Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
# <strong>16</strong> | Bronnen geven steeds meer geheimen prijs<br />
Tekst: Jan Kruidhof / beeld: Noord-Hollands Archief<br />
Bronnen geven steeds<br />
meer geheimen prijs<br />
Handgeschreven teksten die door de computer herkend zijn, kunnen nu supersnel<br />
doorzocht worden in speciale zoekmachines. Op deze manier kun je bijvoorbeeld<br />
ontdekken hoe in Nederland werd omgegaan met slavernij. Wie had er aandelen in<br />
plantages? Hoe werd er omgegaan met mensen die tot slavernij werden gedwongen?<br />
Is Paviljoen<br />
Welgelegen<br />
gefinancierd met<br />
opbrengsten uit<br />
de slavernij?<br />
Boven Prent Paviljoen Welgelegen in Haarlem,<br />
Gebr. Lourier, circa 1825.<br />
Rechts Haarlemse notarisakte waarin<br />
Henriette Wilhelmina Bedloo verklaart dat<br />
Frederica Wilhelmina Michelse geheel vrij<br />
naar Suriname mag reizen.<br />
18<br />
Handgeschreven bronnen zijn<br />
vaak heel interessant, maar<br />
ook moeilijk leesbaar. Met het<br />
project ‘De ijsberg zichtbaar<br />
maken’ leren computers om<br />
deze handschriften te lezen. Het<br />
<strong>NHA</strong> en het Nationaal Archief<br />
stellen hiervoor gescande<br />
archiefstukken van Haarlemse<br />
notarissen en de Vereenigde<br />
Oostindische Compagnie (VOC)<br />
beschikbaar. De tekstbestanden<br />
die de computer na het lezen<br />
van de archiefstukken heeft<br />
gemaakt, de transcripties, zijn<br />
voor iedereen te downloaden.<br />
We nemen de proef op de som.<br />
Slavernij in de Nederlandse<br />
woonkamers<br />
Milo van der Pol van het Nationaal<br />
Archief reconstrueerde<br />
met behulp van transcripties<br />
een verijdelde slavenopstand in<br />
Indonesië. Is er ook dichter bij<br />
huis iets te vinden over slavernij?<br />
Wat werd er in de negentiende<br />
eeuw in woonkamers en<br />
kantoren in de Republiek en het<br />
vroege Koninkrijk der Nederlanden<br />
over slavernij gezegd?<br />
Hier is al veel over geschreven.<br />
Maar zou er door de nieuwe<br />
transcripties betrekkelijk snel<br />
iets over te vinden zijn in de<br />
Haarlemse notarisakten?<br />
Vrij verklaard<br />
Wie de notarisakten doorzoekt<br />
op het woord ‘slavinne’, stuit<br />
onder meer op het verhaal van<br />
Frederica Wilhelmina Michelse,<br />
die werd geboren op een plantage<br />
in Suriname. In 1802 werd<br />
19
Change language