Kişilik ve Kişilik Bozukluğu DSM‐V
Kişilik ve Kişilik Bozukluğu DSM‐V
Kişilik ve Kişilik Bozukluğu DSM‐V
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
DEĞERLENDİRME<br />
ÖLÇÜTLERİ<br />
Öz / Kendilik<br />
2. Özkavramının<br />
bütünleşikliği<br />
–özdeğer duygusu<br />
<strong>ve</strong> özsaygının<br />
regülasyonu;<br />
–özerk faillik<br />
duygusu (sense of<br />
autonomous<br />
agency);<br />
–Özdeğerlendirme<br />
nin doğruluğu;<br />
–öztasarımının<br />
kalitesi (ör:<br />
karmaşıklık,<br />
ayrışmışlık <strong>ve</strong><br />
bütünleşiklik<br />
dereceleri<br />
KİŞİLİK İŞLEVSELLİK DEĞERLENDİRME ÖLÇÜTLERİ<br />
0<br />
BOZULMA YOK<br />
Özkavramına<br />
görece sürekli <strong>ve</strong><br />
kendi kendine<br />
düzenlenen olumlu<br />
özdeğer <strong>ve</strong> özsaygı<br />
eşlik eder,<br />
özdeğerlendirme<br />
doğru yapılır.<br />
Karmaşık <strong>ve</strong> çok<br />
yönlü öztasarımına,<br />
uygun özerklik <strong>ve</strong><br />
faillik duygusu eşlik<br />
eder.<br />
1<br />
HAFİF BOZULMA<br />
Tipik öztasarımı çok<br />
yönlüdür, özeleştiri<br />
çok sert <strong>ve</strong>ya çok zayıf<br />
olsa da özdeğerin<br />
düzenlenmesi fena<br />
değildir.<br />
Uygun özerklik <strong>ve</strong><br />
faillik duygusu vardır.<br />
2<br />
ORTA BOZULMA<br />
Özdeğerlendirme,<br />
içsel değerlendirme‐<br />
lerden çok, algılanan<br />
dış değerlendirmelere<br />
dayanır.<br />
Kişinin tepkileri<br />
olumsuz<br />
değerlendirmelerle<br />
aşırı özdeşim yapma<br />
(özdeğerde düşüş)<br />
<strong>ve</strong>ya telafi edici bir<br />
üstü örtülmemiş<br />
özönemlilik <strong>ve</strong>ya<br />
kendinde hak görme<br />
biçimini alabilir.<br />
3<br />
CİDDİ BOZULMA<br />
Özkavramı çok kırılgan<br />
olup olaylar <strong>ve</strong><br />
koşullardan kolaylıkla<br />
etkilenir, tutarlılıktan<br />
yoksundur.<br />
Faillik duygusu zayıf,<br />
kimlik yokluğu <strong>ve</strong>ya<br />
boşluk yaşantıları<br />
yaygındır.<br />
Özdeğerlendirme ya<br />
kendinden nefret ya<br />
kendini büyütme ya<br />
da her ikisinin<br />
mantıkdışı <strong>ve</strong> gerçekçi<br />
olmayan karışımları<br />
biçimindedir.<br />
Öz tasarımları yalın <strong>ve</strong><br />
somut olup birincil<br />
olarak ya olumlu ya<br />
olumsuz özelliklerden<br />
ya da bunlar arasında<br />
kaymalardan oluşur.<br />
4<br />
AĞIR BOZULMA<br />
Özkavramı dağınıktır<br />
<strong>ve</strong> özdeğerlendirme<br />
belirgin sapmalara<br />
eğilimlidir.<br />
Öztasarımı yoksul <strong>ve</strong><br />
somut olup<br />
faillik/özerklik<br />
duygusu nerdeyse<br />
yoktur <strong>ve</strong>ya dışarıdan<br />
kötü niyet algılamaları<br />
çevresinde örgütlenir.<br />
Düşünceler ile<br />
eylemler arasındaki<br />
ayrım zayıftır,<br />
dolayısıyla hedef<br />
belirleme yetisi ağır<br />
biçimde zedelenmiştir.