Prioritaire en symboolsoorten voor soortbescherming in West ...

5.4.1 Algemeen
De atlas van de Vlaamse amfibieën en reptielen (Bauwens & Claus, 1996) geeft een goed overzicht van de globale verspreiding van alle
soorten. Op de website http://www.inbo.be/content/page.asp?pid=FAU_AMF_Verspreiding zijn alle verspreidingskaarten uit deze atlas te
vinden tot op provinciaal niveau, mét een korte bespreking per soort op provinciaal en nationaal niveau. Meer recente en gedetailleerde
verspreidingsgegevens van een deel van West-Vlaanderen werden verkregen uit een grootscheepse inventarisatie in 2000-2005 waaraan
bijna 200 vrijwilligers hebben meegewerkt. Een deel van de resultaten is verwerkt in het kader van een Vlaams onderzoeksprogramma
(Colazzo et al., 2002). Het eindrapport is afgewerkt in januari 2006 (Bauwens et al., 2006 15 ). Het project werd uitgevoerd in het
Heuvelland e.o. (Poperinge tot Wervik) en het Brugse Ommeland (zandstreek en Oostkustpolders). Van de rest van West-Vlaanderen zijn
vrijwel geen recente gegevens bekend.
De provincie West-Vlaanderen telt momenteel 14 soorten amfibieën (Bauwens et al., 2006). Hiervan is 1 soort met uitsterven bedreigd
(Boomkikker) en zijn er 3 zeldzaam op Vlaams niveau (Kamsalamander, Vinpootsalamander en Rugstreeppad). Drie soorten zijn uitheems
in West-Vlaanderen: de Brulkikker (enkele losse waarnemingen), de Meerkikker (koloniseert riviervalleien) en de Vroedmeesterpad. Deze
laatste heeft een kleine door particulieren geïntroduceerde populatie in Geluwe, is wel inheems in oostelijk Vlaanderen, maar hoort niet
thuis in West-Vlaanderen.
Voor een goed begrip dient aangegeven dat sinds enkele jaren de 'Groene kikker' als een complex van drie 'soorten' beschouwd wordt: de
Poelkikker, de Bastaardkikker (in feite een hybride-vorm van beide andere) en de Meerkikker (zie Jooris (2002), www.hylawerkgroep.be).
De Poelkikker is een zeldzame soort van voedselarme wateren en komt in West-Vlaanderen enkel in Bulskampveld e.o. (Beernem),
Vloetemveld (Zedelgem) en Damme (Vestingen e.o.) voor. De Bastaardkikker is de meest gekende vorm die overal te vinden is. De
Meerkikker is een exoot uit Midden- en Oost-Europa die door uitzetten in tuinvijvers aan een fikse opmars bezig is en een (genetische)
bedreiging kan vormen voor de inheemse Bastaardkikkers.
De Vuursalamander is vrij recent verdwenen uit de provincie. In 1975 waren er twee meldingen op de Vidaigneberg (Heuvelland), maar
de soort wordt er nu niet meer gevonden. Na biotoopherstel en -uitbreiding is herkolonisatie in de toekomst misschien mogelijk vanaf de
Mont Noir, op twee kilometer van de Vidaigneberg op Frans grondgebied, waar de Vuursalamander wel nog voorkomt. De Boomkikker is
zeer sterk bedreigd en komt nog maar in enkele poelen voor in de duin-polderovergang te Knokke. De Rugstreeppad verdween sinds
1980 uit alle duinen ten oosten van Nieuwpoort en komt alleen nog aan de Westkust voor (Bauwens et al., 2006).
Bepaalde streken in West-Vlaanderen zijn nog steeds rijk aan weidepoelen en rijk begroeide sloten: amfibieënbiotopen bij uitstek. De
soortenrijkste gebieden zijn de regio's Poperinge-Ieper-Heuvelland-Wervik en de regio Knokke-Damme.
Voor alle amfibieën is biotoopherstel gunstig: ideaal zijn minstens gedeeltelijk zonnige poelen zonder vis en zonder bemestingsinvloed, in
de nabijheid van een eerder kleinschalig landschap met hagen of bosranden.
15 Dit rapport is te downloaden of te bestellen via www.west-vlaanderen.be
Prioritaire en symboolsoorten voor soortbescherming in West-Vlaanderen
89