( <strong>impuls</strong>WINTER 2012-2013 • Nr.22School in de schijnwerpersSBO De Trapeze: Als we doorgaan tot 80,ga ik nog rondkijkenSinds 1 oktober 2011 is Marjon Dekker directeur van SBO De Trapeze. Iedere vijf á zevenjaar heeft ze geprobeerd om iets anders te doen, wel altijd onderwijs gerelateerd. Zijraakt erg geïnspireerd door nieuwe dingen, nieuwe mensen en een nieuwe omgeving.Ook nu weer. Bruisen doet het er en daar helpen de veranderingen door PassendOnderwijs een handje aan mee.Genieten! Samen met Marjon op de fotoTekst: Betty van der VlistFoto’s: Marieke WolfsenOp haar oude werk had ze het ergnaar haar zin. Daar werkte ze bovenschools,als coördinator voor passendonderwijs en zat ze in de directie van eenSBO-school. Die school ging in een fusie op.Tegen de 60 liep ze en ze dacht: nu of nooit.Is dit haar laatste klus? Niet als we doorgaantot 80. Veel verschillende dingen heeft zegedaan: les gegeven aan volwassenen, aanPabo-studenten en op de schoolleidersopleiding.Van huis uit is ze onderwijssocioloog,richting organisatie en beleid. En dan vooralpersoneelsbeleid, de harde en zachte kantvindt ze leuk. Eerst heeft ze lange tijd in hetbuitenland doorgebracht. Op latere leeftijd,met een jaar of 40, heeft ze de deeltijd Pabogedaan in Amsterdam. Lesgeven was leuk! Zeheeft de sluiting van een school begeleid enlater een fusie van een MLK-school (MoeilijkLerende Kinderen) en een LOM-school (LeerenOpvoedings Moeilijkheden). Veel kinderenmet een indicatie zaten daar. Tussen de tweescholen bestonden enorme cultuurverschillen.Diverse interim klussen volgden.Interessant vindt ze de ontwikkelingsprocessenvan kinderen. Als socioloog wordt zegedreven door de vraag hoe je doelgroepenhet beste kunt leiden tot democratisch enverantwoord burgerschap. Die processen zijnontzettend interessant! En nu is het dan eencombinatie met de praktijk. Beleid maken opde korte en lange termijn en een juf opvangendie gillend de klas uitloopt. Ontzettendnaar haar zin heeft ze het. De sfeer binnen<strong>Salomo</strong> ervaart ze als heel prettig. Het is eenmooie combinatie van enerzijds bovenschoolsgestuurd en anderzijds de autonomiedie scholen hebben. Ze heeft een teamvan leerkrachten dat graag wil en er heersteen goede teamgeest.Het SBO staat een beetje op losse schroeven,door de veranderingen die passend onderwijsgaan geven en alle wetgeving daarbij.Ze zijn druk bezig met de onderwijskwaliteitte verhogen. Eerst op het gebied van de basisvaardigheden,vooral die van lezen, taal ensociale vaardigheden. In januari 2012 zijn zebegonnen met PBS (Positive Behaviour Support).Met het team zijn gedragsverwachtingengeformuleerd voor de algemene ruimtes:de gangen, het plein en de gymzaal. Ik hebde kaartjes zien hangen: in de gang ‘ Ik looprustig’ , bij de toiletten ‘ Ik laat het toilet netjesen schoon achter ‘, bij de deur van Marjonskamer ‘Ik klop eerst aan’. Er zit een gigantischbeloningssysteem aan vast. Leraren observerende positieve dingen. Een kind krijgt alsbeloning een kaartje en de reden vertelt deleerkracht erbij. Bij voorbeeld op het schoolpleinkrijgt een kind hard een bal tegen zichaan. In plaats van te gaan schelden of vechtenlost hij het redelijk op. Het kind laat na hetspeelkwartier aan zijn leerkracht het kaartjezien en verwoordt zelf waarom hij het gekregenheeft. Voor het kaartje krijgt hij eensticker op een kaart. Als een kind tien stickersheeft gekregen voor het pleingedrag, gaathij naar Marjon en wordt hij de Pleinkanjervan de week. Zijn foto hangt in de hal en zijnnaam wordt in de nieuwsbrief genoemd. Alleleerkrachten op het plein lopen met zakjes volkaartjes om uit te delen. Er kunnen wel tienkinderen Pleinkanjer van de week worden;daar zit geen limiet aan. Dit jaar ligt de nadrukop positief gedrag in de klas. Binnen hetteam is afgesproken dat er een vaste reactieop incidenten volgt. Daar zijn vaste afsprakenover gemaakt. En daar was veel afstemmingvoor nodig, niet altijd even makkelijk. Maarde leerlingen zijn leerling van De Trapezeen niet van een leerkracht en het geeft veelveiligheidsgevoel aan de kinderen. Het teamis overwegend enthousiast. Het aantal incidentenneemt af, de incidenten worden ookanders, de zwaarte neemt af. Het is een tweetotdriejarig traject. Ze zien de vooruitgangen het geeft een positieve sfeer, ook onderde leerkrachten. De drijvende krachten zijnde sova-trainers (sociale vaardigheden): JoséPoel, Lianne Ruurda en de intern begeleiderDineke van de Wal.In het SBO is de groepsdynamiek lastig testroomlijnen door de tussentijdse instroom.Als er enkele nieuwe leerlingen bij komen,verandert de groepsdynamiek volledig. Datspeelt dit jaar in een bestaande groep. Er isdaar extra sova-training gegeven, maar datNog eens 4 kanjers... of 5?
