Pedagogische modes - Onderwijskrant

voor haar hervormingskar te spannen en een aantal
van hen ging hier gretig op in. Wat bij dit alles ook
meespeelt is het feit dat onderzoekers en vrijgestelden
allerhande zich willen (moeten?) waarmaken,
en dan ook geneigd zijn zich af te zetten tegen het
bestaande onderwijs.
Prof. Hans Van Crombrugge betreurde in 2004 dat
de universiteiten en onderwijskundigen steeds meer
allianties aangingen met politici en economen
omwille van het geld en de subsidie, de macht en de
invloed (Brandpunt, nov. 2004). Etienne van Neygen,
publicist en ex-leraar, stelde op het O-ZONsymposium
dat er sprake is van een soort samenspel
tussen de politiek, de dominante vorm van
onderwijskunde en de media. Hij gewaagde van een
soort ‘politiek-pedagogisch-onderwijskundig’ complex.
Dit complex bracht volgens hem een vernieuwings-
en doorhollingsoffensief op gang en houdt dit
draaiende. De dubieuze onderwijskunde en dito
beleidsgericht onderzoek spelen hierbij een belangrijke
rol. Dit vernieuwingsoffensief werd en wordt
daarbij door de meeste media gesteund (De bedenkelijke
rol van inspectie, media & KLASSE, Onderwijskrant
nr. 142).
1.4 Nefaste rol pedagogische
en expertise-centra
In het rapport-Dijsselbloem wordt ook gewezen op
de nefaste rol die de pedagogische centra en de
expertisecentra bij de nieuwlichterij speelden. We
illustreerden in de vorige Onderwijskrant dat bijvoorbeeld
naarmate het aantal medewerkers binnen het
Freudenthal Instituut toenam, ook de stemmingmakerij
tegen het klassieke rekenen toenam. Zonder
de belofte van een Copernicaanse revolutie kan
men ook niet zoveel subsidie vanwege de overheid
krijgen en verantwoorden. Het Nederlandse Freudenthal
Instituut bestaat 37 jaar en telt momenteel 70
medewerkers. Het wordt er verantwoordelijk gesteld
voor de malaise in het wiskundeonderwijs; de
beloofde zegeningen van het zgn. ‘realistisch
wiskundeonderwijs’ bleven uit. Vlaanderen heeft
geen vrijgestelden voor wiskunde maar ons niveau
is hoger en onze wiskundedidactiek is realistischer.
We hebben wel flink gesubsidieerde Steunpunten
voor GOK, zorgverbreding en taalonderwijs die flink
gesubsidieerd worden om aanpakken te propageren
die haaks staan op effectief (achterstands)
onderwijs. Steunpunt CEGO propageert het nefaste
ontplooiingsmodel. Na 17 jaar heeft het Steunpunt
NT2-Leuven weinig of geen specifieke aanpakken
uitgewerkt voor NT2-leerlingen. Als excuus wordt
Onderwijskrant 147 (oktober-november-december 2008)
26
beweerd dat NT2 = NT1. En Piet Van Avermaet, de
directeur van het Steunpunt ICO (nu: diversiteit en
leren), kantte zich onlans nog tegen plannen om
allochtone kleuters een intens taalbad Nederlands
te geven.
In deze bijdrage bekijken we vooral de onderwijshervormingenvanuit
de rol van dubieuze wetenschappers,
beleidsgericht en door het ministerie
gesponsord onderzoek (zie punt 5) en van de
zweverige onderwijskunde en lerarenopleidingen.
2 Invloed & negatie relevante onderwijskennis
2.1 Negatie relevante praktijkkennis
De beleidsmensen hielden/houden geen rekening
met de relevante kennis buiten het strikt wetenschappelijk
circuit en met de practitioner’s knowledge.
Ze gingen/gaan er ook ten onrechte van uit dat
er vooral nieuwe kennis en nieuwe proeftuinen nodig
zijn en dat telkens opnieuw het wiel uitgevonden
moet worden. Ook in het rapport-Dijsselbloem lezen
we dat de beleidsmensen de voorbije 20 jaar geen
rekening meer hielden met de mening van de
praktijkmensen. Bij de hervorming van ons hoger
onderwijs in 1995 werden de kritische opvattingen
van de oudere en ervaren docenten als hinderijk
beschouwd; via een gouden handdruk werden ze
aangespoord op pre-pensioen te gaan. De directeurgeneraal
Jan Adé poneerde onomwonden dat hiermee
de hervorming makkelijker ingang zou vinden.
De Nederlandse minister Plasterk wil het niveau van
het taal- en rekenonderwijs verhogen. Hij vindt hiervoor
het onderwijsonderzoek & het werk van de
expertisecentra te weinig relevant. Hij pakte onlangs
als remedie uit met het project Onderwijs Bewijs. Dit
actieprogramma is opgezet om meer verbindingen
te leggen tussen onderwijsveld en wetenschappelijk
onderzoek en zo evidence-based kennis (wat werkt
wel, wat werkt niet) te verwerven over onderwijs.
Onderwijs en wetenschap kunnen gezamenlijk voorstellen
indienen voor aantoonbare verbeteringen in
het onderwijs die zullen worden getoetst op hun
effectiviteit. Plasterk wekt ten onrechte de indruk dat
er al te weinig kennis omtrent b.v. effectief reken- en
taalonderwijs voorhanden is, dat het in de toekomst
om totaal nieuwe zaken zou moeten gaan en dat
enkel klassieke empirische toetsen relevant zijn. De
professoren Van de Craats en Tijms stelden echter
dat Nederland voor wiskunde heel veel inpiratie kan
halen uit het Vlaamse leerplan en uit onze vakdidactische
publicaties (De Telegraaf, 12.02.08). Sommigen