Inkijkexemplaar HL Remediërend Rekenen

Numicon Remediërend Rekenen – Handleiding – Extra richtlijnen voor de onderwijsaanpak aan specifieke categorieën SEN57
• Deel informatie met andere professionals zoals logopedisten,
ergotherapeuten, orthopedagogen, et cetera.
• Zie ook de suggesties op pagina 53 voor het rekenwiskundig
onderwijs aan kinderen met spraak-, taal- en
communicatieproblemen. 7
Specifieke leermoeilijkheden
Specifieke leermoeilijkheden beïnvloeden de manier waarop
informatie wordt geleerd en verwerkt. Deze beperkingen zijn
neurologisch (eerder dan psychologisch), komen vaker binnen
families voor en hangen niet af van de intelligentie. Ze kunnen
een aanzienlijke impact hebben op onderwijs en het leren en op
het verwerven van geletterdheid. Specifieke leermoeilijkheden
is een overkoepelende term voor een reeks van vaak
voorkomende beperkingen, zoals: dyslexie, dyspraxie/DCD,
dyscalculie, ADD/ADHD en auditieve verwerkingsstoornis. 8
Andere gerelateerde moeilijkheden zitten in visuele/
waarnemingsvaardigheden, ruimtelijke oriëntatie, reeksen
maken, woordvaardigheden en geheugen. Kinderen met
specifieke leermoeilijkheden kunnen moeite hebben met
aspecten van rekenwiskunde waarin veel stappen zitten of die
het kortetermijngeheugen zwaar belasten, zoals staartdelingen
of algebra.
Dyscalculie
Kinderen gediagnosticeerd met dyscalculie hebben problemen
met rekenwiskunde. Dergelijke kinderen kunnen moeite hebben
met het gebruik van elementaire telwoorden, hebben geen
intuïtief begrip van getallen, relatieve numerositeit/subitizeren
(patroonherkenning) en hebben problemen met het leren van
rekenfeiten en procedures. De eerste indicatoren die kunnen
wijzen op dyscalculie worden vaak opgemerkt wanneer
kinderen zich bezighouden met reeksen en hoeveelheden.
Leerlingen met dyscalculie hebben vaak problemen met
het langdurig onthouden van rekenfeiten, kunnen slecht
communiceren over getallen en hebben vaak moeite met
generaliseren in dagelijkse situaties en in rekenwiskundige
contexten.
De sleutel tot succesvolle leerondersteuning van een kind met
dyscalculie ligt in het vaststellen van zijn individuele sterke
punten en behoeften. Dit zal ervoor zorgen dat de steun
en interventie het juiste doel heeft. Het is vaak nuttig om de
afzonderlijke componenten binnen een rekenwiskundige
taak te analyseren, zoals de woordenschat, de basiskennis
van rekenfeiten, het gebruik van de woorden en termen
die bij de vier bewerkingen horen, het geheugen (zie
'Geheugenproblemen' op pag. 35 voor meer informatie),
vaardigheid met reeksen, generaliseren, vastlegstrategieën,
benodigde hulpmiddelen en ruimtelijk inzicht. Vervolgens moet
er worden vastgesteld welk gebied een moeilijkheid voor de
leerling oplevert.
Het gebruik van Numicon hulpmiddelen voor het klassikale
onderwijs en vooral de specifieke activiteiten in deze handleiding
besteden aandacht aan al deze indicatoren voor dyscalculie,
dus problemen met reeksen, geheugen, getallen en patronen.
Kinderen die moeite hebben met patroonherkenning moeten
werken aan het namaken, afmaken en bouwen van patronen.
Er zijn vele activiteiten ontworpen om de ontwikkeling van
patroonvaardigheden te ondersteunen binnen Numicon
Remediërend Rekenen. Bijvoorbeeld het ordenen van Numiconvormen,
het maken van patronen en het leggen van voorwerpen
in patronen van Numicon-vormen.
Het gebruik van Numicon hulpmiddelen is helpend bij het
aanleren van rekenwiskunde aan kinderen die de diagnose
dyscalculie hebben.
Veel strategieën en overwegingen die uiteengezet zijn in
de vorige alinea's kunnen succesvol worden toegepast om
tegemoet te komen aan de onderwijsbehoeften van een kind
met dyscalculie. Hier volgen enkele meer specifieke strategieën
die overwogen kunnen worden:
• Beschikbaarheid van een bekend, gestructureerd en multisensorisch
hulpmiddel, zoals het Numicon materiaal, is nuttig
om de rekenwiskundige activiteit en denkwijze voor het kind te
illustreren.
• Gebruik van concrete materialen en beelden. In plaats van
alleen met gedrukte materialen en verbaal lesgeven te
werken, vinden kinderen met dyscalculie het vaak helpend
om concrete materialen te gebruiken. Hierdoor kunnen ze
een bredere kinesthetische of hands-on benadering van hun
communicatie en denken hebben. Dit kunnen telblokken,
linialen, wijzerplaten, breukendoosjes of andere materialen
zijn die je kan gebruiken.
• Prijzen, belonen en stimuleren: veel kinderen met dyscalculie
schamen zich voor hun moeilijkheden en zijn erdoor
gefrustreerd. Hen prijzen, belonen en stimuleren voor kleine
stappen die ze bereikt hebben kan helpen hen te motiveren
en trots te laten zijn op hun vooruitgang.
• Net als bij de andere specifieke categorieën hiervoor kunnen
kinderen met dyscalculie het gebruik van bepaalde woorden
of procedures steeds opnieuw moeten leren voordat zij deze
onder de knie krijgen.
• Bekrachtiging: je kunt bepaalde aspecten van rekenwiskundig
denken en communiceren versterken door er verschillende
onderwijsbenaderingen voor te gebruiken. Geef verbale
informatie, geef het vervolgens in een schriftelijke vorm en
bedenk ook praktische activiteiten die de informatie rijkelijk
illustreren aan het kind.
webshop.ssoe.nl
• Het gebruik van de rekenwiskundige woordenschat moet
expliciet worden aangeleerd, regelmatig door anderen
worden gemodeld en dagelijks worden versterkt. Moedig
kinderen aan hun persoonlijke sterke punten te gebruiken bij
de ontwikkeling van hun rekenwiskundige communicatie.
• Zie ook de strategieën voor andere specifieke
leermoeilijkheden zoals dyslexie en motorische/planning en
organisatievaardigheden.
Dyslexie
7 De structuur van deze punten is gebaseerd op de samenvatting op de
website van Autism Education Trust van de SPELL techniek voor algemeen
leren, voor meer informatie zie: www.autism.org.uk/spell
8 Specifieke leermoeilijkheden kunnen ook voorkomen samen met
beperkingen in het autistisch spectrum zoals het syndroom van Asperger.
(Zie Engelstalige website van de British Dyslexia Association www.
bdadyslexia.org.uk)
De Engelse Dyslexie Vereniging (BDA) geeft aan:
• 50–60% van de kinderen met dyslexie ervaren problemen met
rekenwiskunde.
• Ongeveer 10% van de kinderen met dyslexie blinken uit in
rekenwiskunde.