Vergroening Warmtevoorziening Vlaamse Huishoudens

17_06_BBL
17_06_03 versie C p. 21/150
3 Beoogde neveneffecten bij de vergroening van de huishoudelijke
warmtevoorziening
Naast de mitigatie van de klimaatverandering zou een vergroening van de huishoudelijke
warmtevoorziening ook gericht moeten zijn op een aantal andere beoogde neveneffecten zoals:
• Reductie van de energiearmoede;
• De creatie van nieuwe industriële meerwaardestromen;
• Verbeteren van de bevoorradingszekerheid van energie;
• De verknoping van warmte met het elektriciteitsnetwerk voor verhoogde netstabiliteit en
benutting van hernieuwbare energie.
3.1 Energiearmoede
Energiearmoede verwijst naar een toestand waarbij een persoon of huishouden bijzondere
moeilijkheden ondervindt in zijn/haar woonst om zich te voorzien van de energie die nodig is om
zijn/haar elementaire noden te bevredigen.
Zowat één op de vijf Belgische gezinnen (21,3%) leeft in een situatie van energiearmoede.
Enerzijds geeft 14% van de Belgische gezinnen een te groot deel van het beschikbare inkomen aan
energiekosten. Dit is de zogenoemde "gemeten energiearmoede" bij gezinnen die maandelijks € 61
uitgeven boven het aanvaardbaar bedrag op basis van hun inkomen. Gezinnen zonder
arbeidsinkomsten zijn het meeste kwetsbaar, maar ook 9% van de gezinnen met één arbeidsinkomen
valt hieronder.
En dan is er 4,6% die veel minder aan energie uitgeeft in vergelijking met gezinnen in een gelijkaardige
situatie. Dit is de zogeheten "verborgen energiearmoede". Zij betalen ongeveer € 94 per maand minder
dan de referentiegezinnen. De mensen in die laatste groep proberen hun verbruik zo laag mogelijk te
houden.
Tot slot is er nog de "subjectieve energiearmoede": bijna 3% van de gezinnen, die niet onder de vorige
categorieën vallen, heeft het financieel moeilijk om de woonst te verwarmen.
Sinds 2009 is de situatie qua energiearmoede niet verbeterd. Vooral in Vlaanderen en Wallonië is de
subjectieve energiearmoede sterk gestegen en hebben steeds meer gezinnen het moeilijk om hun
verwarmingsfactuur te betalen.
In het Brussels gewest is de verborgen armoede veel hoger dan in de andere gewesten. Niet alleen
zitten meer huurders in energiearmoede, ook zijn de alleenstaanden en eenoudergezinnen meer
vertegenwoordigd in de steden, en die behoren tot de risicogroepen. Het grootste aantal getroffen
gezinnen woont in Wallonië. (Koning Boudewijnstichting, 2016) (Belga, 2015)
3.2 Nieuwe industriële meerwaardestromen
De hernieuwbare energiesector voorzag mondiaal gezien in 2015 reeds aan ca. 8,1 miljoen
arbeidsplaatsen, waarvan meer dan één derde gelegen in China. In de Europese unie waren in 2014 ca.
1,14 miljoen arbeidsplaatsen verbonden aan de hernieuwbare energiesector. Dit is een daling met 3%
tegenover het piekjaar 2010. Veranderende beleidskaders en een verschuiving van de
productiecapaciteit in PV hebben hiertoe bijgedragen. IRENA schat dat een verdubbeling van het
aandeel hernieuwbare energie tegen 2030 kan resulteren in 24 miljoen wereldwijde arbeidsplaatsen.
(IRENA, 2016)