You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
เอกสารประกอบการเรียนเคมี ม.6 ของ คุณครูเบญจวรรณ โชติกุล ปี 2554<br />
สถาบันอัญมณีศาสตร์แห่งสหรัฐอเมริกาได้ให้ ความหมายของรัตนชาติหรืออัญมณีว่า“เป็นแร่และหรือ<br />
สารประกอบอินทรีย์ที ่ น ามาใช้เป็นเครื่องประดับ”<br />
มีสมบัติส าคัญคือ<br />
1. ความสวยงาม<br />
2.ความคงทน<br />
3.ความหายาก<br />
4.ความนิยม<br />
5. ความสามารถในการพกพา<br />
ส่วนสารประกอบที่เกิดจากสิ่งมีชีวิตและจัดเป็<br />
นรัตนชาติ ได้แก่ 1.ไข่มุก 2.ปะการัง 3.อ าพัน<br />
„ นอกจากนี ้สถาบันดังกล่าว ยังแบ่ง อัญมณีออกเป็ น 2 กลุ่มคือ 1.เพชร 2.พลอยหรือหินสี<br />
บ่อพลอยที่เป็<br />
นแหล่งผลิตรัตนชาติที่ส<br />
าคัญและเก่าแก่ของไทยอยู่ที่จังหวัด<br />
จันทบุรี ตราด<br />
และกาญจนบุรี ส่วนเพชรพบปนอยู่ในลานแร่ดีบุกที<br />
่จังหวัดภูเก็ตและพังงา แต่ปริมาณน้อยและ<br />
คุณภาพต ่ามาก แร่รัตนชาติ ที่มีชื่อเสียงของไทย<br />
ได้แก่ ทับทิมสยาม ไพลินหรือแซปไฟร์สีน ้าเงิน<br />
บุษราคัม<br />
ทับทิมสยามและไพลินเป็ นพลอยในตระกูลแร่ คอรันดัม มีส่วนประกอบหลักเป็ น<br />
อะลูมิเนียมออกไซด์ โดย มี Al ร้อยละ52.9 และ O ร้อยละ 47.1 โดยมวล การที่พลอยตระกูลคอ<br />
รันดัมมีสีแตกต่างกันเนื่องจากมีธาตุอื่นเป็นมลทิน<br />
เช่น<br />
„ ถ้ามี Cr จะท าให้เนื ้อพลอยมีสีชมพูจนถึงสีแดงเข้ม ซึ ่งเรียกว่า “ทับทิม”<br />
� ถ้ามี Fe จะท าให้พลอยมีสีเขียวอ่อน สีเหลือง หรือสีน ้าตาล<br />
� ถ้ามีทั ้ง Fe และ Ti ปนด้วยกัน จะท าให้พลอยมีสีน ้าเงินอ่อนถึงสีน ้าเงินเข้ม เรียก “ไพลิน”<br />
� ถ้ามีแร่รูไทล์ ปนอยู่<br />
จะท าให้พลอยมีลายเส้นเหลือบๆ หรือ รูปดาว เรียกว่า “พลอยสาแหรกหรือ<br />
พลอยสตาร์”<br />
การตรวจสอบเพชรและพลอยเพื่อจ<br />
าแนกชนิดหรือเพื่อพิสูจน์<br />
ว่า เป็ นของแท้หรือเทียม จะใช้<br />
เครื่องมือและวิธีการเฉพาะ<br />
เพื่อตรวจสอบสมบัติที่ปรากฏ<br />
เช่น ความแข็ง ความถ่วงจ าเพาะ รูปลักษณะของ<br />
ผลึกที่เกิดตามธรรมชาติ<br />
เป็ นต้น ซึ ่งเป็ นสมบัติเฉพาะของรัตนชาติแต่ละชนิด<br />
แร่รัตนชาติแต่ละชนิดมีความแข็งหรือความทนทานต่อการขูดขีดได้ไม่เท่ากัน นักธรณีวิทยาชาว<br />
เยอรมัน ชื่อ<br />
เฟดริก โมส์ ได้จัดระดับความแข็ง ของแร่ตั ้งแต่อ่อนที่สุดจนถึงแข็งที่สุดไว้<br />
10 ระดับ ดังตาราง<br />
กลุ ่มสาระการเรียนรู ้วิทยาศาสตร์โรงเรียนสตรีสิริเกศ
Change language