Vergroening Warmtevoorziening Vlaamse Huishoudens

17_06_BBL
17_06_03 versie C p. 119/150
ongetwijfeld de premiecomplexiteit verhogen en de communiceerbaarheid bemoeilijken.
Anderzijds kan het de doelmatigheid en beleidsefficiëntie verhogen. De zin om premies te
verstrekken kan hiermee in vraag gesteld worden voor bijvoorbeeld de vervanging naar
aardgascondensatieketels voor sociale doelgroepen in die gebieden waar het aardgasnet
binnen afzienbare tijd zou worden opgerold.
8.3.2.8 Heffing op de uitstoot van CO 2–eq. versus een evenredige kostenverdeling voor de uitbouw van
groene warmtevoorziening in Vlaanderen
De vernietiging van de Vlaamse Energieheffing 60 door het Grondwettelijk Hof in het arrest 83/2017 op
22 juni 2017 maakte het nogmaals duidelijk. We moeten naar een andere manier om de
energietransitie te financieren. Volgens het Hof is die jaarlijkse taks onwettig omdat de federale
overheid al een belasting int op de elektriciteitsfactuur en de Vlaamse regering daar geen tweede taks
kan bij doen. (Vernietiging Vlaamse energieheffing, 2017)
Het vraagstuk van de energieheffing (en zijn effecten) is verworden tot een ruimer vraagstuk over hoe
de energietransitie best gefinancierd kan worden. Het besef dat we slechts in het voorstadium zitten
en dat gedurende vele jaren nog kapitaalsintensieve investeringen nodig blijken, lijkt stilaan politiek
aanwezig.
Deze evolutie zet alvast de deur op een kier voor een CO 2-heffing.
In de Vlaamse energievisie 2030-2050 wordt ook expliciet aangegeven dat “het doel moet zijn om de
kosten voor de energietransitie aan te rekenen over meerdere energiedragers en andere basissen dan
enkel elektriciteit of energie. In samenspraak met de andere gewesten en de federale overheid moet
onderzocht worden op welke manier CO 2-intensiteit als basis voor die aanrekening kan gebruikt
worden. Nieuw beleid wordt echter in de eerste plaats gefinancierd via de begroting.” (Vlaamse
regering, 2017).
Het kleven van een koolstofprijs voor onder meer gebouwverwarming werd eerder in de
Ecoheat4EU-studie aangehaald als één van de top3- maatregelen in de vergroening ervan. (Wiltshire,
2010)
Heel wat middenveldorganisaties 61 zijn voorstander van het principe waarbij de financiering van de
voorlopers moet belonen en achterblijvers moet meekrijgen. Ze zijn voorstander om een CO 2-heffing
op het gebruik van fossiele brandstoffen zoals stookolie en aardgas in te voeren.
(Iedereenhernieuwbaar.be, 2017)
Een correcte prijs op koolstof stimuleert kosteneffectiviteit zowel op beleidsvlak als naar uitvoering van
klimaatmitigatiemaatregelen. Het geeft een directe impuls aan bedrijven en huishoudens om met de
beschikbare inzichten over te gaan tot actie. Het uitstellen van een prijs op CO 2-emissie kan de
60
De bestaansreden voor deze energieheffing vindt zijn herkomst in de opgebouwde historische
schuldenberg door de groenestroomcertificaten van om en bij de 2 miljard euro en de jaarlijkse
geraamde engagementen hiervoor van 1,2 miljard euro tot na 2030.
61
Waaronder Greenpeace, BBL, Natuurpunt, RESCOOP, Samenlevingsopbouw, TestAankoop, WWF,
ACVLB, ACV, arbeid & milieu, beweging.net; ABVV, Gezinsbond, ODE