Toekomst voor aanvullende pensioenen

Toekomst voor aanvullende pensioenenspaarplicht en dat bij de landen waar de spaarplicht hoger ligt ook een beterpensioen wordt opgebouwd. Dit lijkt te reflecteren dat het voor pensioendeelnemersgunstig kan zijn om geen keuzevrijheid te bieden aan het sparenvoor een pensioen, tenzij tenminste een bepaald minimum bedrag wordtgespaard.Een andere vorm om pensioenkeuzes te ondersteunen die wel nogkeuzevrijheid in stand houdt, is door de keuzevrijheid te combineren meteen sterke set van aantrekkelijke basisopties (defaults). In dit opzicht lijkthet model in Denemarken en Zwitserland succesvol, waar wel meer keuzevrijheidwordt geboden aan de individuele deelnemers, maar waar door eengoede set van defaults aan te bieden vanuit de sociale partners, toch veeldeelnemers kiezen voor een pensioenregeling die resulteert in een gunstigeopbouw van pensioenen.685. Conclusie en adviesDeze bijdrage richt zich op de vraag hoe met het organiseren van eenpensioen-op-maat de toenemende mate van heterogeniteit in pensioenvoorkeurenen pensioencapaciteit geadresseerd kan worden, rekeninghoudend met de efficiëntie-voordelen van collectief beheer van vermogenen – geselecteerde – risico’s. We sluiten af met een samenvatting van onzebelangrijkste conclusies en een drietal stellingen die daarbij aansluiten.• Vast te stellen is dat in de in Nederland bestaande regelingen al veelkeuzemogelijkheden bestaan in de wijze waarop opgebouwde pensioenaansprakenopgenomen kunnen worden direct voor en tijdens pensionering.Ook zijn er nog mogelijkheden voor verdere flexibilisering zonderdat daarbij de collectieve structuur moet worden verlaten (zie Tabel 6).Deze vaststelling motiveert ons tot de volgende stelling:Stelling 1: Pensioen-op-maat kan grotendeels binnen een verplichtgesteld risicodelendcollectief georganiseerd worden.• De geboden mogelijkheden (hoog-laag, flexibele pensioneringsleeftijd,deeltijdpensioen, uitruil tussen pensioentypen) worden in beperktemate gebruikt (zie Tabel 3). Strategisch keuzegedrag (op basis van voorafgekende heterogeniteit) lijkt niet dominant, maar eerder de variatiein onderliggende voorkeuren van deelnemers, gelet op de eersteempirische bevindingen (zie Tabel 4). Dit kan suggereren dat de basisoptie(een gelijkblijvende annuïteit inclusief AOW vanaf pensionering)spoort met de voorkeuren van de deelnemers, het kan ook een uitingzijn van keuze-inertie, een verschijnsel dat ook in andere landen bijpensioenvraagstukken terug te vinden is. Dit motiveert ons tot devolgende stelling: