B4B - Platform Landbouw, Innovatie en Samenleving

4.2 Directe biodiversiteitsmaatregelen door bedrijven
Ook in deze paragraaf staan we stil bij maatregelen met directe effecten op biodiversiteit.
We hebben het daarmee niet over indirecte maatregelen, zoals het plaatsen
van een rookgasfilter, gericht op het terugdringen van emissies van schadelijke
stoffen, hetgeen indirect gunstig is voor de biodiversiteit. Een tweede inperking die
we eerder hebben aangegeven, is dat de focus ligt op bedrijven uit de secundaire
en tertiaire sector. Directe maatregelen voor biodiversiteit door bedrijven kunnen in
een aantal categorieën worden ingedeeld:
• binnen het bedrijf (intern), bijvoorbeeld bij bedrijfsgebouwen en op bedrijfsterreinen
of gronden gerelateerd aan de bedrijfsactiviteit (b.v. waterwingebieden);
• in de keten (b.v. teelt van gerst, Heineken);
• buiten bedrijf en keten (extern), bijvoorbeeld compensatie, sponsoring etc.
In al deze categorieën kan het zowel om de bevordering van ecosysteemdiensten
gaan (verbetering van het productieproces, functionele biodiversiteit) als om de
intrinsieke waarden van biodiversiteit. De mogelijke maatregelen binnen deze categorieën
worden in de volgende paragrafen behandeld, waarbij met name aandacht
wordt besteed aan maatregelen op bedrijfslocatie en -terreinen. Al deze directe
maatregelen kunnen worden uitgevoerd door het bedrijf zelf, door een van de partijen
in de keten of worden uitbesteed aan een derde partij (financiering b.v. door
sponsoring). Over monitoring en effectiviteit van de verschillende maatregelen
wordt in de verschillende publicaties alleen in algemene zin aandacht besteed. Dit is
een belangrijk hiaat in de kennis. Bekend is vaak dat een bepaalde maatregel positief
kan uitwerken, echter de mate waarin (effect) wordt niet of onvoldoende gevolgd.
4.2.1 Maatregelen op bedrijfslocatie
Bedrijfslocaties kunnen sterk verschillen in typen gebouwen, omvang terrein, omvang
van het groen op het terrein e.d. en kunnen in sterk verschillende landschappen
liggen (stedelijk, landelijk, bos, polder, kust etc.). Biodiversiteit op de bedrijfslocatie
heeft een aantal belangrijke voordelen:
• het geeft aan dat het bedrijf bewust met biodiversiteit bezig is (geen papieren
tijger);
• het draagt bij aan de biodiversiteit in de omgeving en het ecologische netwerk;
• het is ook functioneel vanwege de positieve effecten op de werknemers en omgeving
(stakeholders);
• het kan zelfs, indien daar voldoende ruimte voor is, een rol spelen in het bedrijfsproces
(b.v. waterzuiveringsmoeras op of nabij het terrein).
In tabel 4.1. worden een aantal maatregelen opgesomd op het bedrijfsterrein, en in
het kader op pagina 38 en figuur 4.4 worden enige voorbeelden uitgewerkt.
36