Vroegtijdige psychosociale interventies na rampen ... - GGZ-richtlijnen

ScreeningWetenschappelijke onderbouwingIn een aantal onderzoeken werd de diagnostische accuratesse onderzocht van screeningop vroege symptomen van PTSS om de ontwikkeling van chronische PTSS te voorspellen.Shalev e.a. (1997) interviewden getroffenen van verschillende traumatische gebeurtenissen diezich met lichamelijke verwondingen aanmeldden op een afdeling Spoedeisende Hulp en lieten hen1 week en 4 weken na het trauma een aantal vragenlijsten invullen: de Impact of Event Scale (IES),de Spielberger’s State Anxiety (STAI), de Peritraumatic Dissociative Experiences Questionnaire (PDEQ)en de Mississippi Rating Scale for Combat related PTSS, civilian version (MISS). De resultaten toondenaan dat alle schalen beter dan toeval presteerden in het voorspellen van PTSS (op 4 maanden na hettrauma). De overalldiagnostische accuratesse van deze vragenlijsten varieerde tussen 72% en 81%.Er werden geen verschillen gevonden in vragenlijstafname op 1 week en 1 maand na de traumatischegebeurtenis ten aanzien van de voorspelling van latere PTSS.Brewin e.a. (2002) vonden in een niet-vergelijkend onderzoek dat hun 10 item Trauma ScreeningQuestionnaire (TSQ), als deze gemiddeld 3 weken na een traumatische gebeurtenis werd afgenomen,een vragenlijstdiagnose PTSS op 3 maanden na de traumatische gebeurtenis goed kan voorspellen.Bij een afkappunt van ten minste 6 herbelevings- of vermijdingssymptomen in willekeurige combinatiehad de TSQ in deze steekproef van 157 slachtoffers van een misdrijf een overallefficiëntie van90%, een sensitiviteit van 0,76 en een specificiteit van 0,97.Slechts één onderzoek werd gevonden waarin screeningsinstrumenten voor het voorspellen vanandere symptomen dan PTSS werden geëvalueerd. Silove e.a. (2003) onderzochten de voorspellendewaarde van 4 (binnen 2 weken na een verkeersongeval afgenomen) erkende screeningsinstrumentenvoor psychiatrische symptomen (Impact of Events Scale (IES), Beck Depression Inventory (BDI),Beck Anxiety Inventory (BAI) en de General Health Questionnaire (GHQ)) voor het voorspellen vanlangetermijnklachten (18 maanden) na verkeersongelukken.Hoewel de auteurs een hoge voorspellende waarde vonden op een combinatie van 2 screeningslijsten(de IES met de BDI) geven ze aan dat deze resultaten als zeer voorlopig/tentatief moeten wordengeïnterpreteerd. Ze raden vervolgonderzoek aan met een grote onderzoekspopulatie, gebruikmakendvan de door hen gevonden optimale afkappunten en een vast moment van afname van descreeningslijsten na de schokkende gebeurtenis.Voor zover bekend, werden tot op heden geen onderzoeken gepubliceerd waarin Nederlandstaligescreeningslijsten op symptomen van PTSS werden gevalideerd, die tevens werden afgenomen vroegna een ingrijpende gebeurtenis.ConclusieNiveau 2Er zijn aanwijzingen dat getroffenen met verhoogd risico op ontwikkelingvan chronische PTSS binnen enkele weken na de traumatischegebeurtenis kunnen worden geïdentificeerd met behulp van vragenlijstengebaseerd op PTSS-symptomen.B Shalev e.a. 1997; Silove e.a. 2003;C Brewin e.a. 200232