok te
aantal marters.
werken - als dat kan!
Ik heb nu een aantal aannames geformuleerd In de Nederlandse situatie kun je de boswaardoor
je het aantal blokken zou kunnen statistiek gebruiken. Is het territorium
vertalen in aantallen marters. Hierin speelt het gemiddeld 333 ha, dan is er op elke 1000 ha
begrip "onzekere waarneming" een belangrijke geschikt bos plaats voor 3 marters.
rol. De BIN spreekt daarvan als de melding
gebaseerd is op krabsporen, sneeuwsporen, I. Veluwe; Sticht/Gooi; Noorden.
losse uitwerpselen of latrines in
steenmarter-gebieden. Er moet dus verschil
worden gemaakt: enerzijds Nederland ten
westen van de IJssel en ten noorden van de
Voor de Veluwe en Utrecht+Gooi geldt nu dat
de hoeveelheid bos aanzienlijk is en dat marters
elkaar, afgezien van barrières in de vorm van
snelwegen, kunnen ontmoeten. Het aantal
JaarbriefwBN-VZZ over 1996]
25