Natuurlijk in Overschie editie 68

‘De kerk is mijn alles’
Portret van Hillie Koppenaal-Both – scheidend koster Grote Kerk Overschie
Anne Bos
Vijfendertig jaar lang was de Grote Kerk van Overschie haar tweede thuis. Hillie hield de kerk schoon en netjes, en
zorgde ervoor dat er altijd koffie, thee en koekjes klaarstonden. En niet alleen op zondag: voor iedere vergadering in
het gebouw, van wie ook, stond Hillie klaar. Op 17 september neemt ze afscheid. Met weemoed.
Ze dacht zelf dat ze niet geschikt was om koster te zijn, maar
daar dacht de kerkgemeente in 1988 anders over. Hillie hielp
haar voorganger al heel wat jaren toen ze gevraagd werd koster
te worden. ‘Het leek me leuk, maar ik dacht dat ik niet degelijk
genoeg was’, vertelt Hillie. ‘Ik vond mezelf te frivool; ik wilde
wel een beetje lol hebben. Kon dat wel in een kerk? ‘Ja dus.’
Einde van een tijdperk
Als ze aan komt lopen, zie je een kleine vrouw op leeftijd. Een
echte dame, kaarsrecht, die wat moeilijk loopt. Hillie is geboren
in Oud-Beijerland en kwam begin jaren vijftig als kind in
Overschie wonen. Sindsdien is de Grote Kerk Hillie’s kerk. Ze
kerkte er met haar man Jacques, haar kinderen zijn er gedoopt.
Op 17 september neemt ze afscheid. In de dopelingenkamer
kijkt ze terug op 35 jaar koster zijn.
Toen Hillie begon, was het een betaalde baan. Maar er is sinds
1988 veel veranderd in de kerk en het werk van de koster veranderde
mee. Nu is het vrijwilligerswerk, waarbij vele handen
het werk licht maken. En bij vergaderingen zorgen mensen nu
zelf voor koffie en thee.
Een tweede thuis
‘Het is dienstbaar werk’, zegt Hillie. ‘Het gaf een fijn gevoel om
voor de mensen klaar te staan, dienstbaar te zijn. Voor dit werk
moet je van de kerk houden, van de gemeenschap maar ook van
het gebouw, dan kun je dit allemaal doen.’
‘De kerk trok me gewoon’, gaat ze verder, ‘het gaf zo’n goed gevoel
om hier te zijn, de kerk is echt een tweede thuis voor mij.’
Dat geldt voor het gebouw, maar natuurlijk ook voor de mensen
van de kerk. Het is de verbondenheid van de gemeenschap
die Hillie het meeste zal bijblijven, denkt ze.
Twee parttime kosters nemen Hillie’s werk over, samen met
een grote groep vrijwilligers. Maar die waren altijd al belangrijk,
want ‘een koster doet het werk nooit alleen’.
Hillie steekt de kaarsen aan voor de dienst begint - Foto: Ron Pluijm
Overschies Portret
31
Van alles en nog wat
Wat doet een koster eigenlijk? Best veel, legt Hillie uit: ‘Het
echte kosterswerk is op zondagochtend. Dan ben je er om negen
uur om alles klaar te zetten voor de dienst. Je legt de bijbel
klaar en de tekstlezingen, je zorgt voor kaarsen en bloemen.
Die bloemen zijn voor in de kerk, maar ook voor zieken. Ook
luid je de klok tijdens het Onze Vader. Dat is precisiewerk, want
het moet precies op het juiste moment.’
Een koster doet nog veel meer, vertelt Hillie: je maakt de kerk
schoon en verzorgt koffie en thee bij vergaderingen. Tenminste,
nu doet iedereen dat zelf, maar vroeger niet. Toen deed Hillie
dat. Natuurlijk zorgt een koster ook dat alles klaar is voor
een bruiloft of begrafenis. Hillie deed het
allemaal met plezier en liefde.
Om nooit te vergeten
Wat ze nooit zal vergeten, zijn de kleine kinderen die vroeger
rondkropen als er een broertje of zusje werd gedoopt. Dan zat
Hillie stilletjes te gniffelen. De dag dat Koningin Beatrix langskwam
zit ook goed in haar geheugen: ‘De kerk stond de avond
ervoor al helemaal vol met kramen en spullen. Toen heb ik er
met wat mensen geslapen om op te passen.’