Download pdf - Architectuur Lokaal

RegieVan Duivesteijn naar Van PoelgeestNederlandsewoningbouwwereldweer met beidebenen op de grondWethoudersestafette > Tekst: Adri Duivesteijn > Beeld: gemeente AlmereDe vraag van wethouder Frank van Hulle van Terneuzen aan wethouderAdri Duivesteijn van Almere luidde: ‘Wat vindt u van het idee omgroeigemeenten te laten meebetalen aan de aanpak van krimpgerelateerdeproblematiek in de perifere regio’s van Nederland?’Eén van de IbbA-woningen (Ik bouw betaalbaar in Almere)Met zijn vraag - ‘kunnen groeigemeenten meebetalenaan de aanpak van krimpgerelateerde problematiek?’-veronderstelt Frank van Hulle dat er ingroeigemeenten voldoende geld aanwezig is om tekomen tot herverdeling. Deze veronderstelling raaktaan iets dat mij al lang dwars zit, namelijk de vraaghoe wij onze volkshuisvesting financieren.Ik ben opgegroeid in een tijd dat er een grootverschil was tussen de kostprijs en de exploitatie vanwoningen. Vanaf de Tweede Wereldoorlog tot dejaren ’90 was er sprake van hoge bouwkosten en lagehuren. De huren dekten de kosten niet, en dusverstrekte de rijksoverheid subsidies voor onzewoningbouw. Er waren niet alleen subsidies voor desociale huurwoningen; zelfs de vrije sector woningenwerden, met een eenmalige premie, gesubsidieerd.Na de nota Volkshuisvesting in de jaren negentig vanEnneüs Heerma - met het adagium: ‘meer markt,minder overheid’ - brak een periode van onophoudelijkestijging van de koopprijzen aan. We zagen dathet stelsel zich omdraaide: de verkoopprijzen overstegende kostprijs van nieuwbouwwoningen meeren meer. Winst op woningen werd een vanzelfsprekendheid,onze volkshuisvesting werd een winstmachine,winstmaximalisatie kwam centraal te staan.Deze exorbitant hoge winsten zijn echter niet bij demensen zelf - de kopers of huurders - terecht gekomen,maar bij de corporaties. Waar je zou verwachtendat een waardestijging gepaard gaat met eentoename van de kwaliteit, bleek dat nauwelijks hetgeval. De Bouwfondswoning uit de jaren ’50 is - metuitzondering van een toename van het volume, naareen standaardmaat van 9,20 bij 5,40 meter - nietwezenlijk veranderd. Wat theatraal gesteld, zijn wijin onze stedenbouw en architectuur in de afgelopentwintig jaar een tweede Gouden Eeuw misgelopen;als alle winsten in onze woningen waren geïnvesteerd,zou dat een groot en groots effect op onzesteden hebben gehad en zouden er meerdere ‘grachtengordels’zijn ontstaan.Met Heerma’s Wet balansverkorting geldelijke10 Architectuur Lokaal #77