NINA Rapport 412

NINA Rapport 412
Figur 3. Utbreiing og førekomst av lavhaldige rabbar på Hardangervidda og tangane etter berekna
lavbiomasse. Mørk grøn farge viser områder med mest biomasse (Strand et al. 2008)
Beitetaksering i 1997 (Sporan 1998), antyda at dei to tangeområda har noko ulikt
vinterbeitepotensiale. Lufsjåtangen vart vurdert til å ha mindre andel med lavrabbar
enn Dagalifjell, og høgst andel med rabbar var det her i området frå vegen ved Gavelen
til opp mot Borgsjåbrotet. Men frå der og austover Lufsjåtangen var det lite
rabbar – moglegvis så lite som 5-10% av det totale arealet. Her var stor lavbiomasse,
men Sporan (1998) vurderte den til å vere mindre tilgjengeleg. Dagalifjell er
prega av meir småkupert terreng enn Lufsjåtangen, og har såleis meir avblåste og
tilgjengelege lavrabbar (figur 4). Studiar på Dovrefjell viser at terrenget sin overflatestruktur
har innverknad på reinen sin tilgang til lavbeita om vinteren (Nellemann
1996, 1997). Det var og meir gulskinn (veks der det er tunt snødekke) i beiteprøvene
frå Dagalifjell enn frå Lufsjåtangen, noko som bekreftar inntrykket om størst vinterbeitepotensiale
på Dagalifjell. Resultata frå Gaare og Hansson (1989) sine flytakseringar
styrkar også dette inntrykket, likeså nyare kartlegging av beite her
(Strand m.fl. 2008).
Lavbeita sin tilstand er eit sentralt forvaltningsmål i mange av villreinområda, også
på Hardangervidda. Som følgje av overbeitingsperiodane på 1960- og 1980-talet
har ein arbeidd systematisk i bestandsforvaltinga for å bygge opp att beitekvaliteten
(biomassen i vinterbeitene). Strand m.fl. (2006) gjorde difor ein analyse av tilgjengelege
takseringsdata som var samla inn i samband med ulike granskings- og
overvakingsprosjekt (Tveitnes 1980, Gaare & Hansson 1989, Gaare & Tømmervik
2004). Desse analysane viste ein generell trend der kvaliteten på lavbeita verka å
ha auka, men også at denne auken var langt større i ytterkantane av villreinområdet,
og med betydeleg svakare tilvekst i dei sentrale delane av Hardangervidda
(Strand m.fl. 2006). Strand m.fl. (2006) ville å gå djupare inn i denne problematikken
og utvikla difor ein metode for å estimere mengda beitelav basert på satelittbi-
14