Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Başbakan’ın Alevi konularında danışmanı olan bir AKP milletvekilinin bu görevinden istifa<br />
etmesine neden olmuştur.<br />
Eğitimle ilgili olarak, Türk Anayasasının 24. maddesine göre din kültürü ve ahlak bilgisi<br />
dersleri ilk ve orta dereceli okullarda zorunludur. Mevcut 1982 Anayasası yürürlüğe girmeden<br />
önce bu durum böyle değildi. Ekim 2007’de bir Alevi ailenin başvurusu üzerine AİHM, bu<br />
derslerde dinlere genel bir bakış sağlamakla kalmayıp, kültürel uygulamaları da dahil olmak<br />
üzere İslam inancının temel prensiplerinin öğretildiği hükmüne vardı. Mahkeme, Türkiye’den<br />
müfredatını ve iç mevzuatını AİHS’nin 1. Protokolünün 2. maddesi ile uyumlu hale<br />
getirmesini istedi. Bu AİHM hükmünün uygulanması gerekmektedir. Ağustos <strong>2008</strong>’de bir<br />
Alevi Federasyonu, bu hükmün uygulanmadığı ve ders kitaplarının bir kısmı yanlış<br />
yönlendirmelere de neden olabilecek şekilde yeni ders kitaplarının Aleviler hakkında yanlış<br />
bilgiler içerdiği iddiaları ile Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’ne başvurmuştur. Mart<br />
<strong>2008</strong>’de iki farklı davada Danıştay, Alevi ailelerin çocuklarının bu din derslerinden muaf<br />
olması yönünde karar vermiştir.<br />
İbadet yerleri konusunda, Alevi ibadethaneleri (Cemevleri) ile ilgili olarak mahkemelerde<br />
bekleyen iki dava bulunmaktadır. Bunlardan biri Danıştay’dadır. Her iki dava da, Alevilerin<br />
cemevi inşaatı için arazi talepleri reddedilmesiyle ilgilidir. Bunlar, ibadethane olarak kabul<br />
edilmemekte ve sonuç olarak idari makamlardan mali destek görmemektedir. İki Protestan<br />
Kilisesi ile bir Yehova Şahitliği derneği ibadethane olarak kayıt yaptıramamışlardır.<br />
Bazı illerde gayrimüslim din adamlarına ve ibadethanelerine saldırı bildirilmiştir.<br />
Misyonerler, ülkenin bütünlüğüne ve İslam dinine tehdit olarak gösterilmeye veya<br />
algılanmaya devam etmektedir. Türkiye Protestan Kiliseleri Birliği, Türkiye’deki dini<br />
azınlıkların durumuna ilişkin olarak, Meclis İnsan Haklarını İnceleme Komisyonuna bir rapor<br />
sunmuştur. Ülkedeki gayrimüslim grupların saldırılara hedef olduğuna işaret edilen, bu<br />
saldırılara ilişkin bir liste içeren bu raporda sözüedilen olaylara ilişkin hiçbir şüphelinin<br />
yakalanmadığı kaydedilmektedir. İçişleri Bakanlığı’nın 19 Haziran 2007 tarihli gayrimüslim<br />
Türk vatandaşlarının dini özgürlüğüne ilişkin genelgesi henüz arzulanan etkiyi sağlamamıştır.<br />
Dini grupların örgütlenmiş yapıları olarak gayrimüslim cemaatler, tüzel kişilik olamamaktan<br />
kaynaklanan sorunlarla karşılaşmaktadır. Din adamlarının eğitimi konusundaki kısıtlamalar<br />
devam etmektedir. Türk mevzuatı, bu cemaatler için özel yüksek din eğitimi imkanı<br />
tanımamakta, resmi eğitim sisteminde de bu yönde bir imkan bulunmamaktadır. Heybeliada<br />
Rum Ortodoks Ruhban Okulu hala kapalı durumdadır. Türkiye’de çalışmak isteyen yabancı<br />
uyruklu din adamlarının çalışma izni almak konusunda zorluklarla karşılaştığı yönünde<br />
raporlar mevcuttur. Ekümenik Patrik, “ekümeniklik” dini sıfatını her zaman<br />
kullanamamaktadır. Başbakan Erdoğan, Ocak <strong>2008</strong>’de “ekümeniklik” sıfatının kullanımının<br />
devletin karar verdiği bir konu olmaması gerektiğini açıklamıştır.<br />
Vicdani retçilere yönelik adli takibatlar devam etmiş ve hapisteki vicdani retçilere kötü<br />
muamele olduğuna dair bazı iddialar dile getirilmiştir. Bununla birlikte, vicdani retçiliğin<br />
kamu önünde savunulması mahkumiyete neden olmuştur. (Bkz. İfade özgürlüğü ve<br />
Uluslararası insan hakları hukukuna riayete ilişkin bölümler)<br />
Genel olarak, özellikle vakıflar yasasının kabul edilmesi olmak üzere bazı ilerlemeler<br />
kaydedilmiştir. Ancak, gayrimüslim azınlıklara ilişkin olarak öne çıkan mülkiyet temelli<br />
konuların çözümlenmesi ile birlikte yasanın uygulanması, bir meydan okuma teşkil<br />
etmektedir. Öte yandan, Aleviler, eğitim ve ibadethane dahil olmak üzere aynı sıkıntıları<br />
18