Met ingang van de wet op Passend Onderwijsper 1 augustus 2014 houdt de PCL op tebestaan. Een kind kan dan pas naar het SBOgaan als er een contract is getekend door deschool van herkomst, de ouders en het SBO. Indat contract staat ook wanneer dat kind teruggaat naar de basisschool en welke begeleidingerop komt. Het zou kunnen zijn dat ditkind een dag in de week op zijn oude basisschoolblijft. Dit gaat zonder beschikking vande PCL maar wel is nodig dat het samenwerkingsverbandtoestemming geeft.Wauw! De pleinkanjers met foto in de hallag in dit geval zo ingewikkeld dat er één oftwee kinderen verplaatst moeten worden omdathet leerproces belemmerd wordt. Marjonvoert de gesprekken met de betreffende ouders.Soms zijn ouders er blij om, soms helemaalniet. Voor de groepsvorming gebruikenze de methode ‘ Goed gedaan’. Iedere twee(weken is er een thema, bij voorbeeld wennenen samenwerken. De leerkracht geeft de lesen de sova-trainer observeert. Wat is extra nodig?Welke leerlingen hebben extra trainingnodig? Dit kan in een groepje plaats vinden ofindividueel. In principe is er één keer per weekzo’n les in de klas. De ene klas is na twee lessenklaar, bij een andere klas wordt de begeleidingpassend op de leerkracht gemaakt.Dit jaar is het nieuw dat er tijdelijke plaatsingenzijn vanaf 1 oktober. Er komt een anderebekostiging voor kinderen die naar het SBOgaan. Per leerling op de basisschool wordt ereen hoger zorgbudget gegeven vanuit het”Er gebeurt veel, heel veel opDe Trapeze. Het bruist er.”samenwerkingsverband. De problematiek inhet SBO is veel complexer geworden. Tijdelijkhulp geven wordt het streven. De basisschoolin het SBO afmaken zal steeds minder vaakgebeuren. Kinderen krijgen nu van de PCLvaak een gastplaatsing van een half jaar.Op De Trapeze zijn tien groepen en tweebijzondere groepen. De ene heet AL, een afkortingvoor Alternatieve Leerlijnen, maarvoor de kinderen betekent AL Altijd Leuk.Maximaal acht kinderen die veel moeite metleren hebben zitten in de AL-groep. Het lerengaat daar met kleine stapjes, met veelmateriaal en praktijklessen. Koken leren zeer en boodschappen doen. Het zijn kinderenop MLK-niveau en na de basisschool gaan zenaar het praktijkonderwijs. In de middag iser een ES-groep, afkorting van Extra Supporten voor de kinderen staat ES voor Echt Super.4 tot 5 kinderen die moeite hebben methun gedrag, taakgerichtheid en concentratiekrijgen twee middagen per week gerichteoefeningen. Er is een maandag/donderdaggroepen een dinsdag/vrijdag-groep. Totaalacht kinderen. Ze worden er voor een halfjaar geplaatst, eventueel wordt dit verlengd.De AL- en ES-groepen zijn een groot succes,want het geeft lucht aan de stamgroep. 141kinderen staan er nu ingeschreven, en 10tot 15 kinderen die een tijdelijke gastplaatsinghebben. Er gebeurt veel, heel veel opDe Trapeze. Het bruist er. ( <strong>impuls</strong>