Generatie IV 8. Nikolaas van der Woude, geb. - Nico van der Woude

45696. Luitjen Aebeles, boer op De Triemen te Westergeest, kerkvoogd van
Westergeest (1567), overl. tussen 20-5-1586 en 15-1-1589, tr. v.
1560.
45697. Geertje N.N., overl. na 1577.
Luitjen en Geertje komen als echtelieden voor in 1560, 1566, 1569
en 1572. 1509
We schrijven 1567 wanneer hij bij een decretale verkoop samen met
een zekere Poppe Ballinx genoemd wordt als kerkvoogd van
Westergeest. 1510
Een volgende vermelding is in 1580 als Luitjen genoemd wordt in het
Register van de Geestelijke Opkomsten van Oostergo: “Luytien
Aablessz” te Westergeest betaalt een jaarlijkse rente van 22½
stuivers. 1511
In 1584 procedeert Luytien Abeles te Westergeest voor het Hof van
Friesland tegen Ded, de weduwe van Gerbe Montes. 1512
Luitjen leeft nog op 20 mei 1586, want dan komt hij voor in het
recesboek van Kollumerland. 1513 Op 15 januari 1589 is echter sprake
van de erfgenamen van Luitjen Abels op De Triemen. 1514
Bij de inventarisatie in 1609 in het sterfhuis van hun zoon Bote is
een dertiental “aengeerffde landen” opgenomen.
Daaruit blijkt overduidelijk, dat Bote een zoon is van Luitjen
Aebeles en diens vrouw Geertje. 1515
Dat echtpaar had echter in ieder geval nog een kind.
Opmerkelijk was in dit verband aanvankelijk, dat zoon Bote (en na
diens overlijden zijn vrouw) in de archieven soms vergezelschapt
wordt door ene Folckert Wubles. 1516 Die is in 1609 ook curator over
de minderjarige kinderen van Bote Luitjens en Waeps Romckedr (zie
hieronder).
Folckert Wubles blijkt in de periode tussen 1590 1517 en 1622 1518 (dan
is hij woonachtig op De Triemen) getrouwd te zijn met Yck
Luitjensdr.
Zij heeft voorwaar een interessant patroniem: zij zou immers een
zus kunnen zijn van Bote Luitjens.
Een vrouw met die naam komt vanaf 1588 enkele keren namens zichzelf
voor in de recesboeken van Kollumerland. 1519 Het is echter ongewis,
of het daarbij om de vrouw van Folckert Wubles gaat, want er is ook
een naamgenote voorhanden. 1520
De familierelatie tussen Bote en Yck en Folckert ontstijgt het
karakter van een vermoeden echter eenduidig door een drietal
vermeldingen. Allereerst treedt Bote in 1591 in een akte op namens
zichzelf en “Folckert zijn sweager”. 1521 Daarnaast wordt Bote in
1595 genoemd als voormond over de weeskinderen van Wybe Syurdts en
diens vrouw, Yck Luitjensdr. Zij blijkt dan getrouwd te zijn met
Folckert Wubles. 1522
Ten slotte is er een akte uit 1598, waarin Bote namens zichzelf
optreedt, waarbij hij geflankeerd wordt door Folckert Wubles, die
namens zijn vrouw verschijnt. Zij wordt dan onomwonden de zuster
van Bote genoemd. 1523
Op basis van al deze feiten valt eenduidig af te leiden, dat Bote
en Yck Luitjens broer en zus zijn en dat Luitjen Aebeles en Geertje
dus in ieder geval twee kinderen hebben.
Daarbij dient dan eerlijkheidshalve opgemerkt te worden, dat de
filiatie tussen Yck en Geertje niet onweerlegbaar te bewijzen is.
Omdat Luitjen en Geertje echter al vanaf 1560 als echtpaar
optreden, neem ik aan, dat Geertje ook de moeder is van Yck.
Bij de hierboven genoemde “aengeerffde landen” gaat het om aankopen
van Luitjen Aebeles en Geertje tussen 1562 en 1586.
Enkele daarvan zijn terug te vinden in de proclamatieboeken van
Kollumerland: in 1575 1524 en in 1577. 1525
Bij al die bekendmakingen wordt Geertje helaas zonder patroniem
vermeld. Dat laat de mogelijkheid dat haar vader Bote heette wel
open, maar enig bewijs daarvoor ontbreekt volledig. De herkomst van
die naam blijft dus een prangende vraag.