28.06.2022 Views

Th&ma 2022-2

Publiceren zonder drempells

Publiceren zonder drempells

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

TH MA 2-22

Publiceren zonder drempels

We zullen niet nader ingaan op het aspect van ideale archivering,

maar een handreiking daarover vind je in referentie

(GFISCO). Beperkingen kun je enigszins typeren naar

onderzoeksvraag-onderzoeksopzetcombinaties. Om bijvoorbeeld

een oorzaak-gevolgvraag te onderzoeken is een

vragenlijstonderzoek niet het geëigende ontwerp. Ook een

focusgroeponderzoek of gerandomiseerde trial doen voor

vragen naar de prevalentie van een ziekte of ander verschijnsel

levert automatisch bepaalde beperkingen op.

Als we de onderzoeksvraagstelling kennen, hoe weten we

dan welke ideale opzet, uitvoering, analyse, archivering en

rapportage daarbij horen? Dat kan moeilijk zijn. We zullen

hier niet voor alle soorten onderzoeksvragen op ingaan,

maar Tabel 1 geeft een handreiking. In kolom 4 staan de

namen van checklists om bronnen van bias te vermijden

(risk of bias tools) en in kolom 5 vinden we richtlijnen voor

goede rapportage. Hoewel de laatste gericht zijn op rapportage,

is het raadplegen daarvan in de planningsfase

van nieuw onderzoek sterk aan te bevelen. Immers, als we

op ideeën komen over wat we geacht worden te rapporteren,

zullen we in ieder geval bewust moeten afwegen of

we die aspecten meenemen in ons ontwerp, onze analyse

en archivering.

Hoe weten we welke

ideale opzet, uitvoering,

analyse, archivering en

rapportage daarbij horen?

Zich beroepend op de evidence-piramide menen veel

aanhangers van evidence-based medicine dat voor effectiviteitsvragen

de gerandomiseerde trial (RCT) de ideale

ontwerpkeuze is. Maar RCT’s zijn niet altijd mogelijk, zijn

duur of tijdverslindend. Bovendien is de ene RCT de andere

niet, en binnen die grote ontwerpkeuze zitten tientallen

kleinere subontwerpkeuzes verstopt. Resultaten uit een

Nr. Type Commentaar Hulp bij keuze optimaal ontwerp in: Hulp bij optimale rapportage in † :

1 Prevalentie Vragen naar het vóórkomen van verschijnselen A (Bethlehem, 2017), B (Meursinge

Reynders et al., 2022)

2 Opinie Vragen naar wat (groepen) mensen denken over iets; dit

kan kwalitatief of kwantitatief onderzoek zijn

3 Oorzaak-gevolg Klassiek onderverdeeld in etiologisch (oorzaken van ziekte

(3a)) en interventie-onderzoek (oorzaken van beloop of

prognose; (preventieve) behandeling (3b))

4 Marker Klassiek onderverdeeld in diagnostisch onderzoek (crosssectioneel,

dat wil zeggen: er is geen tijdverloop tussen

vaststelling van de marker en wat je wilt diagnosticeren

(bijvoorbeeld ziekte, (4a)) en beschrijvend prognostisch

onderzoek (longitudinaal, dat wil zeggen: er is tijdsverloop

tussen vaststelling van de marker en wat je wilt

diagnosticeren (4b))

5 Economische

efficiëntie

6 Meeteigenschappen

van meetinstrument

7 Beschrijving van

ervaringen

8 (Systematische)

review; meta-research

Vragen naar de kosten van gezondheidswinst, oftewel

wat de verhouding is tussen monetaire input en

gezondheidsoutput. Vaak uitgedrukt in gezondheidsmaten

zoals (met kwaliteit gewogen) levenstijd (5a) of, bij

uitzondering, monetair uitgedrukte gezondheidswinst

(kosten-batenanalyse, 5b)

Vragen naar validiteit (inclusief responsiviteit) en precisie

van meetinstrumenten

Vragen zoals: waar lopen we tegenaan tijdens het

ontwikkelen van een interventie of product?

Vaak ontstaat behoefte om een totaaloverzicht te maken

van wat er (in de literatuur) bekend is over de antwoorden

op de vragen zoals gesteld onder nummers 1 t/m 7. Dit

vergt, per type onderzoek, een apart type meta-onderzoek

† Alle in deze kolom genoemde richtlijnen voor goede rapportage zijn te vinden op www.equator-network.org

ROBINS I (Sterne et al., 2016)

PROBAST (Wolff et al., 2019),

QUADAS-2 (Whiting et al., 2011)

COSMIN Risk of Bias (Mokkink et

al., 2020)

ROBIS (Whiting et al., 2018),

AMSTAR 2 (Shea et al., 2009)

CROSS

CREDES, COREQ, SRQR

CONSORT-familie, STROBE

TRIPOD, STARD

CHEERS

COSMIN reporting

TIDieR

PRISMA, ENTREQ

Tabel 1 Hulpbronnen voor optimaal ontwerp (en rapportage) voor de acht soorten toegepast medisch en gezondheids(zorg)-georiënteerd onderzoek

46

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!