Marmaris Turizm Birliği Köyleri Kırsal Turizm Envanteri Projesi

aşlattığı ve bilim adamlarımızın aynı hızla devam ettirmekte olduğu değişik sualtı
araştırmalarının hedefi sahillerimizdeki batıkları belirlemek, başta soygun olmak üzere
değişik zararlı etkenlerden korumaktır. Selimiye Batığı’nı da bize gösteren Bozburunlu sünger
avcısı Mehmet Aşkın, George Bass’a gövde yapımına dair bilgilerin çok kısıtlı olduğu bir
dönem olan 11. yüzyıldan kalma olduğu sanılan bir amfora bulduğu bu alanı, batık üstüne 10
dakikalık bir dalışta göstermişti. Amforanın kendisi, kumla korunmuş olduğundan, sağlam
durumda, dik olarak duruyordu. Bu batık alanının kum üstünde kalan kalıntıları diğer
batıklara nispeten az olmasına rağmen geminin ahşap gövde kalıntılarının da bu durumda
olacağına inanmak için her türlü neden vardı ve alanın kazılması, bu dönemle ilgili kıymetli
bilgiler sağlayacaktı. Ayrıca batık alanında bulunan cam örnekler bu kazı sayesinde cam
tekniği hakkında önemli verileri ihtiva ettiğine işaret ediyordu.
Serçe Limanı’nda kazısı yapılan Cam Batık, gemi yapımcılığı tarihine akıl almaz bir katkıda
bulunmuştur. İslam kaynaklı cam yükü kazının önemli bir buluşu olmuş ve İslam sanat
tarihinin önemli bir dönemine ilişkin büyük bilgi sağlamıştır. Bu batıkta yapılan birçok başka
buluş, tarihin bulutlu bir dönemi konusunda kıymetli bilgiler elde etmemizi sağlamıştır. Serçe
Limanı Batığı, tamamen modern yöntemle inşa edilmiş, bilinen ilk gemidir.
Serçe Limanı gemisi, 15 metre uzunluğunda ve 5 metreden biraz fazla bir genişliktedir; 30-35
ton yük taşıma kapasitesi vardır. Kare biçimi ambarıyla yuvarlak biçimli gövdesi, maksimum
depolama kapasitesi sağlamak amacıyla şekillendirilmiş olmalıdır. Armadadan artakalan
eserler şunlardır: Makara blokları, makara dilleri ve bir halat bloku. Bunların, gövdenin
dizaynı ve bütünsel özellikleriyle bağlantılı olarak incelenmesi, geminin 2 direkli olduğunu
göstermiştir. O zamanlar en çok kullanılan 3 köşeli armada, 2 yelkende 100 metrekare yelken
bezi gerektirmiş olmalıdır. Düz karinası ve küçük ama ağır omurgası onu, sığ sularda hatta
nehir kanallarında seyretmeye elverişli kılmış olsa gerektir. Daha derin salmalı, daha iri
gemilerin seyretmekte yetersiz kaldığı yerlerde, yükü, büyük gemilerden alıp kıyıya taşıyan
bir yükleme teknesi olarak çalışmış olması da olasıdır. Nispeten küçük olmasına rağmen uzun
seyirler yapmaya da uygundur.
Serçe Limanı Batığı Kazısı’ndan önce, İslam camının en ünlü koleksiyonu Atina’daki Benaki
Müzesi’ndeydi. Bu koleksiyon, kırıklar dahil 425 parçadan oluşuyordu. Serçe Limanı Batığı,
309