You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Hoe kunnen we nog meer gebruikte<br />
matrassen gaan recycleren in België?<br />
In België komen elk jaar ongeveer 900.000 matrassen op de markt. Met een gemiddeld gewicht van 15 kg per matras<br />
komt dit neer op een 13.511 ton aan terug te winnen materiaal. Al dit materiaal belandde via de grofvuilinzameling in<br />
verbrandingsinstallaties, en ging daarbij dus verloren. Daar kwam begin dit jaar verandering in.<br />
Sinds 1 januari 2021 geldt in Vlaanderen een terugnameplicht voor gebruikte<br />
matrassen, de zogenaamde uitgebreide producentenverantwoordelijkheid<br />
(UPV). In Wallonië en Brussel gaat deze verplichting in op 1 januari 2023.<br />
Recyclageparken krijgen twee jaar de tijd om deze aparte inzameling te<br />
evalueren en hun infrastructuur hieraan aan te passen.<br />
Terugnameplicht voor gebruikte matrassen<br />
De terugnameplicht voor gebruikte matrassen wordt in goede banen geleid<br />
door het beheersorganisme Valumat. Zij zien er op toe dat matrassen uit<br />
het professionele circuit worden ingezameld door een private inzamelaar<br />
die door Valumat is erkend. Matrassen voor huishoudelijk gebruik worden<br />
selectief ingezameld via de recyclageparken of op vrijwillige basis door<br />
de handelaars.<br />
De selectief ingezamelde matrassen belanden vervolgens in een ontmantelingscentrum<br />
om de ver schillende te recycleren materialen (textiel, schuim,<br />
veren ...) van elkaar te scheiden. In België is er slechts één zo'n ontmantelingsbedrijf,<br />
namelijk op de site van SUEZ in Sombreffe. Sinds 2015 verwerkt de site<br />
gebruikte matrassen, maar met de invoering van de selec tieve inzamelplicht<br />
voor matrassen hoopt het bedrijf nu zijn activiteiten verder uit te breiden.<br />
Hergebruik van matrassen<br />
De terugnameplicht voor gebruikte matrassen focust op een selectieve<br />
inzameling met het oog op een hoogwaardige recyclage. Maar volgens de<br />
ladder van Lansink moet ook het hergebruik van gebruikte matrassen worden<br />
gereguleerd en een plaats krijgen op de markt. Om dit in het juiste kader<br />
te gieten, lopen er sinds enkele maanden gesprekken tussen Denuo, de<br />
gewestelijke overheden en hergebruikfederaties Herwin in Vlaanderen en<br />
Ressources in Wallonië.<br />
Volgens Denuo is er absoluut plaats voor hergebruik in een circulaire<br />
economie. Het is echter moeilijk om objectieve criteria voor hygiëne en<br />
comfort van matrassen vast te leggen. Vooraleer een matras na gebruik<br />
opnieuw op de markt mag worden gebracht, moet de matras eerst door een<br />
hygiëniseringsfase. Maar er is ook nog het aspect comfort. Het is moeilijk in<br />
te schatten na hoeveel jaar een matras nog kan worden hergebruikt.<br />
Daarom heeft Denuo voorgesteld het hergebruik van matrassen te beperken<br />
tot zogenaamde ‘pre-consumer’-matrassen, zoals matrassen uit toonzalen,<br />
matrassen die werden teruggestuurd, matrassen met een foutje die daardoor<br />
niet werden verkocht ... . In deze gevallen kan voorrang worden gegeven aan<br />
hergebruik omdat hun hygiëne en comfort niet in het gedrang zijn gekomen<br />
door veelvuldig gebruik.<br />
Uitvoerbepalingen voor matrassen<br />
Tot slot is één van de grootste uitdagingen bij hergebruik de niet-gereguleerde<br />
parallelle export van matrassen naar het buitenland. Veel gebruikte matrassen<br />
belanden in andere continenten, waardoor hun hergebruik niet te traceren is.<br />
Het is belangrijk dat de autoriteiten de voor de export bestemde matrassen<br />
strikt reguleren om zo lokaal hergebruik en recyclage te bevorderen.<br />
Volgens Denuo is er absoluut plaats voor hergebruik in een circulaire economie. Het is echter<br />
moeilijk om objectieve criteria voor hygiëne en comfort van matrassen vast te leggen.<br />
46 RecyclePR .<strong>BE</strong><br />
RecyclePR<br />
.<strong>BE</strong>