kesitsel bir değerlendirme - Çukurova Üniversitesi
kesitsel bir değerlendirme - Çukurova Üniversitesi
kesitsel bir değerlendirme - Çukurova Üniversitesi
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
1. GİRİŞ<br />
Yaklaşık 2500 yıldan beri insanlığın en sık görülen hastalıkları arasında<br />
tanımlanagelmiş olmasına rağmen, duygudurum bozuklukları ancak yakın zamanlarda<br />
önemli <strong>bir</strong> halk sağlığı sorunu olarak değerlendirilmeye başlanmıştır. Dünya Sağlık<br />
Örgütü ( WHO ), dünya çapında en acil sağlık sorunlarını sıraladığı listesinde<br />
depresyonu dördüncü sıraya koymuştur 1 . Her beş kadından ve her on erkekten <strong>bir</strong>i<br />
yaşamının herhangi <strong>bir</strong> döneminde depresif bozukluklara yakalanmaktadır. Mani ya da<br />
hipomani ile dönüşümlü olarak giden depresif dönemler bipolar bozukluk ( BPB )<br />
olarak tanımlanmaktadır. BPB’ nin değişken mani ve depresyon dönemleri ile süren<br />
arada normal evreler içeren süregen <strong>bir</strong> hastalık olduğu tanımı zamanla yerini bipolar<br />
duygulanım bozukluklarının heterojen yapıda olduğu ve alt formları ile ilgili<br />
belirteçlerin tanımlanması gerektiği sonucuna bıraktı 2 . BPB’ nin genel nüfus içinde<br />
görülme sıklığının % 1 olduğu şeklindeki klasik bilgi gün geçtikçe daha çok<br />
sorgulanmakta, bu gruptaki bozuklukların genel nüfusun % 5’inde ve bütün<br />
depresyonlar içinde % 50’lere kadar yükselebilen oranlarda görüldüğüne dair ikna edici<br />
veriler bulunmaktadır 1 . BPB’ nin sınırlarındaki bu genişleme büyük ölçüde Bipolar II (<br />
BP II ) bozukluğun daha iyi saptanabilmesine bağlıdır. Yüksek özkıyım girişimi, kötü<br />
akademik başarı, insanlarla sorunlu iletişim, yüksek madde kötüye kullanım oranları,<br />
yasal güçlükler ve çok sayıda hastaneye yatış gibi çocuk, ergen ve yetişkinlerin<br />
hayatlarına ciddi biçimde zarar verebilen kronik <strong>bir</strong> süreçtir 3,4 . Sonlanımınının her<br />
zaman iyi olmadığı, ekonomik ve sosyal maliyetinin çok yüksek olduğu bildirilmiştir.<br />
Yanlış tanı sıktır ve doğru tanı konulana kadar yaklaşık 10 yıl geçtiği bildirilmektedir<br />
5,6<br />
. Tanı koymadaki ve sağaltıma başlamadaki gecikmeler hastalara çok büyük yükler<br />
getirmektedir. Son araştırmalar BPB hastalarının % 69’unun sağaltım için ilk<br />
psikiyatrist başvurularında tam olarak tanınmadıklarını ortaya koymaktadır 7 . Ektanılı<br />
durumların fazla olması tanıyı güçleştiren faktörlerden <strong>bir</strong>idir. Yaşam boyu süren,<br />
karmaşık ve zorlu <strong>bir</strong> süreç gösteren BPB’un sürekli ve düzenli izlemi giderek önem<br />
kazanmıştır. Tüm dünyada hastaların sistematik <strong>bir</strong> kayıt sistemi ile izlenmeleriyle ilgili<br />
1
Change language