Dilemma's en keuzes Kinderklanken en Peuterpraat ... - Fenac

GEHOORD EN GEZIENHANS LEEZENBERG ONDERSCHEIDENClaartje Slofstra-Bremer\In april is Hans Leezenberg, KNO-arts, benoemd tot Ridder in de Orde vanOranje Nassau vanwege zijn verdiensten voor de Nederlandse Stichtingvoor Celaryngectomeerden en voor de Nederlandse Vereniging voorSlechthorenden. Voor 'Van Horen Zeggen' was dit een aanleiding om inhet tijdschrift aandacht te besteden aan deze bijzondere KNO-arts.Bijzonder om verschillende redenen: zijn grote betrokkenheid bij de in decommunicatie belemmerde medemens, zijn attitude tegenover depatiënt-als-mens, zijn bijdragen aan de discipline KNO, met name in hetmultidisciplinair samenwerken, het vormgeven van onderwijs voor KNOartsenen tenslotte zijn betrokkenheid bij bestuurlijk en organisatorischwerk ten behoeve van de patiëntenzorg zelf, onder andere voor kinderenmet spraak- en taalmoeilijkheden en slechthorende en dove kinderen.• •Hans Leezenberg, geboren in 1926, heeft gewerkt metslechthorende kinderen, met kinderen metspraak/taalproblemen, in klinieken, op scholen en inAC's. Hij heeft zich duidelijk bewogen op het werkterreinvan de VEBOSS-VEDON en de Fenac. Zijn loopbaanwas echter zeer veelzijdig en bijzonder! Tot 13jarige leeftijd groeide hij op in Indonesië, en deed inNederland zijn eindexamen middelbare school in1943. Na enkele jaren in de tropische landbouw (hijbehaalde ook nog een eindexamen op de MiddelbareKoloniale Landbouwschool; de huidige Hogere Schoolvoor Tropische Landbouw te Deventer) begon hij aanzijn medische opleiding. Daarna heeft hij eerst eenperiode gewerkt in de hulpverlening (Jewish Hospitalof St.Louis, Missouri, USA) en vervolgens vijfjaar alshuisarts te Groningen. In die periode raakte hij alsarts geboeid door gehoorproblematiek bij jonge kinderen- vijftig bevallingen per jaar, vijftig keer ookdie vraag: hoort dit kind? Het gehoororgaan bepaaldevervolgens in grote mate Leezenbergs arbeidzameleven.Leezenberg raakte ervan overtuigd dat een dokter tijdmoet nemen voor zijn patiënten. Dit gegeven vormdeeen andere rode draad in zijn werk. Een arts moetgoed doorpraten over de psychosomatische achtergrondendie bij vrijwel alle gezondheidsproblemeneen rol spelen. Door daarvoor de tijd te nemen kan degeneeskundige per saldo efficiënter werken, maarvooral ook: veel beter. Leezenberg was nooit een artsdie maximale productie draaide. Hij nam de tijd,maakte eerst menselijk contact voor hij als medicustot handelen overging. Hij was op het GemeentelijkAudiologisch Centrum als KNO-arts al snel bekendals 'Opa Oor'. Geen kind huilde in zijn spreekuur. 'OpaOor' hurkte neer, had een grapje en een vriendelijkheidjeen de kinderen smolten voor hem. Dat was alna zijn pensionering...Na de KNO-specialisatie deed Hans Leezenberg inGroningen vier jaar vooral oncologie gedaan van hethoofd-halsgebied; later ook in beide Deventer ziekenhuizenals vrijgevestigde KNO-arts. Zijn binding metde gelaryngectomeerden vond zijn oorsprong in dieperiode; al vanaf 1964 was hij verbonden aan deNederlandse Stichting voor Gelaryngectomeerden.Lange tijd was hij voorzitter van het bestuur, en latervoorzitter van de raad van advies.In die periode (60-er, 70-er jaren) begon hij steedsmeer in te zien hoe belangrijk het is om multidisciplinairte werken. Dit was niet alleen bij larynxcarcinomennoodzakelijk, ook bij de jonge kinderen metspraak/taalproblemen was dit het geval. Lang voordatdit gemeengoed werd, halverwege de 70-er jaren,startte Leezenberg met enkele logopedisten eenbeperkt multidisciplinair samenwerkingsverband teDeventer (de Hellwag-Stichting) om de diagnostiekbij deze kinderen grondiger te kunnen uitvoeren.Incidenteel werd daar ook psychologische deskundigheidbijgehaald.Elf jaar werkte Leezenberg tenslotte als universitairdocent bij de vakgroep KNO en Audiologie van hetAcademisch Ziekenhuis in Amsterdam van de VU. Hijzette er een nieuwe afdeling op rond allergologischeen immunologische aspecten van de bovenste luchtwegen.Ook daar bleek het belang van een rustiggesprek met de patiënten, zonder tijdsdruk. Hij meldtmet enige trots: na tweemaal een goed gesprek enonderzoek waren 65% van de patiënten dan reeds'klaar', zij hoefden niet meer terug te komen.Gevraagd naar zijn interessegebieden vertelt HansLeezenberg direct over zijn leermeesters; zijn degelijkeopleiding te Groningen, onder andere bij de audioloogHuizing die 'toen al' (zestiger jaren) bij baby'svan een halfjaar die slechthorend waren, kasttoestelletjeswilde aanpassen. Revolutionair in die jaren. Ofover de colleges van de hoogleraar psychiatrie Kraus,met sprekende voorbeelden (Leezenberg herinnertzich nog de patiënten die werden gedemonstreerd enwaarom) en over het belang van (opnieuw) de benaderingvan de patiënt als mens in de eerste plaats (enniet in de eerste plaats als een ziektebeeld).22 VHZ JAARGANG 43 NUMMER 4 DECEMBER 2002