Download pdf - Architectuur Lokaal

Opgavenpak. Daarbij komt dat Baugruppen wezenlijkandere keuzes maken dan doorsnee woonconsumenten;Baugruppe-leden hebben liever een goedaangelegde tuin of een mooie gemeenschappelijkelogeerkamer dan een dure designkeuken die overtien jaar verouderd is.’ Duurzaamheid is ook eenbelangrijk item; het zijn tenslotte de bewoners zelfdie de maandelijkse lasten moeten opbrengen,waardoor ze bereid zijn bij aanvang extra te investerenin duurzame installaties en energiebesparing.De architectuur is niet altijd spectaculaire starchitecture,maar, zegt Ring: ‘De projecten zitten stukvoor stuk typologisch en organisatorisch slim envernuftig in elkaar en hebben daardoor een bepaaldetijdloze klasse.’ Archipunctuur die op verschillendeplekken in de stad voor een impuls zorgt.Daarnaast binden Baugruppen die mensen, dievoorheen de stad verlieten, weer aan de stad. VeelBaugruppen met kinderen kiezen voor wonen in de‘Baugruppen binden mensen,die voorheen de stad verlieten,weer aan de stad.’stad omdat zij het zat zijn om in de voorsteden dehele dag veel tijd kwijt te zijn met het heen en weerte reizen tussen werk, winkel en school. In de stadis de voorzieningendichtheid hoog en daardoor deafstanden kort. Belangrijke andere reden is datBerlijn ondanks de schuldenlast blijft investeren ingoed aangelegde openbare ruimte. De stad zorgtvoor voldoende scholen en speelplekken voorkinderen en creëert daarmee de optimale conditieswaarbinnen Baugruppen hun ei in kwijt kunnen.Want zonder een aantrekkelijke stad kiest niemandvoor de stad, zeker niet de gezinnen met kinderen.Niet alles gaat gemakkelijk, want waar lopenBaugruppen in de praktijk tegen aan? Geld is niethet grootste probleem, dat is tijd. Ring: ‘Baugruppenbouwen niet sneller dan traditionele bouwers;het duurt gewoon langer, want een groep met tienmensen bouwt niet in één keer tien woningen,maar eigenlijk tien keer een woning. Een groepmoet de tijd krijgen om een locatie te zoeken, ereen optie op te krijgen, om een plan uit te werken.Dan is een vaste grond- of kavelprijs (die in Berlijnvarieert tussen de 500 en 800 euro per vierkantemeter) heel belangrijk. De stad kan daar weinig aanveranderen, omdat veel Baugruppen grond kopenvan private firma’s of personen; dat zijn dan privaat-privateafspraken. Gelukkig hebben veelprivate eigenaren grote sympathie voor Baugruppenen gaan daardoor niet voor de hoogste opbrengst,maar voor het meest optimale resultaat.’Wat zou Nederland kunnen leren van het succesvan de Berlijnse Baugruppen? Ring: ‘Als een stadvoor 100% afhankelijk wordt van grote investeerdersvalt er niet meer in te leven. Dan wordt alleenvoor de grootste gemene deler gebouwd. Baugruppenlaten zien dat er een nieuwe manier van ontwikkelenen wonen in opkomst is. Aan de ene kantis deze manier uiteraard pragmatisch en is rendementeen niet onbelangrijk doel. Daarnaast brengenBaugruppen nieuw sociaal engagement metzich mee; de stad wordt van onderop opgebouwden minder van bovenaf gepland. Een stad slaatdaarmee twee vliegen in een klap: blije bewonersdie door hun tevredenheid een grotere betrokkenheidbij straat en stad laten zien. Maar alles hangt afvan de fysieke, juridische en organisatorischeruimte die zij van de diverse overheden krijgen.Daarmee staat of valt het concept.’(1) Een Baugruppe is een groep mensen die collectief een stukgrond koopt, een architect arrangeert en zonder ontwikkelaarzelf ontwikkelt. Zo’n groep vervult de taken die doorgaansverdeeld zijn over verschillende partijen in het bouwproces.Maar omdat zij veel taken zelf uitvoeren kunnen zij flink op deontwikkelkosten besparen: het verschil kan oplopen tot rondde € 900,00 per vierkante meter. Dat voordeel wordt opnieuwgeïnvesteerd in de architectuur, de duurzaamheid of in gemeenschappelijkevoorzieningen, al naar gelang de behoefte en doelenvan de Baugruppen-leden. Hoewel er veel verschillendevormen zijn is het Baugruppen-model te vergelijken met hetNederlandse Collectief Particulier Opdrachtgeverschap (CPO).InformatieVincent Kompier is planoloog en werkt als onderzoeker,stadsgids en free lance journalist in Berlijn.Baugruppe Ruppiner/Schönholzer Straße, Ruppiner Straße 43,Schönholzer Straße 10a, Berlijn.Baugruppe Schönholzer Straße 11, Schönholzer Straße, Berlijn.Architectuur Lokaal #7715