Henrique Monteagudo - Páxinas persoais - USC - Universidade de ...

francés ou anglonorteamericano) a vixencia do estándar non só constitúe un dado departida incuestionable, mais unha referencia central (mesmo, se como acontece en Italia,a estandarización da comunidade lingüística non está completada realizada).Isto último explícase pola boa razón de que a variedade estándar constitúe o eixo daarquitectura da lingua, o seu principio organizador, aspecto no que nos deteremosmáis adiante. Non é que a estandarización redunde nunha redución global da variaciónlingüística, como ás veces equivocadamente se supón. É innegable que aestandarización implica un certo grao de uniformización da lingua (mediante afixación, codificación e difusión dunha variedade-modelo) e de homoxeneización dacomunidade falante (isto é, aceptación, aprendizaxe e adopción efectiva destavariedade polos utentes), pero tamén implica diversificación así lingüística comasocio-funcional, que se traduce na ampliación do abano de estilos (en particular da súa„franxa alta‟, a correlativa aos contextos formais), coa xeración de novos rexistrosfuncionais (as variedades especializadas) e o correspondente incremento de recursosidiomáticos, uns e outros ao dispor de novos utentes en ocasións de uso moitas vecesinéditas 9 . A diferenza entre unha lingua/ comunidade estandarizada e outra que non oestá radica, pois, non na „cantidade‟ global de variación sociolingüística (supostamentemenor na primeira ca na segunda) mais no carácter e organización desa variación, coaredución ou eliminación da redundante segundo un criterio socio-funcional e oincremento metódico e controlado (polo menos en parte) da variación pertinente,convenientemente distribuída e arrombada, segundo o mesmo criterio[…]3. Os eixos ou parámetros de variaciónO fenómeno da variación maniféstase na existencia de variables, isto é, de unidades decalquera plano do sistema gramatical (fónico, morfolóxico, sintáctico,…) quepresentan realizacións diferentes 10 . Cada unha desas posibles realizacións representaunha variante. Xa que logo, unha variante é un elemento lingüístico que se atopa enconcorrencia con outro ou outros, representando cada un deles realizaciónsalternativas dunha mesma unidade; o conxunto das variantes constitúe tal unidade (a9 Referímonos a neofalantes absolutos, pero tamén neousuarios relativos, por caso, falantes nativos dunhavariedade vernácula que antes eran blingües/ diglósicos e agora utilizan a variedade estándar nalectoescritura, no ámbito profesional, no dominio público.10 Empregamos „gramatical‟ nunha acepción lata, que inclúe tamén os estratos semántico, informativo epragmático.