Sağlamlıq və Rifah həyatınızı dəyişdirə biləcək sirlər
Sağlamlıq və Rifah həyatınızı dəyişdirə biləcək sirlər
Sağlamlıq və Rifah həyatınızı dəyişdirə biləcək sirlər
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Siz riskdəsiniz?<br />
Həkim mehribanlıqla onu hə<strong>və</strong>sləndirdi ki, çalışmaqda davam etsin<br />
<strong>və</strong> qeyd etdi ki, ürəyin vurma qabiliyyətinə infarktın vurduğu ziyanla,<br />
nəzarətdə saxlanmayan diabet, siqaret çəkmək <strong>və</strong> artıq çəki ilə, əgər<br />
qəti bir dəyişiklik etməsə, o, gənc yaşda ölə bilər.<br />
Co-nun cavabı diqqətəlayiq idi: “Bəs ürək köçürülməsi necə, həkim?<br />
Onun haqqında eşitmişəm. Mən yeni ürək ala bilərəmmi?”<br />
“Kaş ki, bu qədər asan <strong>və</strong> sadə olaydı” – həkimi dedi. “Donor<br />
ürəkləri kasaddır <strong>və</strong> sonra da köçürülmədən sonra illərlə dərman<br />
istifadəsi. Bu, kömək edə <strong>biləcək</strong> axırıncı ümid yeridir, lakin çox azdır.<br />
Sən həyat tərzini dəyişdirməlisən <strong>və</strong> dərhal”. Nəhayət, Co <strong>və</strong>ziyyətinin<br />
ciddiliyini başa düşdü <strong>və</strong> yaşayış tərzini dəyişdirməyə başladı.<br />
Bütün dünyada milyonlarla kişi <strong>və</strong> qadın Co kimi qeyri-yoluxucu<br />
xəstəliklərdən əziyyət çəkir: ürək xəstəlikləri, xərçəng, tənəffüs yolları<br />
xəstəlikləri <strong>və</strong> diabet. Onların dörd əsas risk faktorları var: tütündən<br />
istifadə, fiziki qeyri-aktivlik, spirtli içkilər <strong>və</strong> sağlam olmayan qidalanma<br />
rejimi. Siz özünüz də bunu bilmədən riskdə ola bilərsiniz.<br />
Piylənmə pandemiyası<br />
Artıq çəki <strong>və</strong> piylənmə problemi elə geniş yayılıb ki, səhiyyə<br />
mütəxəssisləri bunu pandemiya adlandırmağa başlayıblar. Hər hansı<br />
bir xəstəlik bir icmada <strong>və</strong> ya coğrafi ərazidə yüksək səviyyədə yayılanda<br />
tibb elmi bunu epidemiya adlandırır, lakin bu, eyni zamanda dünyanın<br />
bir çox yerlərində yayılanda pandemiya adlanır.<br />
Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatına görə, il ərzində bütün dünyada 2,8<br />
milyon adam çəkinin artıq olması <strong>və</strong> ya piylənmənin birbaşa nəticəsi<br />
olaraq ölür. Bu, varlı <strong>və</strong> kasıb ölkələrdə eynidir. Piylənmə artıq yüksək<br />
gəlirli cəmiyyətlərin xüsusiyyəti deyil.<br />
Siz, bədənin kütlə əmsalını (BKƏ) tapmaqla, adətən “sağlamlığa ziyan<br />
vura <strong>biləcək</strong> normadan artıq piy yığılması” adlanan artıq çəkini <strong>və</strong><br />
ya piylənməni hesablaya bilərsiniz. Hesablamanı aparmaq üçün funtla<br />
35