Beleidsnota Cultuurhistorie 2007-2011 - Cultuurhistorisch Venlo

opgepakt en beschikt Venlo nu over een grote rijkdom aan opmerkelijke bouwwerken uit denaoorlogse periode.TegelenOok Tegelen beschikt van oudsher over een flinke dosis ondernemersgeest. Na de bloeiendedakpanproductie van de Romeinen ontwikkelde Tegelen zich vanaf de achttiende eeuwtot een keramisch centrum van betekenis. Kleinschalige werkplaatsen groeiden al snel uit totforse fabrieken met rokende schoorstenen. Ondernemers en arbeiders van heinde en verrestreken in Tegelen neer, waardoor de bevolking in korte tijd flink toenam. De bebouwing enhet landschap laten dat vandaag de dag nog zien. Het dorp groeide uit in de richting van dekleifabrieken op het hoogterras. In het uitbreidingsgebied werden tal van nieuwe voorzieningengebouwd, waaronder een compleet nieuwe parochiewijk aan de oostzijde van de spoorlijn.De oude, van oorsprong middeleeuwse dorpskern met zijn typische stratenpatroon, dedroge bedding van de Engerbeek en de Oude Markt, bleef daardoor redelijk gaaf bewaard.Tegelen kent opvallend veel fabrieksgebouwen, waarvan een enkel exemplaar nog stamt uitde negentiende eeuw. Ook staan er nog enkele hoge fabrieksschoorstenen. Bijzonderewoonhuizen en villa’s uit de periode rond 1900 laten zien wat in het verleden ter plaatse werdgepresteerd: ze zijn versierd met allerlei keramische details en bijzondere bouwmaterialendie in de plaatselijke fabrieken met zorg werden gemaakt.SteylVoor Steyl geldt een ander verhaal. Evenals Venlo was de handel over de Maas eeuwenlangde kurk waarop de plaatselijke economie dreef. Ook kon hier met een veerpont de Maasworden overgestoken. In de zeventiende en achttiende eeuw beleefde de bedrijvigheid eenhoogtepunt en werden er tal van rijke handelshuizen gebouwd op de steile oevers van deMaas. Het karakteristieke gebied rondom de huidige Maashoek getuigt daar nog van. In denegentiende eeuw keerde het tij en dreigde Steyl in te slapen als een doorsnee Maasdorpje.In 1875 blies de Duitse pater Arnoldus Janssen Steyl echter nieuw leven in. Zijn ‘Missiehuis’aan de Maas had een enorme spin-off, waardoor Steyl uitgroeide tot het indrukwekkendekloosterdorp zoals we dat vandaag de dag kennen: monumentale kloostergebouwen metbijzondere tuinen, veel groen en een bekoorlijke ligging aan de rivier.BlerickBlerick moet zijn ontstaan in de Romeinse tijd, gelegen tegenover de Romeinse nederzettingVenlo aan de oostelijke oever van de Maas. De naam ‘Blariacum’ komt al voor op Romeinsewegenkaarten. De Romeinse nederzetting is nog niet met zekerheid teruggevonden. Wel zijndirect aan de westelijke Maasoever diverse sporen ontdekt uit de vroege Middeleeuwen.Deze tonen aan dat na de Romeinse cultuur het Maasdal niet verstoken bleef van bewoning.Blerick is in de Middeleeuwen een agrarische nederzetting, waarvan de oorspronkelijkepachthoeven en boerderijen nabij oude Maasmeanders in Boekend en Hout-Blerick nu noggetuigen. Aan de noordkant van Blerick werd in de zeventiende eeuw ten behoeve van devesting Venlo het fort Sint-Michiel aangelegd. Op deze plek liggen nu de gebouwen van devoormalige Frederik Hendrik Kazerne. In de negentiende eeuw kwam tussen het dorp en hetfort een brug en een spoorbrug over de Maas te liggen. De komst van de spoorwegen hadvoor de economische ontwikkeling van Blerick een gunstig effect, waardoor de bevolking inkorte tijd flink toenam. Vlak bij het spoor verrezen grote werkplaatsen. Het NS-personeelwerd gehuisvest in nieuw gebouwde wijken, die werden opgezet volgens de tuindorpgedachte.Na de Tweede Wereldoorlog ontwikkelde Blerick zich als uitbreidingsgebied van Venlo enwerd het rondom fors uitgebreid: ten zuiden van de spoorlijn met woonwijken en ten noordendaarvan met industriegebieden. Het oorspronkelijke agrarische karakter bleef met name inBoekend en Hout-Blerick bewaard. Oude prehistorische en middeleeuwse cultuurlandschappenmet bouwland, houtwallen, waterlopen en historische boerderijen met bijzondere erfbeplantingbepalen hier het beeld.10 Voortbouwen op Venlo’s Verleden