NHA UITGELICHT juli 2021 / nummer 16

# 16 | Nieuwe archieven en aanwinsten
Tekst: Hannah Goedbloed / beeld: Noord-Hollands Archief
Een boek als prijs
Niet altijd draait het bij boeken
om de inhoud. In sommige gevallen
is zelfs de uiterlijke vorm
belangrijker. Dit geldt ook voor
de zogenaamde prijsboeken die
vanaf de zestiende tot ver in
de negentiende eeuw werden
uitgereikt aan leerlingen op de
Latijnse school.
Prijsboeken worden ook wel
‘prijsbanden’ genoemd, omdat
de originele boekbanden zich
kenmerken door een bestempeld
voor- en achterplat met een
stadswapen.
Vrij recent verwierf het NHA
zo’n prijsband uit de achttiende
eeuw, gebonden in gemarmerd
leer. De resten van de originele
olijfgroene, zijden lintjes zijn nog
aanwezig en als kers op de taart
prijkt er centraal op de band een
in goud gestempelde Minerva,
de godin van de wijsheid, met op
haar schild het stadswapen van
Haarlem.
Een ander interessant kenmerk
is de prijsopdracht voor in zo’n
boek. Daarin staat aangegeven
dat leerling X vanwege zijn
goede prestaties dit prijsboek in
ontvangst mag nemen. In veel
prijsboeken is deze opdracht
helaas verdwenen, maar gelukkig
niet bij dit Haarlemse exemplaar.
Tekening uit het prijsboek.
Rechterpagina Omslag van het prijsboek
met goud gestempelde Minerva.
Daardoor weten we dat Ocker
Repelaer in 1812 dit prachtig
gebonden boek heeft ontvangen
van de toenmalige rector
H. Waardenburg én dat hij bevorderd
werd naar het volgende
leerjaar.
Deze opdracht geeft ons dus
informatie prijs over een zekere
Ocker Repelaer. Zou hij familie
kunnen zijn van de bekende
Dordtse regentenfamilie Repelaer?
In het archief duiken meer
bronnen op met betrekking tot
deze familie. Maar hoe komt een
Dordtenaar nu terecht op een
Latijnse school in Haarlem?
Laat deze vraag een aanmoediging
zijn tot verder onderzoek en
wie weet valt er een prijs mee te
verdienen....
Voor een overzicht van alle nieuwe archieven kijk op: noord-hollandsarchief.nl/
collecties/archieven/nieuwe-archieven.
42