Toolkit 3: OuderenbeleidA. MotivatieSpelers op het terrein: gemeente (seniorenraad), OCMW (serviceflats,dienstencentrum, RVT) RVT De Regenboog, thuiszorg, seniorenverenigingen.Ouderenbeleid: zorgfunctie voor behoevende senioren, participatie van ‘actieve’senioren aan de samenleving.Waarom selectie van dit domein:De senioren worden een steeds belangrijkere bevolkingsgroep in onze maatschappij.Het seniorenbeleid dient dan ook uit te gaan van de noden en behoeften vansenioren. Onze senioren beschikken immers over een groot potentieel aanengagement en ervaring. Senioren moeten zich thuis voelen in de gemeente enmoeten de kans krijgen zo lang mogelijk thuis of zelfstandig te wonen.B. OmgevingsanalyseCijfersTussenkomst in plaatsingskosten (tussenkomst door OCMW)In 2003 waren nog 68 <strong>Zwijndrecht</strong>se bejaarden in een rustoord geplaatst mettussenkomst van het OCMW. Anno 2006 was dit aantal meer dan gehalveerd (naar29). De tegemoetkoming door de Zorgverzekering voor rustoordbewoners heeft hierzeker een positieve rol in gespeeld, maar anderzijds is de daling dermate groot datze toch betekenisvol is.Gewaarborgd inkomen en inkomensgarantie voor bejaardenPer 1000 65-plussers leefde in 2006 in <strong>Zwijndrecht</strong> 24,6 van een vorm vangewaarborgd inkomen. <strong>Zwijndrecht</strong> scoort hiermee uitgesproken beter dan debuurgemeenten (Beveren en Kruibeke 46, Antwerpen 56). Op Vlaams niveau staat<strong>Zwijndrecht</strong> in deze rangschikking op de 276 ste plaats, de allerlaagste score(Vosselaar) is 10,6 op 1.000.WIGWHet aantal WIGW's per 1.000 inwoners bedroeg in 2006 in <strong>Zwijndrecht</strong> 24,7.Opnieuw één van de laagste aantallen in gans Vlaanderen (299 ste plaats). Antwerpenheeft 43,1 WIGW's per 1.000 inwoners, Kruibeke 36,1 en Beveren 35,2.Ouder dan 75 (m/v)Lokaal Sociaal Beleidsplan <strong>2008</strong> – 2013 26
Het aandeel van de 75plussers op de totale bevolking is constant toegenomen van6,0% in 1991 naar 7,1% in 2000 naar 8,4% in 2006. Hier is duidelijk de trend vanvergrijzing merkbaar.Familiale zorgindexGeeft het aantal 80plussers ten opzichte van de 50-59jarigen, een aanduiding vanhoeveel hoogbejaarden er zijn in verhouding tot de bevolking die er normaliter dezorg voor moet nemen.Deze index daalt tussen 1991 (32,5) tot 2000 (27,4) en stijgt dan gestaag naar 31,4in 2006 ofwel opnieuw een aanduiding van vergrijzing.Grijze drukDe zogenaamde 'grijze druk' geeft de verhouding tussen het aantal 60plussers enhet aantal 20 tot 59 jarigen. Deze ratio stijgt van 35,1 in 1991 naar 39,1 in 1999 enblijft dan stabiel tot 2006.Interne vergrijzingDeze indicator geeft de verhouding tussen het aantal 80plussers en de 60plussers.Het is met andere woorden een index die weergeeft hoeveel hoogbejaarden er zijnbinnen de groep van senioren. Voor <strong>Zwijndrecht</strong> evolueert dit cijfer eerst in positievezin : van 17,7 in 1991 naar 14,9 in 1999. Daarna is er echter een gestage en vrijsterke stijging tot 20,3 in 2006, wat wijst op een trend van vergrijzing binnen devergrijzing.Kwalitatieve analyse (bbb)Aanbod voor ouderen in <strong>Zwijndrecht</strong>:ThuiszorgOp het vlak van thuisverpleging zijn zowel een vijftal zelfstandige verpleeg-kundigenactief als grote diensten (vooral Wit Geel Kruis, mutualiteiten).Er zijn verschillende erkende diensten voor gezinszorg , waaronder een dienst vanhet OCMW, een dienst van De Regenboog vzw, mutaliteiten, familiehulp,…Er wordt eveneens vanuit meestal dezelfde organisaties ook poetshulp gebodenHet OCMW maar ook enkele mutaliteiten staan in voor het verhuur vanalarmapparatenEr worden door het OCMW i.s.m. een private firma warme maaltijden aan huisgeleverdEr is een <strong>lokaal</strong> dienstencentrum beheerd door het OCMW , in <strong>Zwijndrecht</strong>.Gebruik van een warme maaltijd kan in het <strong>lokaal</strong> dienstencentrum van het OCMWalsook in de ontmoetingsruimte van het WZC De Regenboog.Voor een klusjesdienst kan men vooralsnog bij het OCMW terecht, ook de PWA biedtpersoneel aan voor het uitvoeren van diverse klussen en karweienEr zijn diverse private actoren die in <strong>Zwijndrecht</strong> huishoudhulp onder verschillendevormen aanbieden in het kader van de dienstencheques (De Regenboog, DienstenThuis, zelfstandige initiatieven,…)De vrijwilligersvereniging Ziekenzorg zorgt voor huisbezoeken aan zieke mensen.Via een pluralistisch samenwerkingsverband tussen verschillende diensten voorgezinszorg in en rond Antwerpen bestaat er de mogelijkheid tot het organiseren vannachtzorg aan huis voor wie daar nood aan heeft.Lokaal Sociaal Beleidsplan <strong>2008</strong> – 2013 27