Vooral in de Vlaamse context blijft het onderzoek - Netwerk ...

In Nederland werd onderzoek verricht naar de beleving en de beeldvorming van verschillende vervoermiddelen 9 .
Daaruit blijkt dat de aantrekkelijkheid van een vervoermiddel afhankelijk is van de frequentie waarmee een persoon
dat vervoermiddel gebruikt. Hoe meer men een vervoermiddel gebruikt, hoe positiever het oordeel erover.
Dit is vooral erg duidelijk bij het openbaar vervoer: dat wordt zo negatief beoordeeld door niet-gebruikers, dat
het voor hen geen alternatief vormt.
Daarnaast heeft de keuze voor een vervoermiddel ook te lijden onder gewoontegedrag 10 . De ervaringen die een
persoon heeft met een vervoermiddel zijn bepalend voor de volgende keren dat het keuzeproces doorlopen
wordt. Een negatieve ervaring leidt tot het heroverwegen van de alternatieven en eventueel de keuze van een
ander vervoermiddel. Een positieve ervaring zal aanleiding geven tot een herhaling van de vervoermiddelkeuze
in een gelijkaardige situatie. Bij herhaalde positieve ervaringen wordt het keuzeproces zelfs niet opnieuw doorlopen.
Zo ontstaat gewoontegedrag: een persoon gebruikt een vervoermiddel zonder daar nog bij stil te staan.
Vooral autogebruik werkt, met zijn grote flexibiliteit, hardnekkige gewoontes in de hand.
In maart 2010 werden er drie focusgroepen georganiseerd: een voor jongvolwassenen, een voor gezinnen en
een voor medioren en senioren. De focusgroepen werden o.a. bevraagd over hun gebruik van vervoermiddelen
in de vrije tijd. De resultaten van de bevraging kunt u lezen in het vervolg van dit hoofdstuk. Wat neergeschreven
staat, vormt geen absolute waarheid, maar reflecteert de mening van een aantal Vlamingen. Meer info over de
methodologie vindt u in hoofdstuk 4.
1.4.2. Te voet
In alle focusgroepen geven deelnemers aan dat ze gaan wandelen puur voor het plezier, ofwel in de stad, ofwel
in de natuur. Soms vertrekken mensen van bij hen thuis, maar vaak maken ze vooraf ook een verplaatsing om op
een andere locatie te gaan wandelen. Sommigen maken deze verplaatsing met de auto, anderen met een duurzaam
vervoermiddel. Wie kiest voor een duurzaam vervoermiddel, heeft niet het gevoel dat hij daardoor beperkt
is in zijn mogelijkheden.
“Er zijn wandelclubs die rekening houden met de bereikbaarheid met het openbaar
vervoer bij de keuze van het begin- en het eindpunt. Een voordeel van het openbaar
vervoer is dat je niet terug moet keren naar de beginbestemming.”
(J. uit de focusgroep senioren)
Te voet naar een bestemming gaan, wordt eerder occasioneel gedaan. Vooral stadsbewoners geven aan dat ze de
keuze maken om te voet te gaan. Er werd niet doorgepraat over de redenen hiervoor, maar de beperkte actieradius
speelt wellicht een rol.
Wie het openbaar vervoer neemt, gaat vaak te voet als voor- en/of natransport. Dan is te voet gaan niet zozeer
een bewuste keuze, maar eerder het gevolg van de keuze voor het openbaar vervoer. De verplaatsing wordt ook
zo benoemd:
“Ik ga met de trein naar het centrum van Brussel om naar de Mediamarkt te gaan.”
(P. uit de focusgroep jongvolwassenen)
Om tot de uiteindelijke bestemming te komen, zal deze persoon naast met de trein, ook te voet moeten gaan.
9 Harms, L., Jorritsma, P., en Kalfs, N. (2007). Beleving en beeldvorming van mobiliteit. Den Haag: Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid
(KiM).
10 Rooijers, A. J., en Welles, H. (1996). Gewoonte de Baas. Groningen: Verkeerskundig Studiecentrum, Rijksuniversiteit Groningen.
27