Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
KLIMAAT & STRIJD<br />
flicten kan leiden. In feite tast klimaatverandering<br />
de hele waardeketen van bedrijven aan.”<br />
Perspectief<br />
In algemene zin vindt Middendorp dat we weerbaarder<br />
moeten worden. In zijn boek biedt hij perspectief.<br />
Hij is geen klimaatdeskundige en gaat<br />
vooral uit van de rol die de veiligheidssector kan<br />
spelen. “Ik kijk daar breed naar, dus ook naar hoe<br />
Defensie zich moet aanpassen en hoe bedrijven<br />
hun leveringsketens kunnen beschermen. Het<br />
begint allemaal met bewustwording. Als je je niet<br />
bewust bent van het probleem dan is er ook niet<br />
de bereidheid er iets aan te doen.” In het leger<br />
wordt de uitdaging vrij breed onderkend, “maar<br />
de bereidheid dat in beleid te vertalen is nog beperkt.<br />
Dat gaat wel komen. In de laatste<br />
Defensienota is het belang van klimaatverandering<br />
en duurzaamheid breed onderschreven. Dat<br />
is de start van een verandertraject. Daarna wordt<br />
het steeds meer, er is geen ontkomen aan.” De<br />
klimaatgeneraal heeft al snel ondervonden dat er<br />
meer militaire leiders zijn die zich zorgen maken<br />
over de gevolgen van klimaatverandering. “Wij<br />
hebben het International Military Council on<br />
Climate and Security-netwerk opgericht, met<br />
daarin (op persoonlijke titel) experts uit meer dan<br />
40 landen. We wisselen praktijkervaringen uit<br />
rond het thema klimaat en veiligheid.<br />
Water uit de lucht<br />
‘Klimaatgeneraal’ is geen doemscenarioboek en<br />
niet te technisch. “Zwartgallige scenario’s komen<br />
vaak uit, maar je moet niet alleen daarop hameren.<br />
Ik kom ook met oplossingen en voorbeelden.<br />
Bijvoorbeeld over iemand die water uit lucht<br />
haalt.” Kunstenaar/uitvinder Ap Verheggen<br />
spreekt Middendorp aan tijdens de Future Forceconferentie.<br />
Een week later zit Verheggen in het<br />
vliegtuig naar Mali. In het Nederlandse legerkamp<br />
lukt het hem met goedkope technologie één glas<br />
water per dag uit de lucht te halen. Vele tests later<br />
is er een apparaat dat met een zonnepaneel<br />
30 liter water per dag oplevert, genoeg om een<br />
gezin te onderhouden. Tijdens de Expo in Dubai<br />
toont Verheggen een groter model dat, nog<br />
steeds met miniem stroomverbruik, 1000 liter<br />
water per dag maakt en zelfs een waterval creëert.<br />
“Ik help hem nu dit op te schalen. We moeten<br />
toe naar nieuwe concepten voor water- en<br />
voedselvoorziening. Stel je voor wat voor krachtig<br />
middel dit zou kunnen zijn in de ontwikkelingsplannen<br />
voor de Sahel en welke problemen hiermee<br />
zijn te voorkomen. Het is de kunst voorop te<br />
blijven lopen en niet bezig te blijven met de oplossingen<br />
van gisteren.”<br />
Tom Middendorp vindt dat iedereen het verschil<br />
kan maken, op zijn eigen manier. Stoeptegels<br />
weghalen en plantjes neerzetten kan al veel schelen<br />
als genoeg mensen dat doen. Net als de regenpijp<br />
ontkoppelen en het water de grond in laten<br />
lopen. “Het bedrijfsleven kan en moet<br />
onderdeel van de oplossing worden. Nieuwe innovaties<br />
op het gebied van duurzaamheid en circulariteit<br />
vormen een belangrijk exportproduct en<br />
stellen ook hun toekomst zeker.<br />
‘Met name in fragiele landen hebben<br />
mensen geen perspectief meer, doordat<br />
ze hun geld niet meer kunnen verdienen’<br />
Beleggingsorganisaties en verzekeraars kunnen<br />
hier een aanjagende rol in hebben.” De EU en de<br />
NAVO kunnen in het groot in actie komen.<br />
Middendorp: “De inlichtingen-, mitigatie- en<br />
adaptatiekant. We moet niet vergeten dat<br />
Defensie van alle overheden overal de grootste<br />
vervuiler is. Ook vergeleken met bedrijven is er<br />
geen bedrijf, in welk land dan ook, dat meer vervuilt<br />
dan Defensie. Dat komt doordat we veel<br />
schepen en vliegtuigen hebben die dagelijks veel<br />
CO₂ produceren. Op mitigatiegebied zou<br />
Defensie een soort innovatieplatform kunnen zijn.<br />
Op het moment dat je groene technologieën<br />
omarmt en kijkt naar de potentie ervan dring je<br />
niet alleen CO₂ terug, maar kun je misschien ook<br />
je operationele effectiviteit verbeteren. Door<br />
schepen wat meer alternatieve energiebronnen<br />
te geven of door een militaire basis die je bouwt<br />
in Mali meer zelfvoorzienend te maken is veel<br />
minder logistiek nodig. Dat scheelt ook geld.<br />
Kunnen we in algemene zin het tij nog keren:<br />
“Voor een deel is het onomkeerbaar en we moeten<br />
ons erop voorbereiden.”<br />
SPEAKERS <strong>ACADEMY</strong> ® MAGAZINE <strong>2022</strong>-<strong>2023</strong> 17
Change language